Giáo án khoa học tự nhiên 7 kết nối tri thức

Ngày soạn:…/…/…

Ngày dạy:…/…/…

BÀI 34: VẬN DỤNG HIỆN TƯỢNG CẢM ỨNG

 Ở SINH VẬT VÀO THỰC TIỆN

1. MỤC TIÊU
2. Về kiến thức

Sau bài học này, HS sẽ:

• Vận dụng được các kiến thức về cảm ứng vào giải thích một số hiện tượng trong thực tiễn (học tập, chăn nuôi, trồng trọt).

2. Năng lực

• Năng lực chung:
• Giải quyết được những nhiệm vụ học tập một cách độc lập, theo nhóm và thể hiện sự sáng tạo.
• Góp phần phát triển năng lực giao tiếp và hợp tác qua hoạt động nhóm và trao đổi công việc với giáo viên.
• Năng lực riêng:
• Hình thành các tập tính tốt cho vật nuôi như ăn đúng giờ, đi vệ sinh đúng chỗ,…đáp ứng yêu cầu thực tiễn của con người
• Vận dụng các kiến thức về cảm ứng ở thực vật vào trồng trọt nhằm nâng cao năng suất cây trồng.

3. Phẩm chất

• Chăm chỉ, trung thực, trách nhiệm.

1. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
2. Đối với giáo viên

• SGK, SGV, SBT.
• Tranh ảnh, video liên quan đến bài học.
• Máy tính, máy chiếu (nếu có).

2. Đối với học sinh

• Tranh ảnh, tư liệu sưu tầm liên quan đến bài học và dụng cụ học tập (nếu cần) theo yêu cầu của GV.

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

1. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
2. Mục tiêu: Tạo tâm thế hứng thú cho học sinh và từng bước làm quen bài học.
3. Nội dung: GV trình bày vấn đề, quan sát hình ảnh, HS trả lời câu hỏi.
4. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS.
5. Tổ chức thực hiện:

=> Khoa học tự nhiên 6: Giáo án word  KHTN 6 kết nối và giáo án điện tử KHTN 6 kết nối đã được Kenhgiaovien biên soạn đầy đủ chi tiết tất cả các bài trong chương trình giảng dạy. Bộ giáo án tải về và chỉnh sửa được sẽ giúp thầy cô rút ngắn thời gian soạn. 

- GV yêu cầu HS quan sát hình ảnh và trả lời câu hỏi: Vì sao khi trồng các loài cây thân leo như mướp, bầu, bí, thiên lí,…người trồng thường phải làm giàn cho cây?

- HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ: Khi trồng các loài cây thân leo như mướp, bầu, bí, thiên lí,…người trồng thường phải làm giàn cho cây vì: các loại cây này thuộc dạng thân leo, việc làm giàn chắc chắn sẽ giúp cho bộ rễ các loại cây này cố định, nhánh bám vững, cây vươn dài hơn và từ đó cho hoa kết trải.

- GV dẫn dắt vào bài học: Nhiều loài cây xanh không có mắt nhưng chúng có thể nhận ra và bám vào giá thể, không có giác quan chúng vẫn nhận nhận ra được ánh áng sáng và bóng tối. Nhiều động vật có hành vi kiếm mồi và tự vệ vô cùng linh hoạt. Thậm chí, chúng còn có thể dự đoán những thay đổi từ môi trường và có phản ứng đề phòng hay thích ứng từ rất sớm,…Con người đã ứng dụng hiện tượng cảm ứng ở sinh vật vào cuộc sống như thế nào? Để tìm hiểu rõ hơn về vấn đề này, chúng ta sẽ cùng nhau đi tìm hiểu trong bài học ngày hôm nay – Bài 34: Vận dụng hiện tượng cảm ứng ở sinh vật vào thực tiễn.

Có giáo án điện tử

• Giáo án điện tử khoa học tự nhiên 7 kết nối tri thức

=> Khoa học tự nhiên 7:  Giáo viên có thể xem bất kì bài giáo án ngữ văn 7 trong chương trình: giáo án word khoa học tự nhiên 7 kết nối và giáo án điện tử khoa học tự nhiên 7 kết nối tri thức . Hệ thống có đầy đủ tất cả các bài soạn của giáo án để giáo viên củng cố kiến thức thêm cho học sinh

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Tìm hiểu ứng dụng hiện tượng cảm ứng ở sinh vật trong trồng trọt

1. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS nắm được một số ứng dụng hiện tượng cảm ứng ở sinh vật trong trồng trọt.
2. Nội dung: GV trình bày vấn đề; HS đọc SGK, quan sát hình ảnh, thảo luận, trả lời câu hỏi.
3. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS.
4. Tổ chức hoạt động:

=> Đây là nội dung bài xem trước, thầy cô có thể xem thêm nhiều bài soạn giáo án khoa học tự nhiên 7 kết nối tri thức đủ cả năm khác ở đây.

