Giáo án lịch sử 7 kết nối tri thức

Ngày soạn:…/…/…

Ngày dạy:…/…/…

CHƯƠNG 1: TÂY ÂU TỪ THẾ KỈ V ĐẾN NỬA ĐẦU THẾ KỈ XVI

BÀI 1: QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH

VÀ PHÁT TRIỂN CỦA CHẾ ĐỘ PHONG KIẾN Ở TÂY ÂU

(2 tiết)

I. MỤC TIÊU

1. Về kiến thức

Sau bài học này, HS sẽ:

• Kể lại được những sự kiện chủ yếu về quá trình hình thành xã hội phong kiến ở Tây Âu.
• Trình bày được đặc điểm của lãnh địa phong kiến và quan hệ xã hội của chế độ phong kiến Tây Âu.
• Mô tả được sơ lược sự ra đời của Thiên chúa giáo.
• Phân tích được vai trò của thành thị trung đại.

2. Năng lực

• Năng lực chung:
• Giải quyết được những nhiệm vụ học tập một cách độc lập, theo nhóm và thể hiện sự sáng tạo.
• Góp phần phát triển năng lực giao tiếp và hợp tác qua hoạt động nhóm và trao đổi công việc với giáo viên.
• Năng lực riêng:
• Khai thác và sử dụng được một số thông tin của một số tư liệu lịch sử trong bài học dưới sự hướng dẫn của GV.
• Tìm kiếm, sưu tầm được tư liệu để phục vụ cho bài học và thực hiện các hoạt động thực hành, vận dụng.

3. Phẩm chất

• Trân trọng những giá trị văn hóa của thời trung đại: Thiên chúa giáo, những thành thị Tây Âu, những trường đại học lâu đời,…

=>Trọn bộ giáo án word + Powerpoint lịch sử 6 đã được Kenhgiaovien biên soạn đầy đủ chi tiết tất cả các bài trong chương trình giảng dạy. Bộ giáo án tải về và chỉnh sửa được sẽ giúp thầy cô rút ngắn thời gian soạn. Kenhgiaovien soạn đầy đủ tất cả các môn của các bộ lớp 6 sách cánh diều, kết nối tri thức, chân trời sáng tạo.

THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU

1. Đối với giáo viên

• SGK, SGV, Sách Bài tập Lịch sử 7.
• Phiếu học tập.
• Tranh ảnh, video liên quan đến bài học.
• Máy tính, máy chiếu (nếu có).

2. Đối với học sinh

• Tranh ảnh, tư liệu sưu tầm liên quan đến bài học và dụng cụ học tập (nếu cần) theo yêu cầu của GV.

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

1. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
2. Mục tiêu: Tạo tâm thế hứng thú cho học sinh và từng bước làm quen bài học.
3. Nội dung: GV trình bày vấn đề, HS trả lời câu hỏi.
4. Sản phẩm học tập: HS lắng nghe và tiếp thu kiến thức.
5. Tổ chức thực hiện:

- GV yêu cầu HS quan sát Hình 1 – Tượng Hoàng đế Sác-lơ-ma-nhơ (742-814) ở thành phố Hăm-buốc (Đức) SGK tr.9.

- GV yêu cầu HS thảo luận theo cặp đôi và trả lời câu hỏi:

+ Em có biết tại sao ở nhiều nước châu Âu ngày nay vẫn giữ tượng đài tưởng niệm Hoàng đế Sác-lơ-ma-nhơ không?

+ Ông đã có công lao gì mà được tôn vinh như thế? Hãy chia sẻ những hiểu biết của em về vị hoàng đế này.

- HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ: Sác-lơ-ma-nhơ là một trong những vị Hoàng đế vĩ đại nhất lịch sử châu Âu, có công mở rộng lãnh thổ đế quốc thời kì ông trị vì, sau này chính là vùng lãnh thổ của một số nước châu Âu hiện nay.

- GV dẫn dắt vào bài học: Một trong những vị vua nổi bật nhất trong lịch sử châu Âu phải kể đến Sác-lơ-ma-nhơ. Ông trị vì 46 năm nhưng đã tiến hành 55 cuộc viễn chinh lớn nhỏ, không chỉ có công thống nhất vùng Tây và Trung Âu mà còn đặt nền móng hình thành đế chế La Mã thần thánh sau này. Sác-lơ-ma-nhơ được coi là cha đẻ của châu Âu, vì nếu không có vị Hoàng đế này, có thể lịch sử châu Âu đã rất khác. Vậy chế độ phong kiến đã hình thành và phát triển ở các nước châu Âu ra sao trong thời gian từ thế kỉ V đến thế kỉ XVI. Chúng ta cùng tìm hiểu trong bài học ngày hôm nay – Bài 1: Quá trình hình thành và phát triển của chế độ phong kiến ở Tây Âu.

