Giáo án và PPT Ngữ văn 7 chân trời Bài 2: Ôn tập

ÔN TẬP

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV đặt câu hỏi gợi dẫn: Trong Bài 2. Bài học cuộc sống, chúng ta đã học về những văn bản truyện ngụ ngôn nào?.

HOẠT ĐỘNG ÔN TẬP

Nhiệm vụ 1:

GV chia lớp thành 4 nhóm, yêu cầu các nhóm đọc BT 1, sau đó đọc lại định nghĩa về truyện ngụ ngôn và hoàn thành BT.

Sản phẩm dự kiến:

- Có thể khẳng định Ếch ngồi đáy giếng, Thầy bói xem voi, Hai người bạn đồng hành và con gấu, Chó sói và chiên con là truyện ngụ ngôn dựa vào đặc điểm đề tài, cốt truyện, sự kiện/ sự việc, nhân vật.

- Đối với Ếch ngồi đáy giếng:

+ Đề tài: Cái nhìn, nhận thức của con người.

+ Cốt truyện: Xoay quanh một hành vi ứng xử, quan niệm, nhận thức phiến diện, sai lầm của ếch: coi mình là chúa tể; để từ đó hướng đến một bài học, lời khuyên đối với con người.

+ Sự kiện chính: Ếch được ra khỏi giếng nhưng vẫn tưởng mình là chúa tể.

+ Nhân vật: sử dụng danh từ chung là tên các loài vật.

- Đối với Thầy bói xem voi:

+ Đề tài: Cái nhìn, nhận thức của con người.

+ Cốt truyện: Xoay quanh một hành vi ứng xử, quan niệm, nhận thức phiến diện, sai lầm của các thầy bói: mỗi người có nhận định phiến diện về con voi.

+ Sự kiện chính: Mỗi thầy bói sờ một bộ phận của voi và bảo thủ, cho mình là đúng dẫn đến đánh nhau toác đầu chảy máu.

+ Nhân vật: Tên các nhân vật là danh từ chung chỉ nghề nghiệp: người quản voi, thầy bói,...

- Đối với Hai người bạn đồng hành và con gấu:

+ Đề tài: Tình bạn.

+ Cốt truyện: Xoay quanh một hành vi ứng xử của một người bạn đồng hành trước cảnh bạn mình gặp nguy hiểm.

+ Sự kiện chính: Một người bạn đã bỏ mặc bạn mình trong lúc nguy hiểm.

+ Nhân vật: Sử dụng danh từ chung: “hai người bạn đồng hành”, “người này”, “người kia”, “gấu”.

+ Không gian: không xác định, miêu tả cụ thể: “Một con đường”, “một khu rừng”,...

- Đối với Chó sói và chiên con:

+ Đề tài: Cách ứng xử của những kẻ có quyền thế trong cuộc sống.

+ Cốt truyện: Xoay quanh một hành vi ứng xử của sói đối với chiên con: tìm đủ mọi cớ để có thể ăn thịt.

+ Sự kiện chính: Chó sói tìm đủ mọi cớ để ăn thịt được chiên con.

+ Nhân vật: Sử dụng danh từ chung: “chó sói”, “chiên con”.

+ Không gian: Sử dụng danh từ chung, không được xấc định, miêu tả cụ thể: “một con suối”, “nguồn nước sinh hoạt chung”.

Nhiệm vụ 2:

GV nêu câu hỏi ở BT 2: Cái nhìn hạn hẹp của nhân vật con ếch và các ông thầy bói đã mang lại hậu quả thế nào? Bài học chung có thể rút ra từ hai truyện Ếch ngồi đáy giếng và Thầy bói xem voi là gì?.

Sản phẩm dự kiến:

Hậu quả của cái nhìn hạn hẹp của con ếch và các ông thầy bói mù và bài học chung có thể rút ra từ hai truyện Ếch ngồi đáy giếng và Thầy bói xem voi: Sự trả giá bằng sinh mạng hoặc thương vong do mâu thuẫn xô xát, đánh nhau. Bài học về nhận thức bản thân, nhận thức thế giới và các sự vật, nắm bắt lẽ phải trong các tình huống của đời sống.

Nhiệm vụ 3:

GV nêu câu hỏi của BT 3: Trong những tình huống hiểm nghèo, hai “ người bạn„ trong truyện Hai người bạn đồng hành và con gấu; “chó sói„ trong Chó sói và chiên con đã bộc lộ đặc điểm, tính cách của họ như thế nào? Các truyện này đã để lại trong em những ấn tượng gì thật sự khó quên?.

Sản phẩm dự kiến:

- Hai người bạn đồng hành và con gấu:

+ Tính cách người bỏ rơi bạn chạy tháo thân: ích kỉ, không đáng tin, tò mò,...; tính cách người bị bỏ rơi: hóm hỉnh.

+ Ấn tượng: về sự may mắn, về sự ích kỉ, về sự hóm hỉnh, về câu nói.

- Chó sói và chiên con: 

+ Chó sói: hiện thân cho “kẻ mạnh”, kẻ bạo tàn; để thỏa mãn nhu cầu (cơn đói) của mình sẵn sàng bịa đặt, vu khống, bắt nạt, giết hại kẻ yếu. Trong trường hợp này nói chân lí thuộc về kẻ mạnh hay “kẻ mạnh cái lẽ vẫn già” thực a để nói sẽ không có lẽ phải, đạo lí nào cả.

+ Chiên con: hiện thân cho sự vô tội, sự thật, lẽ phải nhưng là kẻ yếu, bị kẻ mạnh ức hiếp, vùi dập, hãm hại.

+ Ấn tượng về một chú chiên con đáng thương; một gã chó sói tàn bạo bất chấp lẽ phải.

………………….

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP – VẬN DỤNG

Em hãy cùng thảo luận theo cặp, nhắc lại những kiến thức đã học được ở Bài 2. Bài học cuộc sống.