Hoạt động 2: Tìm hiểu ứng dụng hiện tượng cảm ứng ở sinh vật trong chăn nuôi

1. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS nắm được một số ứng dụng hiện tượng cảm ứng ở sinh vật trong chăn nuôi.
2. Nội dung: GV trình bày vấn đề; HS đọc SGK, quan sát hình ảnh, thảo luận, trả lời câu hỏi.
3. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS.
4. Tổ chức hoạt động:

XEM NHIỀU HƠN:

• Giáo án khoa học tự nhiên 7 kì 1 kết nối tri thức
• Giáo án kì 2 khoa học tự nhiên 7 kết nối tri thức

Hoạt động 3: Tìm hiểu ứng dụng hiện tượng cảm ứng ở sinh vật trong học tập và đời sống

1. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS nêu được các thói quen của bản thân, nhận biết thói quen tốt hay xấu, định hướng được cách loại bỏ các thói quen không tốt, lập kế hoạch và thực hiện thói quen tốt.
2. Nội dung: GV trình bày vấn đề; HS đọc SGK, quan sát hình ảnh, thảo luận, trả lời câu hỏi.
3. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS.
4. Tổ chức hoạt động:

=> Khoa học tự nhiên 8:  Bắt đầu từ năm học 2023 -2024, chương trình học khoa học tự nhiên 8 thay đổi. Cấu trúc bài soạn theo quy trình dạy học bốn bước giúp GV dễ dàng chuẩn bị bài giảng mà không mất nhiều thời gian. Kenhgiaovien đã triển khai soạn bộ giáo án khoa học tự nhiên 8 kết nối mới bao gồm : Giáo án word và giáo án Powerpoint. Ngoài ra, kenhgiaovien có đủ giáo án của các môn của 3 bộ sách: Kết nối, Chân trời, Cánh diều

1. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP
2. Mục tiêu: Củng cố lại kiến thức đã học thông qua trả lời câu hỏi.
3. Nội dung: HS sử dụng SGK, kiến thức đã học, GV hướng dẫn (nếu cần thiết) để trả lời câu hỏi.
4. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS.
5. Tổ chức thực hiện:

- GV giao nhiêm vụ cho HS:

Câu 1. Ghép các hiện tượng cảm ứng của vật nuôi (ở cột A) với lợi ích đối với con người (ở cột B) cho phù hợp:

Câu 2. Con người đã vận dụng những hiểu biết về hiện tượng cảm ứng ở sinh vật để có những ứng dụng trong đời sống. Hãy cho biết con người đã ứng dụng các hiện tượng cảm ứng trong bảng vào đời sống như thế nào?

- HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ:

Câu 1.

1 – b, 2 – c, 3 – d, 4 – a.

Câu 2.

- GV nhận xét, chuẩn kiến thức.

1. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG
2. Mục tiêu: Củng cố lại kiến thức đã học thông qua trả lời câu hỏi.
3. Nội dung: HS sử dụng SGK, kiến thức đã học, liên hệ thực tế, GV hướng dẫn (nếu cần thiết) để trả lời câu hỏi.
4. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS.
5. Tổ chức thực hiện:

- GV giao nhiêm vụ cho HS:

Câu 1. Đọc sách là một thói quen tốt, đây là tập tính học được ở người. Em hãy vận dụng kiến thức về cảm ứng ở sinh vật, xây dựng các bước để hình thành thói quen này cho bản thân.

Câu 2. Khi nuôi gà, vịt, người nông dân chỉ cần dùng tiếng gọi quen thuộc là gà, vịt từ xa đã chạy về ăn. Tập tính này của vật nuôi có lợi cho sinh vật và cả người chăn nuôi. Em hãy nêu cách thức hình thành tập tính trên cho vật nuôi.

- HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ.

XEM TÀI LIỆU KHOA HỌC TỰ NHIÊN 7 KẾT NỐI KHÁC:

Câu 1. Để hình thành thói quen đọc sách, cần lặp đi lặp lại các bước sau:

- Bước 1: chọn sách mình yêu thích.

- Bước 2: Chọn thời gian đọc phù hợp.

- Bước 3: Đọc hằng ngày vào thời gian đã chọn.

- Bước 4: Tự đánh giá thói quen đọc sách của cá nhân.

Câu 2. Để hình thành tập tính nghe hiệu lệnh về ăn, người chăn nuôi nên làm như sau:

- Gọi vật nuôi vào những thời điểm nhất định (mỗi lần gọi bằng tiếng gọi giống nhau), khi vật nuôi đến thì cho ăn.