=> Giáo viên có thể xem bất kì bài giáo án HDTN 7 trong chương trình: giáo án lịch sử 7 kết nối tri thức và  Giáo án điện tử lịch sử 7 kết nối tri thức. Hệ thống có đầy đủ tất cả các bài soạn  giáo viên củng cố kiến thức thêm cho học sinh

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Quá trình hình thành phong kiến xã hội ở Tây Âu

1. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS nắm được lãnh chúa phong kiến và nông nô được hình thành từ tầng lớp nào; những sự kiện chính của quá trình hình thành xã hội phong kiến ở Tât Âu.
2. Nội dung: GV trình bày vấn đề; HS lắng nghe, đọc SGK, quan sát sơ đồ, thảo luận và trả lời câu hỏi.
3. Sản phẩm học tập: HS làm việc cá nhân, làm việc theo cặp đôi và trả lời câu hỏi.
4. Tổ chức hoạt động:

Hoạt động 2: Lãnh địa phong kiến và quan hệ xã hội của chế độ phong kiến Tây Âu

1. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS trình bày đặc điểm của lãnh địa phong kiến ở Tây Âu; trình bày được mối quan hệ giữa lãnh chúa và nông nô trong xã hội phong kiến.
2. Nội dung: GV trình bày vấn đề; HS lắng nghe, đọc SGK, quan sát hình ảnh, thảo luận và trả lời câu hỏi.
3. Sản phẩm học tập: HS làm việc cá nhân, làm việc theo nhóm và trả lời câu hỏi.
4. Tổ chức hoạt động:

=> Bắt đầu từ năm học 2023 -2024. Chương trình lịch sử lớp 8 thay đổi chương trình mới. Giáo án lịch sử 8 kết nối tri thức đã được soạn chi tiết: Giáo án word và giáo án Powerpoint. Ngoài ra, kenhgiaovien có đủ giáo án của các môn của 3 bộ sách: Kết nối, Chân trời, Cánh diều
Hoạt động 3: Sự ra đời của Thiên chúa giáo

1. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS trình bày được sự ra đời của Thiên chúa giáo.
2. Nội dung: GV trình bày vấn đề; HS lắng nghe, đọc SGK, quan sát hình ảnh, thảo luận và trả lời câu hỏi.
3. Sản phẩm học tập: HS làm việc cá nhân và trả lời câu hỏi.
4. Tổ chức hoạt động:

Hoạt động 4: Sự xuất hiện và vai trò của thành thị trung đại

1. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS nắm được những ý chính về nguyên nhân ra đời các thành thị trung đại; thành phần cư dân trong các thành thị và đời sống của họ; vai trò của các thành thị đối với châu Âu thời trung đại.
2. Nội dung: GV trình bày vấn đề; HS lắng nghe, đọc SGK, quan sát hình ảnh, thảo luận và trả lời câu hỏi.
3. Sản phẩm học tập: HS thảo luận theo nhóm và trả lời câu hỏi.
4. Tổ chức hoạt động:

 => Ngoài ra, Hệ thống có sãn trọn bộ đầy đủ cả năm của cả giáo án lịch sử word 9 , powepoint lịch sử 9. Bộ giáo án được soạn đầy đủ tất cả các bài sách giáo khoa và thêm nhiều bài tập củng cố kiến thức.

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

1. Mục tiêu: Củng cố lại kiến thức đã học thông qua trả lời câu hỏi dưới dạng lí thuyết.
2. Nội dung: HS sử dụng SGK, kiến thức đã học, GV hướng dẫn (nếu cần thiết) để trả lời câu hỏi.
3. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS.
4. Tổ chức thực hiện:

- GV giao nhiêm vụ 1 cho HS: Trả lời câu hỏi 1 phần SGK tr.13.

- HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ:

Câu 1: Lãnh địa phong kiến và thành thị trung đại có những đặc điểm khác biệt:

- GV giao nhiêm vụ 2 cho HS: Khoanh tròn vào câu đáp án trước câu trả lời đúng:

Câu 1. Lãnh chúa phong kiến được hình thành từ:

1. Quý tộc Giéc-man.
2. Quý tộc La Mã.
3. Quý tộc các nước phương Tây.
4. Cả A và B đều đúng.

Câu 2. Sau khi Sác-lơ-ma-nhơ mất, Vương quốc Phơ-răng chính thức xác lập chế độ phong kiến ở các nước:

1. Pháp, Đức, I-ta-li-a.
2. Đức, Mỹ, Hà Lan.
3. Tây Ban Nha, Pháp, Đức.
4. Áo, Bỉ, Tây Ban Nha.

Câu 3. Đặc điểm nào dưới đây không đúng khi nói về lãnh địa phong kiến ở Tây Âu:

1. Là đơn vị chính trị, kinh tế cơ bản của Tây Âu cho đến thế kỉ IX.
2. Là khu đất rộng lớn thuộc sở hữu của một lãnh chúa, bao gồm đất của lãnh chúa và đất khẩu phần.
3. Các lãnh địa có chung quân đội, luật pháp, tòa án, thuế khóa, tiền tệ, hệ thống đo lường.
4. Kinh tế chủ đạo của lãnh địa là nông nghiệp, tự cấp, tự túc, ít trao đổi với bên ngoài.

Câu 4. Cư dân thành thị lập ra các phường hội thủ công và các thương hội để:

1. Giúp đỡ, tương trợ nhau, hạn chế sự sách nhiễu của lãnh chúa.
2. Phá vỡ nền kinh tế tự nhiên trong các lãnh địa.
3. Tạo điều kiện cho sự hình thành và phát triển kinh tế hàng hóa.
4. Cả A, B, C đều đúng.

Câu 5. Trường Đại học Bô-lô-na – một trong những trường đại học nổi tiếng được thành lập từ thời trung đại thuộc quốc gia nào ngày nay?

1. Pháp.
2. I-ta-li-a.
3. Đức.
4. Áo.

- HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ:

Câu 1. Đáp án D.

Câu 2. Đáp án A.

Câu 3. Đáp án C.

Câu 4. Đáp án A.

Câu 5. Đáp án B.

- GV nhận xét, chuẩn kiến thức.

1. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG
2. Mục tiêu: Củng cố lại kiến thức đã học thông qua trả lời câu hỏi dưới dạng liên hệ thực tế, vận dụng.
3. Nội dung: HS sử dụng SGK, kiến thức đã học, hiểu biết thực tế, liên hệ bản thân, GV hướng dẫn (nếu cần thiết) để trả lời câu hỏi.
4. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS.
5. Tổ chức thực hiện:

- GV giao nhiêm vụ cho HS: Trả lời câu hỏi 2,3 SGK tr.13.

- HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ:

Câu 2:

Những dẫn chứng để chứng minh cho ý kiến của C.Mác: Thành thị giống như những bông hoa rực rỡ nhất của châu Âu thời trung đại cũng chính là nói đến vai trò của thành thị:

- Phá vỡ nền kinh tế tự nhiên trong các lãnh địa, tạo điều kiện cho sự hình thành và phát triển kinh tế hàng hóa.

- Góp phần xóa bỏ chế độ phong kiến phân quyền, xây dựng chế độ phong kiến tập quyền.

- Thành thị mang lại bầu không khí tự do, cởi mở, nhiều thành tựu văn hóa dần nảy nở và phát triển về sau.

Câu 3:

HS có thể tìm hiểu về:

- Các thành thị: Phi-ren-xê, Giê-nô-va, Vê-nê-xi-a,...

- Các trường học lâu đời: Ox-phớt, Bô-lô-nha,...

- Các hội chợ: Săm-pa-nhơ,...

- GV nhận xét, chuẩn kiến thức.

1. Kế hoạch đánh giá

Phiếu học tập số 1:

Giáo án powerpoint lịch sử 7 kết nối tri thức

BÀI 1: QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CHẾ ĐỘ PHONG KIẾN Ở TÂY ÂU

KHỞI ĐỘNG

Quan sát Hình 1 – Tượng Hoàng đế Sác-lơ-ma-nhơ (742-814) SGK tr.9, thảo luận và trả lời câu hỏi:

• Em có biết tại sao ở nhiều nước châu Âu ngày nay vẫn giữ tượng đài tưởng niệm Hoàng đế Sác-lơ-ma-nhơ không?
• Ông đã có công lao gì mà được tôn vinh như thế? Hãy chia sẻ những hiểu biết của em về vị hoàng đế này.

