Giáo án và PPT Vật lí 10 kết nối Bài 17: Trọng lực và lực căng

BÀI 17: TRỌNG LỰC VÀ LỰC CĂNG (2 TIẾT)

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG (MỞ ĐẦU)

- GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi ở phần mở đầu bài học: Các tình huống ở hình dưới đây liên quan đến những loại lực nào?

- GV có thể yêu cầu HS lấy thêm các tình huống xuất hiện 2 loại lực là lực hút của Trái Đất và lực tác dụng của dây trong thực tế. 

B.HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI

Hoạt động 1. Trọng lực.

- Nêu khái niệm trọng lực.

- Ở gần Trái Đất, trọng lực có đặc điểm gì?

- Trọng lực có phải là trọng lượng của vật không vì sao?

- Phân biệt sự khác nhau giữa khối lượng và trọng lượng?

Sản phẩm dự kiến:

- Trọng lực là lực hấp dẫn do Trái đất tác dụng lên vật, gây ra cho vật gia tốc rơi tự do. Kí hiệu .

- Ở gần Trái Đất, trọng lực có đặc điểm sau: 

+ Phương thẳng đứng.

+ Chiều từ trên xuống.

+ Điểm đặt gọi là trọng tâm của vật.

- Trọng lượng của vật là: độ lớn của trọng lực tác dụng lên vật.

- Sự khác nhau giữa trọng lượng và khối lượng là:

+ Trọng lượng của vật sẽ thay đổi khi đem vật đến một nơi khác có gia tốc rơi tự do thay đổi.

+ Khối lượng là số đo lượng chất của vật. Vì vậy khối lượng của một chất không thay đổi khi ta từ nơi này đến nơi khác. 

Hoạt động 2. Lực căng.

- Lực căng dây có đặc điểm gì?

- Lực căng dây là gì?

Sản phẩm dự kiến:

- Lực căng dây có đặc điểm là:

+ Điểm đặt: tại điểm tiếp xúc với vật (hoặc tay người)

+ Phương: trùng với phương của sợi dây.

+ Chiều: hướng từ hai đầu dây vào phần giữa của dây .

- Khi một sợi dây bị kéo thì ở mọi điểm trên dây, kể cả 2 đầu dây xuất hiện lực để chống lại sự kéo. Lực này gọi là lực căng.

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

GV yêu cầu HS thực hiện bài tập trắc nghiệm.

Câu 1: Trọng lực là

A. Lực hút do Trái Đất tác dụng lên vật.

B. Lực hấp dẫn do Trái Đất tác dụng lên vật.

C. Lực gây ra gia tốc rơi tự do cho vật.

D. Cả A, B, C.

Câu 2: Một người đi chợ dùng lực kế để kiểm tra khối lượng của một gói hàng. Người đó treo gói hàng vào lực kế và đọc được số chỉ của lực kế là 20 N. Biết gia tốc rơi tự do tại vị trí này là g = 10 m/s2. Khối lượng của túi hàng là

A. 2 kg.       

B. 20 kg.     

C. 30 kg.     

D. 10 kg.

Câu 3: Đơn vị của trọng lực là gì?

A. Niuton (N)

B. Kilogam (Kg)

C. Lít (l)

D. Mét (m)

Câu 4: Một vật có khối lượng m đặt ở nơi có gia tốc trọng trường g. Phát biểu nào sau đây sai?

A. Trọng lực có độ lớn được xác định bởi biểu thức P = mg.

B. Điểm đặt của trọng lực là trọng tâm của vật.

C. Trọng lực tỉ lệ nghịch với khối lượng của vật.

D. Trọng lực là lực hút của Trái Đất tác dụng lên vật.

Câu 5: Một vật có khối lượng m, gia tốc trọng trường là g. Nếu khối lượng của vật tăng lên 2 lần thì trọng lượng của vật

A. Tăng lên 2 lần

B. Giảm đi 2 lần

C. Tăng lên 4 lần

D. Không đổi

Gợi ý đáp án:

D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

GV yêu cầu HS hoạt động hoàn thành bài tập trong sgk.