BÀI 18: TAM GIÁC ĐỀU- HÌNH VUÔNG- LỤC GIÁC ĐỀU

1. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

Các hình ảnh gợi nhớ cho chúng ta về hình gì mà chúng ta đã học?

1. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
2. Hình tam giác đều

Một số yếu tố cơ bản của hình tam giác đều

HD1:   Trong các hình dưới dây, hình nào là tam giác đều?

Em hãy tìm một số hình ảnh tam giác đều trong thực tế.

HD2:  Cho tam giác đều ABC như Hình 4.2

1. Gọi tên các đỉnh, cạnh, góc của tam giác đều ABC.
2. Dùng thước thẳng để đo và so sánh các cạnh của tam giác ABC.
3. Sử dụng thước đo góc để đo và so sánh các góc của tam giác ABC.

Kết quả:

1.

• Các đỉnh: A, B, C;
• Các cạnh: AB, BC, CA;
• Các góc: , , .

2.

• Các cạnh của tam giác ABC bằng nhau.

3.

• Các góc của tam giác ABC bằng nhau và bằng 60^o.

=> Nhận xét:

Trong tam giác đều:

- Ba cạnh bằng nhau.

- Ba góc bằng nhau và bằng 60⁰.

Chú ý:

Trong hình học nói chung, tam giác nói riêng, các cạnh bằng nhau (hay các góc bằng nhau) thường được chỉ rõ bằng cùng một kí hiệu.

* Thực hành 1:

1. Vẽ tam giác đều ABC cạnh 3cm theo hướng dẫn sau:

Bước 1: Vẽ đoạn thẳng AB = 3cm.

Bước 2: Dùng ê ke có góc 60⁰ vẽ góc BAx bằng 60⁰.

Bước 3: Vẽ góc ABy bằng 60⁰. Ta thấy Ax và By cắt nhau tại C, ta được tam giác đều ABC.

2. Em hãy kiểm tra lại hình vừa vẽ, xem các cạnh của tam giác ABC có bằng nhau không? Các góc có bằng nhau không?

* Mở rộng

1. Vẽ tam giác đều ABC cạnh 3cm bằng compa theo hướng dẫn sau:
2. Em hãy kiểm tra lại hình vừa vẽ, xem các cạnh của tam giác ABC có bằng nhau không? Các góc có bằng nhau không?

HD: Vẽ tam giác đều ABC cạnh 3 cm bằng compa.

Cách vẽ:

• Vẽ đoạn thẳng BC = 3cm.
• Vẽ cung tròn tâm B, bán kính bằng BC = 3 cm.
• Vẽ cung tròn tâm C, bán kính bằng CB = 3 cm.
• Gọi A là giao điểm của hai cung tròn đó.
• Vẽ đoạn thẳng AB, AC ta có DABC đều.

* Mở rộng:

1. Vẽ tam giác đều ABC cạnh 3cm bằng compa theo hướng dẫn sau:
2. Em hãy kiểm tra lại hình vừa vẽ, xem các cạnh của tam giác ABC có bằng nhau không? Các góc có bằng nhau không?

1. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

4.2. Vẽ hình tam giác đều có cạnh bằng 2cm (bằng một trong hai cách trên).

1. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Hãy vẽ một biển báo giao thông có hình tam giác đều và nêu ý nghĩa của biển báo đó.

2. Hình vuông

Một số yếu tố cơ bản của hình vuông

HD3: Em hãy tìm một số hình ảnh của hình vuông trong thực tế.

HD4: Quan sát Hình 4.3a.

1. Nêu tên các đỉnh, cạnh, đường chéo của hình vuông ABCD (H.4.3b)
2. Dùng thước thẳng đo và so sánh độ dài các cạnh của hình vuông; hai đường chéo của hình vuông.
3. Dùng thước đo góc để đo và so sánh các góc của hình vuông.

Kết quả:

1.

• Các đỉnh: A, B, C, D;
• Các cạnh: AB, BC, CD, DA;
• Các đường chéo: AB, CD.

2.