Có Powerpoint sinh động

• Giáo án Powerpoint lịch sử 7 kì 1 kết nối tri thức
• Giáo án powerpoint lịch sử 7 kì 2 kết nối tri thức

NỘI DUNG BÀI HỌC

1. Quá trình hình thành phong kiến xã hội ở Tây Âu

Quan sát sơ đồ Hình 2 –SGK tr.10 và trả lời câu hỏi:

Em hãy cho biết lãnh chúa phong kiến và nông nô được hình thành từ những tầng lớp nào?

- Sự hình thành của lãnh chúa phong kiến và nông nô:

• Lãnh chúa phong kiến được hình thành từ những quý tộc thị người Giéc-man (thông qua việc chiếm nhiều ruộng đất của chủ nô La Mã và được phong tước vị) và quý tộc La Mã quy thuận chính người Giéc Man (họ được giữ lại ruống đất).
• Nông nô được hình thành từ nô lệ (được giải phóng) và nông dân tự do (mất ruộng đất).

THẢO LUẬN CẶP ĐÔI

Thảo luận và trả lời câu hỏi vào Phiếu học tập số 1:

Hãy cho biết những nét chính về quá trình hình thành xã hội phong kiến ở Tây Âu.

- Quá trình hình thành xã hội phong kiến ở châu Âu:

Xâm chiếm La Mã, lập ra những vương quốc man tộc như: Vương quốc của người Ăng-glo Xắc-xông, Vương quốc Phơ-răng,…

Các quý tộc thị người Giéc-man chiếm nhiều ruộng đất của các chủ nô La Mã, được phong tước trở thành các lãnh chúa phong kiến.

Nông dân tự do bị mất ruộng đất.

Các nô lệ được giải phóng.

=> Những nông nô nhận được ruộng đất từ lãnh chúa và có trách nhiệm nộp tô thuế cho lãnh chúa.

• Quan hệ giữa lãnh chúa phong kiến với nông nô là quan hệ bóc lột.
• Sau khi Sác-lơ-ma-nhơ mất, Vương quốc Phơ-răng bị phân chia thành ba vương quốc, chính thức xác lập chế độ phong kiến ở các nước này (về sau trở thành Pháp, Đức, I-ta-li-a).

Quan sát Hình 3 –SGK tr.10,11 và trả lời câu hỏi:

Nêu những đặc điểm chính của lãnh địa phong kiến ở Tây Âu.

2. Lãnh địa phong kiến và quan hệ xã hội của chế độ phong kiến Tây Âu

- Những đặc điểm chính của lãnh địa phong kiến ở Tây Âu:

Là đơn vị chính trị, kinh tế cơ bản của Tây Âu cho đến thế kỉ IX

Là khu đất rộng lớn thuộc sở hữu của một lãnh chúa, bao gồm đất của lãnh chúa và đất khẩu phần.

Kinh tế chủ đạo của lãnh địa là nông nghiệp, tự cấp, tự túc, ít trao đổi với bên ngoài.

Mỗi lãnh địa có quân đội, luật pháp, tòa án, thuế khóa, tiền tệ, hệ thống đo lường riêng.

Quan sát Hình 4 - SGK tr.11 và trả lời câu hỏi:

Trình bày mối quan hệ giữa lãnh chúa và nông nô trong xã hội phong kiến.

Mối quan hệ giữa lãnh chúa và nông nô trong xã hội phong kiến là quan hệ bóc lột bằng địa tô: lao dịch, tô hiện vật, tô tiền.

LÃNH CHÚA

Lãnh chúa phong kiến bóc lột sức lao động của nông nô và chi phối mọi mặt đời sống của nông nô.

NÔNG NÔ

Nông nô là lực lượng sản xuất chính, phải nhận ruộng từ lãnh chúa và nộp tô thuế cho lãnh chúa.

3. Sự ra đời của Thiên chúa giáo

Quan sát Hình 5 – SGK tr.11 và trả lời câu hỏi: Hãy trình bày sự ra đời của Thiên chúa giáo.

• Thiên chúa giáo ra đời vào đầu Công nguyên, ở vùng Giê-ru-sa-lem (ngày nay thuộc Pa-le-xtin).
• Đến thế kỉ IV, từ chỗ bị cấm đoán, Thiên chúa giáo trở thành quốc giáo của đế quốc La Mã.
• Sang thời phong kiến, Thiên chúa giáo thống trị ở đời sống chính trị, văn hóa, tư tưởng ở Tây Âu.

