Giáo án và PPT Mĩ thuật 9 chân trời bản 1 bài 1: Vẽ kí hoạ dáng người

BÀI 1: VẼ KÍ HỌA DÁNG NGƯỜI

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV chiếu hình ảnh và mời học sinh trả lời câu hỏi:

Em hãy nhận xét về dáng người trong mỗi hình ảnh dưới đây?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Quan sát – nhận thức về tỉ lệ chiều cao của người

GV cho HS thảo luận và trả lời câu hỏi: 

• Nêu cách xác định tỉ lệ chiều cao của người.
• Nêu vai trò của tỉ lệ trong vẽ dáng người.

Sản phẩm dự kiến:

 - Cách xác định tỉ lệ chiều cao của người:

+ Dựa vào số đầu người để xác định tỉ lệ chiều cao của người.

+ Người trưởng thành thường có chiều cao lí tưởng tương đương 7,5 đơn vị đầu người. 

- Vai trò của tỉ lệ trong vẽ dáng người: khi kí họa, tỉ lệ dáng người thay đổi tùy theo tư thế hoạt động.

Hoạt động 2: Cách vẽ kí họa dáng người

GV trình chiếu hình ảnh cho HS thảo luận và trả lời câu hỏi: 

• Nêu các bước vẽ kí họa dáng người.

• Vẽ kí họa dáng người có ý nghĩa như thế nào?

Sản phẩm dự kiến:

- Cách vẽ kí họa dáng người :

+ Bước 1: quan sát, ghi nhớ tư thế, động tác, hình dáng của người mẫu.

+ Bước 2: vẽ mô phỏng đường hướng của người mẫu bằng các nét thẳng.

+  Bước 3: từ hình phác, vẽ dáng hoạt động theo tỉ lệ người mẫu.

+  Bước 4: vẽ chi tiết, làm rõ đặc điểm của người mẫu. 

- Vẽ kí họa dáng người có ý nghĩa: Thể hiện cảm xúc, tâm trạng của người mẫu; cách để họa sĩ biểu hiện bản thân, suy tư, mong muốn và quan điểm cá nhân của mình thông qua hình ảnh người mẫu; truyền đạt thông điệp hoặc ý nghĩa cụ thể

 → Có nhiều ý nghĩa khác nhau, tùy vào ngữ cảnh và cách hiểu của mỗi người để thấu hiểu ý nghĩa mà hình ảnh đem lại.

Hoạt động 3: Vẽ kí họa nhóm người

GV nêu câu hỏi gợi mở cho HS thảo luận: 

• Em có ấn tượng với hình kí họa nhóm người nào? Hình đó có số thứ tự là gì?

• Nêu ý tưởng sử dụng hình kí họa cho bài tiếp theo?

Sản phẩm dự kiến:

 - Em ấn tượng với hình kí họa số 2.

- Ý tưởng sử dụng hình kí họa:

+ Sử dụng hình kí họa như là một phần của nền hoặc làm nền cho bức tranh chính.

+ Sử dụng hình kí họa để tạo ra sự liên kết và thống nhất giữa các phần khác nhau của bức tranh.

+Hình kí họa có thể là các yếu tố trừu tượng hoặc biểu tượng để tăng thêm tính chất mỹ thuật và sâu sắc cho tác phẩm.

+ Các hình kí họa có thể giúp cân bằng các yếu tố khác nhau trong tranh và tạo ra sự hài hòa mỹ thuật.

Hoạt động 4: Trưng bày sản phẩm và chia sẻ

GV nêu câu hỏi gợi mở cho HS thảo luận: 

• Cách điều chỉnh để hình kí họa có tỉ lệ, thế dáng phù hợp hơn với hình mẫu là gì?

• Hãy mô tả về một hình kí họa mà em ấn tượng.

Sản phẩm dự kiến:

- Để điều chỉnh hình kí họa để có tỉ lệ và thế dáng phù hợp với hình mẫu, bạn có thể làm theo các bước sau:

+ Xem xét tỉ lệ chiều dài và chiều rộng của hình mẫu so với hình kí họa của bạn. Điều này giúp bạn xác định liệu bạn có cần phải điều chỉnh kích thước toàn bộ hình hay chỉ một phần.

+Sử dụng công cụ thay đổi kích thước để điều chỉnh hình kí họa của bạn sao cho phù hợp với tỉ lệ mong muốn. Đảm bảo rằng bạn giữ tỉ lệ chiều dài và chiều rộng ban đầu để hình ảnh không bị biến dạng.

+ Xem xét lại thế dáng và cách sắp xếp các yếu tố trong hình ảnh. Điều chỉnh vị trí của các đối tượng, kích thước của chúng và khoảng cách giữa chúng để làm cho hình ảnh trông hài hòa và phù hợp hơn với hình mẫu.

- Một hình kí họa mà tôi rất ấn tượng là bức tranh "Starry Night" của họa sĩ nổi tiếng Vincent van Gogh. Bức tranh này được vẽ vào năm 1889 và hiện được trưng bày tại Bảo tàng Nghệ thuật Hiện đại ở New York City.

+ Bức tranh "Starry Night" không chỉ đơn thuần là một tác phẩm nghệ thuật mà còn là biểu tượng của sự thăng hoa sáng tạo và cảm xúc. Với sự kết hợp táo bạo của màu sắc và đường nét, van Gogh đã tái hiện lại cảnh đêm với những vệt sáng vàng rực rỡ từ các vì sao và đèn đường. Bầu trời đêm được sơn bằng những cú nét xoắn ốc đặc trưng của van Gogh, tạo nên một sự chuyển động nghệ thuật mạnh mẽ và cảm xúc sâu sắc.