• Độ dài các cạnh hình vuông đều bằng nhau.
• Độ dài hai đường chéo của hình vuông bằng nhau.

3.

• Các góc của hình vuông đều bằng nhau và bằng 90^o.

Nhận xét

Trong hình vuông:

- Bốn cạnh bằng nhau

- Bốn góc bằng nhau và bằng 90⁰.

- Hai đường chéo bằng nhau.

Thực hành 2

1. Vẽ hình vuông ABCD có cạnh 4cm theo hướng dẫn sau:

Bước 1: Vẽ đoạn thẳng AB = 4cm.

Bước 2: Vẽ đường thẳng vuông góc với AB tại A. Xác định điểm D trên đường thẳng đó sao cho AD = 4 cm.

Bước 3: Vẽ đường thẳng vuông góc với AB tại B. Xác định điểm C trên đường thẳng đó sao cho BC = 4 cm.

Bước 4: Nối C với D ta được hình vuông ABCD.

2. Em hãy kiểm tra lại hình vừa vẽ, xem các cạnh có bằng nhau không? Các góc có bằng nhau không?
3. a) Hãy gấp và cắt một hình vuông từ tờ giấy hình chữ nhật như hình dưới.
4. b) Cắt hình vuông đó theo hai đường chéo thành bốn phần rồi ghép thành hai hình vuông.
5. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

4.3. Vẽ hình vuông có cạnh bằng 5cm

Vận dụng:

Cắt, ghép và trang trí thành viên xúc xắc từ hình gợi ý dưới đây.

Thời gian hoàn thành: 8 phút

3. Lục giác đều

Một số yếu tố cơ bản của hình lục giác đều

*Hoạt động nhóm

HD5:

1. Cắt sáu hình tam giác đều giống nhau và ghép lại như Hình 4.4a để được hình lục giác đều như Hình 4.4b.
2. Kể tên các đỉnh, cạnh, góc của hình lục giác đều ABCDEF.
3. Các cạnh của hình này có bằng nhau không?
4. Các góc của hình này có bằng nhau không và bằng bao nhiêu độ?

Kết quả:

2.

• Các đỉnh: A, B, C, D, E, G;
• Các cạnh: AB, BC, CD, DE, EG, GA;
• Các góc , , , , , .

3.

• Độ dài các cạnh hình bằng nhau.

4.

• Các góc của hình bằng nhau và bằng 120^o.

HD6: Hãy quan sát hình 4.5.

1. Hãy kể tên các đường chéo chính của hình lục giác đều ABCDEF.
2. Hãy so sánh độ dài các đường chéo chính với nhau.

Trả lời

1. Các đường chéo chính là: AD, BE, CF.
2. Độ dài các đường chéo chính bằng nhau.

Nhận xét: Lục giác đều ABCDEG có:

- Sáu cạnh bằng nhau: AB = BC = CD = DE = EG = GA;

- Sáu góc bằng nhau, mỗi góc bằng 120^o:  =  =  = =  

- Ba đường chéo chính bằng nhau: AD = BE = CG.

Bài tập: Cho hình lục giác đều như Hình 4.6.

Ta đã biết, 6 hình tam giác đều ghép lại thành hình lục giác đều, đó là những tam giác đều nào? Ngoài 6 tam giác đều đó, trong hình em còn thấy những tam giác đều nào khác?

1. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Hãy tìm một số hình ảnh có dạng lục giác đều trong thực tế.

Quan sát các hình dưới đây rồi cho biết hình nào là hình vuông, hình nào là hình tam giác đều, hình nào là lục giác đều?

TL”

1. Hình vuông
2. Tam giác đều

d, Lục giác đều

* Hướng dẫn về nhà

• Luyện vẽ tam giác đều, hình vuông, lục giác đều.
• Hoàn thành bài tập: 5 vào giấy A₄ và nộp vào buổi học sau.
• Tìm hiểu và đọc trước “Bài 19: Hình chữ nhật. Hình thoi. Hình bình hành. Hình thang cân” và sưu tầm đồ vật, tranh ảnh về hình chữ nhật, hình thoi theo tổ.