4. Sự xuất hiện và vai trò của thành thị trung đại

• Quan sát Hình 6, hình 7 SGK tr12, 13 và thảo luận nhiệm vụ:

THẢO LUẬN NHÓM

• Nhóm 1: Phân tích nguyên nhân ra đời thành thị trung đại.
• Nhóm 2: Phân tích đời sống kinh tế của cư dân thành thị trung đại.
• Nhóm 3: Phân tích vai trò của thành thị đối với châu Âu thời trung đại.
• Nguyên nhân ra đời thành thị trung đại:
• Do thủ công nghiệp phát triển, hàng hóa sản xuất ra ngày càng nhiều đã thúc đẩy nhu cầu trao đổi. Thợ thủ công có thể bán các sản phẩm của mình làm ra để trao đổi lương thực, thực phẩm.

 Do đó họ tự do hơn, có thể bỏ trốn hoặc chuộc thân phận tự do thoát khỏi sự kìm kẹp của các lãnh chúa lãnh địa.

• Nguyên nhân ra đời thành thị trung đại:
• Thợ thủ công sau khi được tự do đã tìm đến những nơi đông người qua lại: bến sông, bên cạnh các nhà thờ ,...để cùng sản xuất và buôn bán hàng hóa.
• Dần dần xuất hiện các thị trấn, sau trở thành thành phố hay thành thị trung đại.
• Một số thành thị được phục hồi từ những thành thị cổ đại hoặc do lãnh chúa lập ra trên đất của lãnh địa để thu thuế của thợ thủ công và thương nhân.

Vai trò của thành thị đối với châu Âu thời trung đại:

LUYỆN TẬP

1. Hãy lập và hoàn thành bảng theo mẫu dưới đây

TRÒ CHƠI: CỨU HỘ SẠC LỞ

Câu 1: Lãnh chúa phong kiến được hình thành từ:

1. A. Quý tộc Giéc-man.
2. Quý tộc La Mã.
3. Quý tộc các nước phương Tây.
4. Cả A và B đều đúng.

Đáp án D

Câu 2: Sau khi Sác-lơ-ma-nhơ mất, Vương quốc Phơ-răng chính thức xác lập chế độ phong kiến ở các nước:

1. A. Đức, Mỹ, Hà Lan.
2. Tây Ban Nha, Pháp, Đức.
3. C. Pháp, Đức, I-ta-li-a.
4. Áo, Bỉ, Tây Ban Nha.

Đáp án C

Câu 3: Cư dân thành thị lập ra các phường hội thủ công và các thương hội để:

1. Phá vỡ nền kinh tế tự nhiên trong các lãnh địa.
2. Tạo điều kiện cho sự hình thành và phát triển kinh tế hàng hóa.
3. Phát triển nền kinh tế tự nhiên trong các lãnh địa.
4. Giúp đỡ, tương trợ nhau, hạn chế sự sách nhiễu của lãnh chúa.

Đáp án D

Câu 4: Trường Đại học Bô-lô-na – một trong những trường đại học nổi tiếng được thành lập từ thời trung đại thuộc quốc gia nào ngày nay?

1. A. Pháp
2. B. I-ta-li-a
3. C. Đức
4. D. Áo

Đáp án B

Được hỗ trợ thêm phần trắc nghiệm lịch sử 7 kết nối tri thức + 1 số đề thi để hỗ trợ tốt giảng dạy

VẬN DỤNG

2. “Thành thị giống như những bông hoa rực rỡ nhất của Châu Âu thời trung đại”. Em hãy tìm dẫn chứng trong bài học để chứng minh cho ý kiến trên.

- Phá vỡ nền kinh tế tự nhiên trong các lãnh địa, tạo điều kiện cho sự hình thành và phát triển kinh tế hàng hóa.

- Góp phần xóa bỏ chế độ phong kiến phân quyền, xây dựng chế độ phong kiến tập quyền.

- Thành thị mang lại bầu không khí tự do, cởi mở, nhiều thành tựu văn hóa dần nảy nở và phát triển về sau.

3. Tìm hiểu và cho biết một số dấu ấn tiêu biểu của thành thị trung đại (các thành phố, trường đại học...) còn được bảo tồn, gìn giữ và phát triển đến ngày nay.

HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ

• Hoàn thành các bài tập phần vận dụng.
• Học và chuẩn bị bài mới: Bài 2 – Các cuộc phát kiến địa lí và sự hình thành quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa ở Tây Âu.