Giáo án và PPT Địa lí 8 chân trời Bài 15: Đặc điểm tự nhiên, môi trường và tài nguyên vùng biển đảo Việt Nam

BÀI 15: ĐẶC ĐIỂM TỰ NHIÊN, MÔI TRƯỜNG

VÀ TÀI NGUYÊN VÙNG BIỂN ĐẢO VIỆT NAM

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời:

Thiên nhiên vùng biển đảo Việt Nam có sự phân hoá đa dạng và giàu tiềm năng, có thể giúp nước ta thực hiện được mục tiêu “trở thành quốc gia mạnh về biển ”. Tuy nhiên, môi trường biến đảo rất nhạy cảm trước những tác động của con người, cần được quan tâm bảo vệ nhằm đảm bảo cho sự phát triển kinh tế biền một cách bền vững. Hãy nêu những điểm nồi bật về tự nhiên, môi trường và tài nguyên vùng biển đảo nước ta.

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Đặc điểm tự nhiên vùng biển đảo

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu: Em hãy kể tên một số đảo và quần đảo của nước ta? Nêu đặc điểm địa hình, khí hậu, hải vân của vùng biển đảo Việt Nam? Cho biết những đặc điểm chính của hải văn vùng biển Việt Nam?

Sản phẩm dự kiến:

Địa hình

- Địa hình ven biển đa dạng: Vịnh cửa sông, bờ biển mài mòn, tam giác châu, các bãi cát phẳng, đầm phá,…

- Địa hình thềm lục địa có sự tiếp nối với địa hình trên đất liền: Nông và bằng phẳng ở phía bắc và phía nam, hẹp và sâu ở miền Trung.

- Có nhiều đảo và quần đảo: Hoàng Sa, Trường Sa, Phú Quốc, Cát Bà, Cái Bầu,… đóng vai trò quan trọng về kinh tế - chính trị và an ninh quốc phòng.

Khí hậu

- Nhiệt độ không khí trung bình năm khá cao, khoảng 26°C và có sự phân hóa theo chiều bắc – nam. Nhìn chung, nhiệt độ có xu hướng tăng dần từ vùng biển phía bắc xuống vùng biển phía nam.

- Lượng mưa trung bình trên biển từ 1100 đến 1300 mm/năm, thấp hơn lượng mưa trung bình trên đất liền của nước ta.

- Gió trên Biển Đông có vai trò quan trọng trong việc hình thành dòng biển theo mùa và sóng trên biển. Gió thổi theo hướng đông bắc chiếm ưu thế từ tháng 10 đến tháng 4; các tháng còn lại ưu thế thuộc về gió thổi theo hướng tây nam, riêng ở vịnh Bắc Bộ chủ yếu là hướng đông nam. Gió trên biển mạnh hơn trên đất liền rõ rệt. Tốc độ gió trung bình đạt 5 - 6 m/s và cực đại tới 50 m⁄s.

- Bão trên Biển Đông thường được hình thành ở vùng biển phía tây Thái Bình Dương hoặc ngay trên Biển Đông. Trung bình mỗi năm có 9 – 10 cơn bão xuất hiện ở Biển Đông, trong đó có 3 – 4 cơn bão trực tiếp đồ bộ vào đất liền Việt Nam.

Đặc điểm hải văn

Hoạt động 2. Môi trường biển đảo Việt Nam

GV đưa ra câu hỏi: Dựa vào thông tin trong bài và hiểu biết của bản thân, em hãy trình bày đặc điểm môi trường biển đảo Việt Nam?

Sản phẩm dự kiến:

Hoạt động 3. Tài nguyên biển và thềm lục địa

HS cùng thảo luận và trả lời câu hỏi: Em hãy trình bày đặc điểm tài nguyên sinh vật của vùng biển nước ta. Kể tên một số mỏ khoáng sản ở vùng biển Việt Nam và trình bày đặc điểm tài nguyên năng lượng gió và năng lượng thủy triều của nước ta?

