Giáo án và PPT Hoá học 11 kết nối Bài 7: Sulfur và sulfur dioxide

BÀI 7: SULFUR VÀ SULFUR DIOXIDE

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời:

Theo em, vì sao việc làm dụng sulfur để bảo quản dược liệu, thực phẩm khô,... có thể gây hại đến sức khỏe?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

I. Sulfur

Hoạt động 1: Trạng thái tự nhiên

HS thảo luận trả lời câu hỏi: 

Em hãy nêu trạng thái tự nhiên của nguyên tố sulfur.

Sản phẩm dự kiến:

- Nguyên tố lưu huỳnh tồn tại trong tự nhiên ở cả dạng đơn chất (mỏ sulfur) và dạng hợp chất (quặng sulfide, sulfate,..) 

Hoạt động 2: Nguồn gốc phát sinh NO_x trong không khí

HS thảo luận trả lời câu hỏi: 

• Xác định ô, nhóm, chu kì của nguyên tố sulfur? Sulfur có tính kim loại hay phi kim?

• Nêu những số oxi hóa của sulfur? Xác định số oxi hóa của sulfur trong các hợp chất H₂S, SO₂, SO₃ ?

• Nêu cấu tạo phân tử sulfur (gồm mấy nguyên tử? dạng gì?)

• Mỗi nguyên tử sulfur liên kết với hai nguyên tử bên cạnh bằng liên kết gì?

• Trong các phản ứng hóa học, phân tử sulfur thường được viết như thế nào?

Sản phẩm dự kiến:

Cấu tạo nguyên tử

- Nguyên tố sulfur ở ô số 16, nhóm VIA, chu kì 3 trong bảng tuần hoàn. Sulfur có tính phi kim

- Sulfur có các số oxi hóa khác nhau từ - 2 đến +6. 

Ví dụ:

Cấu tạo phân tử

 - Phân tử sulfur gồm 8 nguyên tử (S₈) có dạng vòng khép kín.  

 - Mỗi nguyên tử sulfur liên kết với hai nguyên tử bên cạnh bằng hai liên kết cộng hóa trị không phân cực 

 - Trong phản ứng hóa học, phân tử sulfur được viết đơn giản là S

Hình 7.3. Phân tử sulfur S₈

Hoạt động 3: Tính chất vật lí

HS thảo luận trả lời câu hỏi: 

• Đơn chất sulfur có mấy dạng thù hình? Đó là những dạng thù hình nào?
• Nêu độ tan của sulfur trong nước, alcohol và carbon disulfide

Sản phẩm dự kiến:

- Đơn chất sulfur có hai dạng thù hình: dạng tà phương (bền ở nhiệt độ thường) và dạng đơn tà

- Sulfur không tan trong nước, ít tan trong alcohol, tan nhiều trong carbon disulfide

Hoạt động 4: Tính chất hóa học

HS thảo luận trả lời câu hỏi: 

Em hãy nêu tính chất hoá học của sulfur.

Sản phẩm dự kiến:

Tác dụng với hydrogen và kim loại

        H₂(g) + S(s) H₂S(g) 

        Hg + S HgS

        2Al + 3S Al₂S₃

Tác dụng với phi kim

        S(s) + 3F₂(g) SF₆(g)

        S(s) + O₂(g) SO₂(g) 

Hoạt động 5: Ứng dụng

HS thảo luận trả lời câu hỏi: 

Em hãy nêu một số ứng dụng của sulfur

Sản phẩm dự kiến:

Một số ứng dụng của sulfur:

- Lưu hóa cao su

- Sản xuất diêm, thuốc nổ

- Sản xuất sulfuric acid

- Sản xuất thuốc trừ sâu, thuốc diệt nấm

II. SULFUR DIOXIDE

Hoạt động 1: Tính chất vật lí

HS thảo luận trả lời câu hỏi: 

Em hãy nêu tính chất vật lí của sulfur dioxide.

