Giáo án và PPT Công nghệ cơ khí 11 cánh diều Bài 14: An toàn lao động và bảo vệ môi trường trong sản xuất cơ khí

BÀI 14: AN TOÀN LAO ĐỘNG VÀ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG TRONG SẢN XUẤT CƠ KHÍ

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời:

Vì sao phải tuân thủ nội quy an toàn lao động trong sản xuất cơ khí? Vì sao phải bảo vệ môi trường trong sản xuất cơ khí?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Tìm hiểu về an toàn lao động trong sản xuất cơ khí

Nhiệm vụ 1. Tìm hiểu về an toàn lao động và nguyên nhân gây mất an toàn

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu:  

• An toàn lao động là gì?

• Nguyên nhân gây ra tai nạn trong sản xuất cơ khí là gì?

Sản phẩm dự kiến:

- Khái niệm: An toàn lao động trong sản xuất cơ khí nhằm phòng, chống tác động của các yếu tố nguy hiểm, có hại gây ra thương tật, tử vong, bệnh tật, làm suy giảm sức khoẻ của con người khi làm việc trong các xưởng và nhà máy cơ khí. 

- Nguyên nhân gây ra tai nạn trong sản xuất cơ khí là:

+ Thiếu thiết bị bảo hộ cho người lao động. 

+ Máy móc không đảm bảo cách điện hoặc thiếu thiết bị bảo hiểm. 

+ Người lao động vi phạm quy trình sử dụng máy an toàn và nội quy an toàn của xưởng. 

+ Điều kiện an toàn, vệ sinh công nghiệp không đảm bảo.

Nhiệm vụ 2. Tìm hiểu một số biện pháp đảm bảo an toàn lao động trong sản xuất cơ khí

GV đưa ra câu hỏi: Nêu các biện pháp chính để đảm bảo an toàn lao động trong sản xuất cơ khí.

Sản phẩm dự kiến:

- Mỗi thiết bị sản xuất phải có hồ sơ hướng dẫn về cấu tạo, hoạt động và cách thức lập ráp, vận hành, sửa chữa, bảo quản. Tại nơi lắp đặt thiết bị phải có bản quy tắc làm việc với thiết bị đó.

- Cảnh báo vùng nguy hiểm có nguy cơ gây ra tai nạn lao động.

- Nhà xưởng phải có cửa sổ hoặc cửa trời để thông gió và chiếu sáng tự nhiên. Bố trí sắp xếp nhà xưởng, đường vận chuyển hợp lý, thuận tiện. 

- Trang bị đầy đủ các đồ dùng bảo hộ lao động cần thiết cho người lao động.

-Thường xuyên tổ chức tập huấn, bồi dưỡng kiến thức về an toàn lao động cho công nhân, đồng thời xây dựng phương án dự phòng khi có sự cố bất thường.

- Người lao động thực hiện đầy đủ và nghiêm túc các yêu cầu, quy định về an toàn lao động trong sản xuất cơ khí.

Hoạt động 2. Tìm hiểu về bảo vệ môi trường trong sản xuất cơ khí

Nhiệm vụ 1. Tìm hiểu một số nguồn gây ô nhiễm từ quá trình sản xuất cơ khí

GV đưa ra câu hỏi: Nêu nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường trong quá trình sản xuất cơ khí.

Sản phẩm dự kiến:

- Khí thải và bụi:

+ Ô nhiễm không khí trong quá trình hàn, cắt kim loại,…

+ Bụi kim loại và hạt mài sinh ra trong quá trình cắt gọt kim loại, mài,... 

+ Bụi sơn phát sinh trong quá trình sơn sản phẩm. 

- Nước thải: dung dịch bôi trơn, làm mát sử dụng khi gia công cắt gọt. 

- Tiếng ồn: tiếng ồn sinh ra chủ yếu từ các máy gia công. 

- Chất thải rắn: mảnh vụn kim loại, giẻ lau, bao bì, cặn dầu nhớt, thùng chứa hóa chất thiết bị hư hỏng…

….

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học, GV yêu cầu HS luyện tập làm bài tập trắc nghiệm:

Câu 1: Nguyên nhân gây suy giảm thính lực trong sản xuất cơ khí là?

A. Khí thải và bụi trong quá trình sản xuất cơ khí

B. Nước thải (dung dịch bôi trơn, làm mát khi cắt gọt)

C. Tiếng ồn sinh ra từ các máy gia công

D. Chất thải rắn (mảnh vụn kim loại, cặn dầu nhớt, thiết bị hư hỏng, ...)

Câu 2: Đâu không phải biện pháp đảm bảo an toàn lao động trong sản xuất cơ khí?

A. Mỗi thiết bị sản xuất phải có hướng dẫn và quy tắc làm việc với thiết bị đó

B. Cảnh báo vùng nguy hiểm có nguy cơ gây ra tai nạn lao động

C. Nhà xưởng cần kín, không tiếp xúc với các yếu tố môi trường bên ngoài

D. Thường xuyên tổ chức tập huấn, bồi dưỡng kiến thức an toàn lao động cho công nhân

Câu 3: Nguyên nhân gây ra tai nạn lao động trong sản xuất cơ khí: Điện giật khi chạm vào phần kim loại của máy là?

A. Thiếu thiết bị bảo hộ cho người lao động

B. Máy móc không đảm bảo cách điện hoặc thiếu thiết bị bảo hiểm

C. Người lao động vi phạm quy trình sử dụng máy an toàn và nội quy nhà xưởng

D. Điều kiện an toàn, vệ sinh công nghiệp không đảm bảo

Câu 4: Nguyên nhân gây ra tai nạn lao động trong sản xuất cơ khí: Bỏng khi cắt bình nhiên liệu của xe cũ là?

A. Thiếu thiết bị bảo hộ cho người lao động

B. Máy móc không đảm bảo cách điện hoặc thiếu thiết bị bảo hiểm

C. Người lao động vi phạm quy trình sử dụng máy an toàn và nội quy nhà xưởng

D. Điều kiện an toàn, vệ sinh công nghiệp không đảm bảo

Câu 5: Chọn đáp án sai: Nguyên nhân chính gây ra tai nạn lao động trong sản xuất cơ khí là?

A. Thiếu thiết bị bảo hộ cho người lao động

B. Máy móc không đảm bảo cách điện hoặc thiếu thiết bị bảo hiểm

C. Người lao động vi phạm quy trình sử dụng máy an toàn và nội quy nhà xưởng

D. Cơ sở hạ tầng, thiết bị tham gia giao thông được đảm bảo

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Hãy trình bày ý kiến của bạn về vai trò của người lao động.

Câu 2: Hãy trình bày cách thức xử lý chất thải nguy hiểm trong một xưởng cơ khí để đảm bảo bảo vệ môi trường.