Sản phẩm dự kiến:

Tài nguyên sinh vật

Tài nguyên sinh vật vùng biển nước ta rất phong phú, đa dạng:

- Về thực vật: Có diện tích rừng ngập mặn đứng thứ hai thế giới; trên 600 loài rong biển, 400 loài tảo biển cùng nhiều loại cỏ biển có giá trị.

- Về động vật: Hơn 2000 loài cá, nhiều loài có giá trị kinh tế cao; hàng nghìn loài giáp xác, nhuyễn thể; hàng trăm loài chim biển,…

Tài nguyên khoáng sản

- Việt Nam là nước giàu tài nguyên khoáng sản. Biển nước ta có nguồn tài nguyên tiềm tàng, khoáng sản nổi bật là dầu khí và nhiều loại khoáng sản như: than, sắt, ti-tan, cát thủy tinh, băng cháy,…

Tài nguyên du lịch và các tài nguyên khác

- Bờ biển dài, có nhiều bãi cát, vịnh, hang động đẹp, nước biển trong xanh, hệ sinh thái biển phong phú, khung cảnh thiên nhiên các đảo đa dạng là điều kiện thuận lợi phát triển du lịch biển.

- Dọc bờ biển có khoảng hơn 120 bãi biển, bãi cát bằng phẳng, độ dốc trung bình phù hợp cho hoạt động du lịch.

- Mỹ Khê (Đà Nẵng), Quy Nhơn (Bình Định), Nha Trang (Khánh Hoà), Mũi Né (Bình Thuận), Cát Bà (Hải Phòng), Côn Đảo (Bà Rịa - Vũng Tàu),…

- Các đảo và quần đảo có giá trị du lịch lớn: Vịnh Hạ Long – di sản thiên nhiên thế giới với khoảng 2000 hòn đảo, đảo Phú Quốc,…

- Hệ thống rừng ngập mặn ven biển cùng những tài nguyên du lịch biển đảo khác thu hút ngày càng nhiều khách du lịch.

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học,GV yêu cầu HS hoàn thành các bài tập trắc nghiệm sau:

Câu 1: Các đảo ven bờ có diện tích lớn ở nước ta là ?

A. Phú Quốc

B. Cát Bà

C. Phú Quý

D. Cả ba đáp án trên đều đúng

Câu 2: Vùng biển đảo nước ta mang tính chất?

A. Xích đạo ẩm

B. Bán hoang mạc

C. Nhiệt đới gió mùa

D. Đáp án khác

Câu 3: Nhiệt độ bề mặt nước biển trung bình năm là?

A. Dưới 23°C

B. Trên 23°C

C. Trên 24°C

D. Dưới 25°C

Câu 4: Đặc điểm khí hậu vùng biển đảo nước ta là?

A. Nhiệt độ giữa các vùng biển ít chênh lệch vào mùa hạ

B. Mùa đông nhiệt độ giảm khá nhanh từ vùng biển phía nam lên vùng biển phía bắc

C. Biên độ nhiệt độ trung bình năm ở vùng biển đảo nhỏ hơn trên đất liền

D. Cả ba đáp án trên đều đúng

Câu 5: Hướng gió của vùng biển có đặc điểm?

A. Thay đổi theo mùa , mạnh hơn trên đất liền rõ rệt

B. Từ tháng 10 đến tháng 4 năm sau, gió mùa mùa đông và Tín phong có hướng đông bắc chiếm ưu thế

C. Từ tháng 5 đến tháng 9, gió mùa hướng đông nam chiếm ưu thế

D. Cả ba đáp án trên đều đúng

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS hoàn thành bài tập sau:

Câu 1: Viết một đoạn văn (khoảng 150 chữ) để tuyên truyền bảo vệ môi trường và tài nguyên vùng biển đảo Việt Nam?

Câu 2: Em hãy cho ví dụ cụ thể về các tài nguyên du lịch biển đảo của nước ta?