Sản phẩm dự kiến:

- Ở điều kiện thường, SO₂ là chất khí không màu, nặng hơn không khí, mùi hắc, tan nhiều trong nước

- SO₂ là khí độc

Hoạt động 2: Tính chất hóa học

HS thảo luận trả lời câu hỏi: 

• Em hãy nêu tính chất hoá học của sulfur dioxide.
• Viết PTHH khi cho sulfur dioxide tác dụng với hydrogen sulfide. Trong thực tế, phản ứng được dùng để làm gì?
• Viết PTHH khi cho sulfur dioxide tác dụng với nitrogen dioxide khi có xúc tác nitrogen. Phản ứng trên giải thích điều gì?

Sản phẩm dự kiến:

Tính oxi hóa

SO₂ + 2H₂S 3S + 2H₂O

Phản ứng dùng để chuyển hóa hydrogen sulfide trong không khí

Tính khử

SO₂ + NO₂ SO₃ + NO

Phản ứng giải thích quá trình hình thành mưa acid khi không khí bị ô nhiễm bởi sulfur dioxide

Hoạt động 3: Ứng dụng

HS thảo luận trả lời câu hỏi: 

Em hãy nêu một số ứng dụng của sulfur dioxide.

Sản phẩm dự kiến:

 Sulfur dioxide được dùng để sản xuất sulfuric acid; tẩy trắng bột giấy, khử màu, chống nấm mốc,...

Hoạt động 4: Sulfur dioxide và ô nhiễm môi trường

HS thảo luận trả lời câu hỏi: 

• Sulfur dioxide được sinh ra từ đâu?
• Tác hại của sulfur dioxide là gì?

• Em hãy nêu một số biện pháp cắt giảm phát thải sulfur dioxide vào khí quyển.

Sản phẩm dự kiến:

- Nguồn phát sinh sulfur dioxide: Sulfur dioxide được sinh ra từ cả nguồn tự nhiên (khí thải núi lửa) và nguồn nhân tạo

- Tác hại: Làm ô nhiễm khí quyển, gây mưa acid và viêm đường hô hấp ở người,...

- Biện pháp cắt giảm phát thải sulfur dioxide vào khí quyển

+ Tăng cường sử dụng các nguồn năng lượng mới, năng lượng sạch, năng lượng tái tạo

+ Sử dụng tiết kiệm, hiệu quả nguồn tài nguyên thiên nhiên

+ Cải tiến công nghệ sản xuất, có biện pháp xử lí khí thải và tái chế các sản phẩm phụ có chứa sulfur

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Câu 1: Hơi thủy ngân rất dộc, bởi vậy khi làm vỡ nhiệt kế thủy ngân thì chất bột được dùng để rắc lên thủy ngân rồi gom lại là

A. vôi sống.

B. cát.

C. muối ăn.

D. sulfur.

Câu 2: Ứng dụng nào sau đây không phải của S?

A. Làm nguyên liệu sản xuất Sulfuric acid.

B. Làm chất lưu hóa cao su.

C. Khử chua đất.

D. Điều chế thuốc súng đen.

Câu 3: Nung nóng hỗn hợp bột X gồm a mol Fe và b mol S trong khí trơ, hiệu suất phản ứng bằng 50%, thu được hỗn hợp rắn Y. Cho Y vào dung dịch HCl dư, sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu được hỗn hợp khí Z có tỉ khối so với H2 bằng 5. Tỉ lệ a : b bằng

A. 3 : 2.                       

B. 1 : 1.                     

C. 2 : 1.                   

D. 3 : 1.

Sản phẩm dự kiến:

Câu 1: B

Câu 2: A

Câu 3: B

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Cho 11 gam hỗn hợp bột aluminium và bột iron tác dụng hoàn toàn với bột sulfur trong điều kiện không có không khí, thì thấy lượng sulfur tham gia phản ứng là 12,8g. Tính khối lượng sắt có trong hỗn hợp đầu.

Câu 2: Nung 11,2 gam Fe và 26 gam Zn vớ môkt lượng S dư. Tính khối lượng sản phẩm thu được sau phản ứng.