- Vào những ngày sau, cũng gọi và cho ăn vào thời điểm đó và chỉ cho cho ăn khi gọi.

- Sau nhiều ngày được cho ăn chỉ khi được gọi (bằng một âm thanh quen thuộc), vật nuôi sẽ có tập tính nghe tiếng gọi là chạy về ăn.

- GV nhận xét, chuẩn kiến thức.

1. Kế hoạch đánh giá

Giáo án powerpoint khoa học tự nhiên 7 kết nối tri thức

CHƯƠNG VII: TRAO ĐỔI CHẤT VÀ CHUYỂN HÓA NĂNG LƯỢNG Ở SINH VẬT

BÀI 21: KHÁI QUÁT VỀ TRAO ĐỔI CHẤT VÀ CHUYỂN HÓA NĂNG LƯỢNG

KHỞI ĐỘNG

Khi chạy, cơ thể có cảm giác nóng lên, mồ hôi ra nhiều, nhịp thở và nhịp tim tăng lên, có biểu hiện khát nước hơn so với lúc chưa chạy. Theo em, những thay đổi này được giải thích như thế nào?

Khi chạy, các khối cơ bắp tăng cường chuyển hóa tạo năng lượng co cơ kèm theo sinh ra nhiệt, khiến cho cơ thể có cảm giác nóng lên, mồ hôi ra nhiều. Để loại bỏ nhiệt độ bổ sung này, cơ thể sẽ tiết ra mồ hôi, nhằm giúp cơ thể hạ nhiệt.

=> Khiến chúng ta có biểu hiện khát nước hơn so với lúc chưa chạy.

NỘI DUNG BÀI HỌC

1. Trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng

Đọc thông tin mục I SGK trang 99 và trả lời câu hỏi:

Trao đổi chất là gì?

Chuyển hóa năng lượng là gì?

Trao đổi chất là quá trình sinh vật lấy các chất từ môi trường, biến đổi chúng thành các chất cần thiết cho cơ thể và tạo năng lượng cho các hoạt động sống, đồng thời trả lại cho môi trường các chất thải.

Chuyển hóa năng lượng là sự biến đổi của năng lượng từ dạng này sang dạng khác.

+ Từ quang năng thành hóa năng

+ Từ hóa năng thành cơ năng, nhiệt năng...

Trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng luôn gắn với nhau.

Hãy nêu ví dụ về sự trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng

Trao đổi chất:

• Rễ cây hấp thụ nước, muối khoáng và các chất dinh dưỡng khác từ lòng đất
• Khi đến lá, nước kết hợp với carbon dioxide, diệp lục và năng lượng hóa học.

=> Theo cách này, quá trình quang hợp xảy ra và carbohydrate và oxy được tạo ra.

Chuyển hóa năng lượng:

Năng lượng hóa học trong than được chuyển hóa thành nhiệt năng trong khí thải của quá trình đốt cháy.

Cơ năng của dòng nước chảy biến thành điện năng của dòng điện trong các nhà máy thuỷ điện.

Lưu ý

Quá trình tổng hợp các chất đơn giản thành các chất phức tạp gọi là đồng hóa.

Quá trình phân giải các chất phức tạp thành các chất đơn giản và tạo ra năng lượng gọi là dị hóa.

1. Vai trò của trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng

Thảo luận cặp đôi

Quan sát Hình 21.1, 21.2 trang 99 SGK:

Dựa vào hai hình vừa quan sát, đọc thông tin trong mục II SGK tr 99, 100 và thực hiện yêu cầu:

Nêu vai trò trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng đối với sinh trưởng và phát triển của cây khoai tây và con gà.

+ Cây khoai tây: Giúp cơ thể sinh trưởng, phát triển.

+ Con gà: Giúp cơ thể cảm ứng, vận động, sinh sản.

KẾT LUẬN

• Trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng có vai trò đảm bảo cho sinh vật tồn tại.
• Các chất hữu cơ được cơ thể tổng hợp trong quá trình trao đổi chất cung cấp nguyên liệu để xây dựng tế bào và cơ thể, giúp cơ thể lớn lên và sinh sản, tạo ra các cơ thể con.
• Quá trình chuyển hóa năng lượng tạo ra năng lượng dễ sử dụng cung cấp cho các hoạt động sống của cơ thể (cảm ứng và vận động).

Câu hỏi: Hãy dự đoán các tình huống có thể xảy ra khi khi con người không được cung cấp đủ nước uống, không khí và thức ăn.

Các tình huống có thể xảy ra:

Không được cung cấp đủ không khí: thiếu oxygen có thể dẫn tới tử vong

Không cung cấp đủ nước: quá trình trao đổi chất bị ảnh hưởng, nếu kéo dài có thể dẫn đến tử vong.

