Giáo án và PPT Lịch sử 8 chân trời Bài 6: Kinh tế, văn hoá và tôn giáo ở Đại Việt trong các thế kỉ XVI - XVIII

BÀI 6: KINH TẾ, VĂN HÓA VÀ TÔN GIÁO Ở ĐẠI VIỆT

TRONG CÁC THẾ KỈ XVI – XVIII

(3 tiết)

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời:

Em hãy nêu những nét chính về tình hình nông nghiệp Đại Việt trong thế kỉ XVI – XVIII?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Những nét chính về tình hình kinh tế 

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu: Em hãy nêu những nét chính về tình hình thủ công  nghiệp Đại Việt trong thế kỉ XVI – XVIII?

Sản phẩm dự kiến:

a. Nông nghiệp

- Ở Đàng Ngoài: 

+ Ruộng đất bị bỏ hoang không có người cấy.

+ Cuối thế kỉ XVII, nền nông nghiệp dần ổn định.

- Ở Đàng Trong:

+ Nông nghiệp phát triển rõ rệt.

+ Lưu vực sông Đồng Nai, sông Cửu Long là những vùng nông nghiệp trù phú nhất cả nước.

→ Hình thành tầng lớp địa chủ.

b. Thủ công nghiệp

- Thủ công nghiệp truyền thống: gốm sứ, dệt lụa, làm giấy, đúc đồng.

- Nghề thủ công mới (phổ biến trong thế kỉ XVII, XVIII): khai mỏ, khắc in bản gỗ, làm đường trắng.

- Các làng nghề nổi tiếng:

+ Làng gốm Thổ Hà (Bắc Giang), Bát Tràng (Hà Nội), dệt La Khê (Hà Nội), giấy Yên Thái (Hà Nội), rèn sắt Nho Lâm (Nghệ An), làm đường (Quảng Nam),…

+ Thợ thủ công lập phường, vừa sản xuất, vừa bán hàng.

c. Thương nghiệp và sự hưng khởi của các đô thị

- Hoạt động nội thương: sự xuất hiện và hoạt động nhộn nhịp của các chợ.

+ Buôn bán trong dân phổ biến: chợ làng, chợ huyện, chợ phủ mọc lên khắp nơi, họp theo phiên.

+ Kẻ Chợ ((Thăng Long), Phố Hiến (Hưng Yên), Hội An (Quảng Nam), Bến Nghé – Sài Gòn (Thành phố Hồ Chí Minh),…

- Hoạt động ngoại thương: hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa với các quốc gia bên ngoài thông qua các cảng biển và cửa khẩu trên bộ. 

+ Mua bán vũ khí với Bồ Đào Nha, Hà Lan.

+ Buôn bán tơ lụa, đường trắng, đồ gốm, lâm sản,…

+ Gạo là mặt hàng xuất khẩu.

+ Thương nhân Nhật Bản, Trung Hoa, Hà Lan,… xin lập phố xá, thương điếm, buôn bán lâu dài.

Hoạt động 2. Sự chuyển biến về tín ngưỡng- tôn giáo trong các thế kỉ XVI- XVIII

GV đưa ra câu hỏi: Em hãy nêu một vài nét chính về các cuộc xung đột nam- bắc Triều và Trịnh - Nguyễn

Sản phẩm dự kiến:

- Tín ngưỡng:

+ Làng xã thờ thành hoàng, anh hùng dân tộc.

+ Gia đình thờ tổ tiên.

+ Chùa chiền và sân đình diễn ra hoạt động sinh hoạt văn hóa.

+ Đình làng được xây dựng, trùng tu.

- Tôn giáo:

+ Nho giáo được duy trì những đã suy thoái.

+ Đạo giáo, Phật giáo có điều kiện phục hồi.

+ Thiên Chúa giáo được truyền bá đến Đại Việt.

……………

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học,GV yêu cầu HS luyện tập làm bài:

Câu 1: Từ thế kỉ XVI đến XVIII, tôn giáo nào từng bước suy thoái khi tôn ti trật tự phong kiến không còn được tôn trọng như trước?

1. Nho giáo
2. Đạo giáo
3. Phật giáo.
4. Thiên chúa giáo

Câu 2: Trong các thế kỉ XVI - XVIII, Xung đột kéo dài gây ra tình trạng gì?

1. Sản nông nghiệp sa sút nghiêm trọng
2. Tình trạng biến ruộng công thành ruộng tư ngày càng phổ biến
3. Vua quan không quan tâm đến ruộng đất
4. Cả ba đáp án trên đều đúng

Câu 3: Việc giao lưu, buôn bán với nước ngoài được đẩy mạnh đã tạo ra thuận lợi gì?

1. Hình thành nên những trung tâm mua bán sầm uất.
2. Phát triển nông nghiệp
3. Tạo cơ hội truyền bá văn hóa phương Tây
4. Đáp án khác

Câu 4: Sự chuyển biến trên các lĩnh vực văn hóa tôn giáo đã cho thấy điều gì?

1. Minh chứng cho tài năng, tư duy sáng tạo và sự lao động miệt mài của người dân
2. Minh chứng cho sự giao lưu giữa văn minh Đại Việt với văn minh phương Tây
3. Minh chứng cho sự du nhập của các nước phương Tây
4. Cả ba đáp án trên đều đúng

Câu 5: Vì sao chữ cái La-tinh ghi âm tiếng Việt trở thành chữ Quốc ngữ của nước ta cho đến ngày nay?

1. Số lượng các chữ cái ít nhưng có khả năng ghép chữ linh hoạt, tiện lợi, khoa học
2. Dễ đọc, dễ nhớ, dễ ghi chép,… nên có khả năng phổ biến trên diện rộng
3. Giúp người Việt dễ dàng tiếp cận với các thành tựu văn minh khác của thế giới
4. Cả ba đáp án trên đều đúng

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Vào thế kỉ XVI - XVIII, nước ta có chuyển biến gì về tôn giáo?

Câu 2: Miêu tả một nét đẹp trong tín ngưỡng truyền thống của dân tộc phát triển vào thời kì này?