Giáo án PowerPoint KHTN 6 Cánh diều bài Bài 30: Các dạng năng lượng

KHỞI ĐỘNG

Theo em, các dạng năng lượng được học ở tiểu học đã đầy đủ chưa? Trong khoa học và đời sống, còn có thêm các dạng năng lượng nào khác không? Nếu không có năng lượng thì chúng ta có thể làm được bất cứ việc nào không?

CHỦ ĐỀ 10: NĂNG LƯỢNG

BÀI 30: CÁC DẠNG NĂNG LƯỢNG 

NỘI DUNG BÀI HỌC

Tìm hiểu về các dạng năng lượng gắn với chuyển động  

Tìm hiểu về dạng năng lượng lưu trữ

Năng lượng đặc trưng có khả năng tác dụng lực

1. TÌM HIỂU VỀ CÁC DẠNG NĂNG LƯỢNG GẮN VỚI CHUYỂN ĐỘNG

Thảo luận và trả lời câu hỏi

Nhóm 1:

Năng lượng điện

Nhóm 2:

Năng lượng nhiệt

Nhóm 3:

Năng lượng ánh sáng

Nhóm 4:

Năng lượng âm thanh

Năng lượng điện

Các nhà máy điện, pin,...cung cấp năng lượng điện

Năng lượng điện được sử dụng rộng rãi trong sản xuất và đời sống

Sử dụng năng lượng điện để thắp sáng

Sử dụng năng lượng điện để đốt nóng

Năng lượng nhiệt

Các vật nóng như Mặt trời, ngọn lửa,...đều có năng lượng nhiệt

Một vật có nhiệt độ càng cao thì có năng lượng nhiệt càng lớn

Năng lượng ánh sáng

Ánh sáng từ Mặt trời, bóng đèn, ngọn lửa,...mang năng lượng ánh sáng

Nhờ năng lượng này mà con người cảm nhận được ánh sáng

Năng lượng âm thanh

Tiếng trống, tiếng đàn, tiếng hát,...mang năng lượng

Năng lượng này giúp con người nghe được âm thanh

2. TÌM HIỂU VỀ DẠNG NĂNG LƯỢNG LƯU TRỮ

Thảo luận và trả lời câu hỏi

Nhóm 1: Tìm hiểu thế năng hấp dẫn

Nhóm 2: Tìm hiểu thế năng đàn hồi

Nhóm 3: Tìm hiểu năng lượng hóa học

Nhóm 4: Tìm hiểu năng lượng hạt nhân

Thế năng hấp dẫn

Người ở trên cầu trượt, cuốn sách ở trên giá sách, quả táo ở trên cành,…có năng lượng hấp dẫn được gọi là thế năng hấp dẫn

Vật ở càng cao so với mặt đất thì có thể năng hấp dẫn càng lớn.

Thế năng đàn hồi

Những vật như lò xo, dây cao su, đệm hơi, cánh cung,…khi bị biến dạng sẽ có thế năng đàn hồi

Những vật đó biến dạng càng nhiều thì có thế năng đàn hồi càng lớn

Năng lượng hóa học

Năng lượng lưu trữ trong lương thực, thực phẩm, pin, nhiên liệu,…là năng lượng hóa học

Năng lượng trong lương thực, thực phẩm giúp con người sinh sống, năng lượng trong nhiên liệu giúp máy móc hoạt động

Năng lượng hạt nhân

Tàu ngầm nguyên tử, Mặt trời, các ngôi sao,…hoạt động nhờ năng lượng hạt nhân.

Đây là năng lượng lưu trữ trong tâm nguyên tử

Năng lượng điện, năng lượng nhiệt, năng lượng ánh sáng, năng lượng âm thanh,….luôn gắn với chuyển động. 

Thế năng hấp dẫn, thế năng đàn hồi, năng lượng hóa học, năng lượng hạt nhân,…được xem là năng lượng lưu trữ.

Thảo luận và trả lời câu hỏi

Hãy sắp xếp các năng lượng sau đây vào nhóm năng lượng gắn với chuyển động hoặc nhóm năng lượng lưu trữ: động năng của vật; năng lượng của thức ăn; năng lượng của gió đang thổi; năng lượng của xăng dầu; năng lượng khi cánh cung bị uốn cong; năng lượng của dòng nước chảy.

3. NĂNG LƯỢNG ĐẶC TRƯNG CÓ KHẢ NĂNG TÁC DỤNG LỰC

• Mọi hoạt động và biến đổi đều cần năng lượng.
• Không có năng lượng thì không thể làm bất cứ công việc gì.
• Một vật có năng lượng thì có khả năng tác dụng lên vật khác.

Tiến hành thí nghiệm 1

Vật M rơi làm lò xo bị nén

Thả vật M ở các độ cao khác nhau thì lò xo bị nén khác nhau.

Thế năng hấp dẫn của vật M ở hình nào lớn hơn: Hình 30.2 a hay Hình 30.2c

• Hình 30.2a lớn
• Vật M ở hình 30.2a ở độ cao lớn hơn vật M ở hình 30.2 c.

Tiến hành thí nghiệm 2

Gió mạnh có thể gây tác hại đến sản xuất và đời sống

• Gió càng mạnh lực tác động càng lớn.
• Gió tạo ra sóng lớn có thể làm lật thuyền

Hãy lấy ví dụ về năng lượng và tác dụng lực

• Xe đi với tốc độ càng lớn thì động năng của xe càng lớn khi va chạm vào các xe khác có thể gây ra lực lớn làm thiệt hại về người và tài sản.
• Một vật rơi từ trên cao, khi độ cao càng lớn thì vật rơi tác dụng xuống mặt đất một lực càng mạnh, lực đó làm hỏng vật, hỏng bề mặt sàn .

TÓM TẮT KIẾN THỨC BÀI HỌC

• Năng lượng điện, năng lượng nhiệt, năng lượng ánh sáng, năng lượng âm thanh,….luôn gắn với chuyển động.
• Thế năng hấp dẫn, thế năng đàn hồi, năng lượng hóa học, năng lượng hạt nhân,…được xem là năng lượng lưu trữ.
• Năng lượng đặc trưng cho khả năng tác dụng lực

LUYỆN TẬP

1.Ta trực tiếp nhận được một vật có năng lượng nhiệt khi vật đó có khả năng:

1. Làm tăng khối lượng vật khác
2. Làm nóng một vật khác
3. Sinh ra lực đẩy làm vật khác chuyển động
4. Nổi được trên mặt nước

• B

1. Dạng năng lượng được tích trữ trong que diêm, pháo hoa:
2. Năng lượng nhiệt
3. Năng lượng ánh sáng
4. Năng lượng hóa học
5. Cơ năng

• C

Lấy ví dụ chứng tỏ năng lượng đặc trưng cho khả năng tác dụng lực.

Khi bật quạt điện, điện năng cung cấp cho quạt đã tạo ra lực làm cho quạt quay. Điện năng cung cấp càng lớn thì lực tác dụng càng mạnh làm quạt quay càng nhanh.

VẬN DỤNG

Kể tên một số dạng năng lượng có liên quan đến chuyển động của chiếc thuyền buồm trong hình dưới đây:

• Năng lượng của gió đang thổi
• Năng lượng của dòng nước chảy
• Động năng của con thuyền
• Năng lượng âm thanh của tiếng buồm phát ra khi gió thổi

HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ

Làm bài tập Bài 30, Sách bài tập

Đọc trước Bài 31, SGK trang 158