Giáo án PowerPoint Địa lí 6 Cánh diều Bài 14: Nhiệt độ và mưa. Thời tiết và khí hậu

Tại sao bản tin dự báo thời tiết lại được mọi người quan tâm mỗi ngày?

Bài 14: Nhiệt độ và mưa. Thời tiết và khí hậu

NỘI DUNG BÀI HỌC

• Nhiệt độ không khí
• Hơi nước trong không khí. Mưa
• Thời tiết và khí hậu
• Các đới khí hậu trên Trái Đất

1. Nhiệt độ không khí
2. Nhiệt độ không khí
3. Cách đo nhiệt độ không khí.

? Để đo nhiệt độ không khí người ta dùng dụng cụ gì?

- NHIỆT KẾ

1. Cách đo nhiệt độ không khí

- Để nhiệt kế trong bóng râm, cách mặt đất 2m.

 - Đo ít nhất 3 lần trong ngày (5h, 13h, 21h)

• Mặt đất bức xạ vào không khí yếu nhất.
• Mặt đất bức xạ vào không khí mạnh nhất.
• Mặt đất đang bức xạ vào không khí yếu.

Tại sao phải để nhiệt kế trong bóng râm và cách mặt đất 2m

Nêu cách tính nhiệt độ trung bình ngày, tháng, năm.

*Cách tính nhiệt độ không khí

Giả sử có một ngày ở Hà Nội, người ta đo nhiệt độ lúc 5 giờ được 20⁰C, lúc 13 giờ đợc 24⁰C và lúc 21 giờ được 22⁰C.

• Hỏi nhiệt độ trung bình của ngày hôm đó là bao nhiêu?
• Em hãy trình bày cách tính?

Đề bài: Em hãy tình nhiệt độ trung bình năm của Nha Trang vào năm 2015 qua bảng sau?

*Giải: Nhiệt độ trung bình năm của Nha Trang vào năm 2015 là: 

(23.2 + 24.2 + 26.2 + 27.5 + 29.6 + 29.5 + 29.2 + 29.2 + 28.9 + 28.0 + 26.8 + 26.3) :12 = 27.4 *C

2. Hơi nước trong không khí. Mưa

Tại sao trong không khí lại có độ ẩm?

Do có chứa một lượng hơi nước nhất định nên không khí có độ ẩm

Do hiện tượng bốc hơi nước trong:

Độ ẩm của không khí là gì?

Độ ẩm không khí là lượng hơi nước chứa trong không khí

- Dụng cụ đo là ẩm kế

Nhiệt độ có ảnh hưởng đến khả năng chứa hơi nước của không khí: nhiệt độ không khí càng cao, lượng hơi nước chứa được càng nhiều (độ ẩm càng cao)

-  Độ ẩm không khí là lượng hơi nước chứa trong không khí.

- Nguồn gốc: độ ẩm có từ sự bốc hơi nước từ biển, đại dương, ao hồ, sông ngòi…

- Dụng cụ đo: ẩm kế

- Nhiệt độ không khí càng cao lượng hơi nước chứa được càng nhiều (độ ẩm càng cao)

SỰ NGƯNG TỤ

Dựa vào nội dung SGK cho biết thế nào là sự ngưng tụ? Hơi nước trong không khí, khi ngưng tụ sinh ra các hiện tượng gì?

MỘT SỐ HÌNH ẢNH VỀ  SƯƠNG

Sương khói : (mỏng manh, tựa như làn khói)

Sương muối (Trong điều kiện nhiệt độ hạ xuống rất thấp các hạt nước trở thành các hạt băng nhỏ, trắng, giống như những hạt muối)

Sương mù (Lơ lửng trong không khí và dày đặc)

Sương móc (Hơi nước đọng thành hạt trên các lá cây, ngọn cỏ)

MỘT SỐ HÌNH ẢNH VỀ  MÂY

Hơi nước gặp lạnh ngưng kết ở độ cao từ 2km đến 10km thành những hạt nước nhỏ và nhẹ sẽ tạo thành mây.

MỘT SỐ LOẠI MƯA THƯỜNG GẶP

• Mưa Phùn
• Mưa Rào
• Mưa Tuyết
• Mưa đá

Quan sát bản đồ em hãy  chỉ các khu vực lượng mưa nhiều, khu vực nào có lượng mưa ít?