Không đủ thức ăn: không có nguyên liệu kiến tạo cơ thể và năng lượng cho cơ thể hoạt động, nếu kéo dài có thể dẫn đến tử vong.

Câu hỏi: Giải thích thích hiện tượng lá cây héo khi bị tách ra khỏi thân cây.

Khi bị tách ra khỏi thân cây, nước vẫn tiếp tục thoát hơi qua lá nhưng lá không còn được bổ sung nguồn nước từ rễ nên có hiện tượng lá cây bị héo.

TỔNG KẾT

Trao đổi chất là quá trình cơ thể lấy các chất từ môi trường, biến đổi chúng thành các chất cần thiết cho cơ thể và tạo năng lượng cung cấp cho các hoạt động sống, đồng thời trả lại cho môi trường các chất thải.

Chuyển hóa năng lượng là sự biến đổi năng lượng từ dạng này sang dạng khác.

Trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng giúp sinh vật tồn tại, sinh trưởng, phát triển, sinh trưởng, cảm ứng, vận động.

Có Powerpoint sinh động

• Giáo án powerpoint khoa học tự nhiên 7 kì 1 kết nối tri thức
• Giáo án powerpoint khoa học tự nhiên 7 kì 2 kết nối tri thức

LUYỆN TẬP

Khoanh tròn vào câu đặt trước câu trả lời đúng

Câu hỏi: Trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng có vai trò quan trọng đối với:

1. Sự chuyển hóa của sinh vật.
2. Sự biến đổi các chất.
3. Sự trao đổi năng lượng.
4. Sự sống của sinh vật.

Đáp án D

Câu 2. Sinh vật có thể tồn tại, sinh trưởng, phát triển và thích nghi với môi trường sống là nhờ có quá trình:

1. Quá trình trao đổi chất và sinh sản.
2. Quá trình chuyển hóa năng lượng.
3. Quá trình trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng.
4. Quá trình trao đổi chất và cảm ứng.

Đáp án C

Chọn các từ/cụm từ phù hợp để hoàn thành các đoạn thông tin sau:

Câu 3.

1. Chuyển hóa năng lượng là sự (1).............năng lượng từ dạng này sang dạng khác như từ (2)................... thành hóa năng, từ hóa năng thành nhiệt năng,... Năng lượng thường được tích lũy trong (3).............. nên sự trao đổi chất và chuyển hóa (4).......... gắn liền với nhau, quá trình này được coi là một trong những đặc tính (5)............của sự sống.
2. Trao đổi chất và chuyển hóa là (1)................... đặc điểm cơ bản của sự sống, quá trình này có hai vai trò cơ bản là (2).................................................cơ thể. Nhờ trao đổi chất nên cơ thể tự đổi mới thông qua quá trình đồng hóa và dị hóa. Đồng hóa là quá trình (3)...............các chất đơn giản thành các chất phức tạp. Dị hóa là quá trình (4)............ các chất phức tạp thành các chất đơn giản và tạo ra năng lượng.

TL:

Phần 1:

1. biến đổi
2. quang năng
3. chất hữu cơ
4. năng lượng
5. cơ bản

Phần 2:

1. năng lượng
2. cung cấp năng lượng và kiến tạo
3. tổng hợp
4. phân giải

Được hỗ trợ thêm phần trắc nghiệm khoa học tự nhiên 7 kết nối tri thức + 1 số đề thi để hỗ trợ tốt giảng dạy

VẬN DỤNG

Câu 1. Cho các yếu tố: thức ăn, oxygen, carbon dioxide, nhiệt năng, chất thải, chất hữu cơ, ATP. Xác định những yếu tố mà cơ thể người lấy vào, thải ra và tích lũy trong cơ thể.

• Yếu tố lấy vào: thức ăn, oxygen.
• Yếu tố thải ra/giải phóng: carbon dioxide, nhiệt năng, chất thải.
• Yếu tố tích lũy: chất hữu cơ, ATP.

Câu 2. Cho các yếu tố: chất khoáng, năng lượng, oxygen, carbon dioxide, chất hữu cơ, nước. Xác định các yếu tố lấy vào, thải ra và tích lũy trong cơ thể thực vật.

Yếu tố lấy vào: thức ăn, oxygen

Yếu tố thải ra/giải phóng: carbon dioxide, nhiệt năng, chất thải

Yếu tố tích lũy: chất hữu cơ, ATP

HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ

Ôn lại kiến thức đã học

Hoàn thành bài tập trong SBT

Đọc trước bài sau - Bài 22: Quang hợp ở thực vật