+ Điểm đặc biệt của bức tranh này là cách van Gogh sử dụng màu sắc và đường nét để thể hiện sự phấn khích và sự phát triển của ông về mặt nghệ thuật. Bức tranh "Starry Night" không chỉ là một tác phẩm nghệ thuật mà còn là một bản ghi nhớ về sự tài năng và sự sáng tạo vượt thời gian của họa sĩ Vincent van Gogh.

Hoạt động 5: Tìm hiểu một số kí họa dáng người của họa sĩ

GV nêu câu hỏi gợi mở cho HS thảo luận: 

• Trình bày về cách vẽ kí họa dáng người của một số họa sĩ Việt Nam.

•  Em cần làm gì để vẽ kí họa dáng người đẹp hơn?

Sản phẩm dự kiến:

- Các họa sĩ Việt Nam thường có những phong cách và kỹ thuật vẽ kí họa dáng người đa dạng, từ truyền thống đến hiện đại. Dưới đây là một số ví dụ về cách vẽ kí họa dáng người của một số họa sĩ nổi tiếng Việt Nam:

+ Bùi Xuân Phái: Bùi Xuân Phái là một trong những họa sĩ nổi tiếng của Việt Nam, ông nổi tiếng với phong cách vẽ đơn giản mà sâu sắc. Tranh của ông thường có những nét vẽ mượt mà, tinh tế, thể hiện rất tốt những nét đẹp tự nhiên của con người, đặc biệt là trong các tác phẩm về đời sống phố phường, nông thôn.

+ Lê Phổ: Lê Phổ là họa sĩ có ảnh hưởng sâu rộng đối với nền mỹ thuật Việt Nam với phong cách vẽ kết hợp giữa nghệ thuật Pháp và nghệ thuật Á Đông. Ông chủ yếu vẽ tranh phác họa con người, với các nét vẽ mượt mà, tinh tế, thể hiện được sự diễm lệ và thanh tao của người phụ nữ Việt Nam.

+ Trần Văn Cẩn: Trần Văn Cẩn là một trong những họa sĩ ấn tượng của Việt Nam với những bức tranh phác họa con người một cách chân thực và sâu sắc. Phong cách của ông thường là hình thể chắc nịch, mạnh mẽ, thể hiện sự đơn giản và chân thực trong những nét vẽ.

+ Nguyễn Thế Hùng: Nguyễn Thế Hùng là một họa sĩ trẻ có sự nghiệp phát triển mạnh mẽ trong thế hệ mới của nghệ thuật Việt Nam. Phong cách của ông thường là sự kết hợp giữa hình ảnh hiện đại và truyền thống, với những nét vẽ mượt mà, tươi sáng, thể hiện được sự năng động và sự sâu sắc trong con người.

Những họa sĩ này đã và đang góp phần làm phong phú thêm bức tranh nghệ thuật Việt Nam, từ truyền thống đến hiện đại, từ màu nước đến dầu màu, mang lại cho người xem một cái nhìn đa dạng và phong phú về nghệ thuật phác họa con người trong nền hội họa Việt Nam.

- Để vẽ kí họa dáng người đẹp hơn, bạn có thể áp dụng các bước và lưu ý sau đây:

+ Trước khi bắt đầu vẽ, hãy quan sát cách các họa sĩ khác phác họa và thể hiện các dáng người. Nghiên cứu cách họ sử dụng nét vẽ, ánh sáng, bóng tối và các chi tiết để tạo ra sự chân thực và hài hòa trong hình ảnh.

+ Hãy bắt đầu từ những phác thảo cơ bản để nắm bắt được tỷ lệ cơ thể và các tỷ lệ chính xác của các bộ phận. Học cách vẽ các khung cơ bản như hình người 8 đầu, 7,5 đầu, hay 9 đầu để đảm bảo rằng tỷ lệ cơ thể là chính xác.

+ Tập trung vào biểu cảm và động tác

+ Sử dụng ánh sáng và bóng tối

+ Nghệ thuật phác họa không có giới hạn, hãy luôn học hỏi và thực hành để cải thiện kỹ năng của bạn. Thường xuyên vẽ, đặc biệt là từ người mẫu thực tế, sẽ giúp bạn nắm bắt được các chi tiết và kỹ năng cần thiết để phát triển phong cách riêng của mình.

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Câu 1: Theo em, sản phẩm mĩ thuật kí họa dáng người tốt không cần đạt điều kiện nào dưới đây?

A. Hình vẽ có tỉ lệ phù hợp, gần với đặc điểm của mẫu. 

B. Hình vẽ thể hiện rõ tư thế, động tác của hoạt động.

C. Biết cách điều chỉnh để hình kí họa có tỉ lệ, thế dáng phù hợp hơn với hình mẫu. 

D. Dáng người, hoạt động của nhân vật ở thư thế đứng. 

Câu 2: Đâu không phải là một trong các bước kí họa dáng người?

A. Vẽ mô phỏng đường hướng của người mẫu bằng các nét thẳng.

B. Vẽ chi tiết làm rõ đặc điểm của người mẫu. 

C. Vẽ thêm cảnh vật theo phong cách siêu thực. 

D. Quan sát, ghi nhớ tư thế, động tác, hình dáng của người mẫu.

Câu 3: Hoàn thiện bản vẽ kí họa dáng người từ việc:

A. Vẽ khái quát dáng người, quan sát về hình dáng, tỉ lệ nguyên mẫu . 

B. Vẽ khái quát dáng người bằng các nét thẳng, mờ.

C. Đối chiếu và quan sát hình dáng, tỉ lệ nguyên mẫu. 

D. Quan sát, ghi nhớ tư thế, động tác, hình dáng của người mẫu.

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Em học tập được gì từ cách kí họa dáng người của họa sĩ?

Câu 2:Vai trò của hình dáng và tỉ lệ người trong vẽ kí họa.