Em có nhận xét gì về sự phân bố lượng mưa trên thế giới từ Xích đạo về 2 cực?

• Hơi nước ngưng kết ở các độ cao khác nhau trong khí quyển, tạo thành từng đám gọi là mây.
• Khi các hạt nước trong các đám mây có kích thước ngày càng lớn, thắng được lực cản của không khí, không bị nhiệt độ làm bốc hết hơi nước à mưa

Cách tính lượng mưa tháng năm, TB năm

Tháng = tổng lượng mưa của các ngày trong tháng.

Năm = tổng lượng  mưa của 12 tháng trong năm

Trung bình năm = tổng lượng mưa của 12 tháng cộng lại rồi chia cho 12

Nước ta nằm trong khu vực có lượng mưa trung bình năm là bao nhiêu?

3. Thời tiết và khí hậu

a/ Thời tiết

-  Thời tiết là sự biểu hiện của các hiện tượng khí tượng ở một địa phương trong một thời gian ngắn

Nhiệt độ, cấp gió, hướng gió, lượng ẩm, lượng mưa ở mỗi khu vực.

Vậy thời tiết là gì?

Trong chương trình dự báo thời tiết ở trên phương tiện đại chúng có nội dung thông tin gì?

Khí tượng là gì ?

Thời tiết có đặc điểm gì ?

Quan sát thời tiết một ngày tại một địa phương:

Đặc điểm của thời tiết là luôn thay đổi, có khi một ngày thay đổi tới mấy lần

Trong một ngày biểu hiện thời tiết ở các địa phương có giống nhau không ?

Thời tiết không giống nhau ở khắc mọi nơi và luôn thay đổi

Nguyên nhân nào làm cho thời tiết luôn thay đổi?

Do sự di chuyển của các khối khí, sự chuyển động của Trái Đất

b/ Khí hậu

- Là sự lặp đi lặp lại của tình hình thơi tiết ở một địa phương trong thời gian dài và trở thành quy luật

Qua nhận xét về biểu đồ khí hậu Tây Ninh qua các năm, vậy Khí hậu là gì ?

SỰ KHÁC NHAU GIỮA THỜI TIẾT VÀ KHÍ HẬU

Thời tiết là biểu hiện tình trạng khí quyển trong thời gian ngắn

Khí hậu là sự lặp đi lặp lại của tình hình thơi tiết trong thời gian dài

4. Các đới khí hậu trên Trái Đất

Tương ứng với 5 vành đai nhiệt trên Trái Đất chia ra ra 5 đới khí hậu:

+ 1 đới nóng

+ 2 đới ôn hòa

+ 2 đới lạnh

Thảo luận theo cặp: Dựa vào nội dung SGK và hình 14.5 để xác định vị trí và đặc điểm của các đới khí hậu:

Luyện tập

Câu 1: Nhiệt độ không khí thay đổi theo vĩ độ như thế nào?

1. Ở vùng có vĩ độ thấp có nhiệt độ tương đối thấp
2. Ở vùng vĩ độ cao có nhiệt độ tương đối cao
3. Ở vùng vĩ độ thấp có nhiệt độ cao, nơi vĩ độ cao có nhiệt độ thấp
4. Ở vùng cực nhiệt độ trung bình

Câu 2: Tại sao trong không khí có độ ẩm?

1. Do hơi nước ngưng tụ
2. Do trong không khí có chứa hơi nước
3. Do các yếu tố khí tượng
4. Do ảnh hưởng của các yếu tố tự nhiên

Câu 3: Trên Trái Đất, nhưng khu vực mưa nhiều là

1. Vùng cực và ôn đới
2. Có dòng biển lạnh đi qua, sườn đón gió
3. Có dòng biển nóng đi qua, sườn đón gió, áp thấp
4. Sườn khuất gió, vùng cực

Câu 4: Tương ứng với các vành đai nhiệt trên Trái Đất chia thành các đới khí hậu:

1. 2 đới nóng, 2 đới ôn hòa
2. 2 đới nóng, 2 đới ôn hòa, 2 đới lạnh
3. 1 đới nóng, 2 đới ôn hòa, 2 đới lạnh
4. 2 đới ôn hòa, 2 đới lạnh

HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ

1. Làm bài tập câu hỏi luyện tập – vận dụng SGK/159
2. Chuẩn bị các nội dung theo hướng dẫn của GV
3. Đọc nội dung bài 15