Giáo án PowerPoint KHTN 6 Kết nối tri thức bài 40: Lực là gì?

BÀI 40: LỰC LÀ GÌ?

KHỞI ĐỘNG

Em có thể xác định những lực nào trong hình vẽ sau?

HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

1. Lực và sự đẩy, kéo

Mô tả bằng ngôn ngữ hằng ngày các hiện tượng vẽ trong hình.

Câu hỏi: Dùng cụm từ “tác dụng lực” và “chuyển động” để mô tả lại các hiện tượng trên?

Người mẹ tác dụng lực vào chiếc xe đẩy làm chiếc xe đẩy chuyển động.

Kết luận:

Khi vật A đẩy hoặc kéo vật B ta nói vật A tác dụng lực lên vật B.

Tìm thêm ví dụ về lực trong đời sống và dùng mẫu câu “ Vật A tác dụng lực lên vật B” để mô tả?

1. Tác dụng của lực
2. Lực và chuyển động của vật

• bắt đầu chuyển động
• chuyển động nhanh dần
• chuyển động chậm dần
• dừng lại
• đổi hướng chuyển động

Thảo luận nhóm để xác định xem: mỗi hình ứng với tác dụng nào trong 5 tác dụng trong khung của lực và tìm cụm từ thích hợp cho các vị trí (1); (2); (3); (4); (5) mô tả trong hình 40.2

1. a) Cầu thủ đá vào bóng đang đứng yên làm bóng (1)
2. b) Bóng đang lăn trên sân lực cản của cỏ trên sân làm bóng (2)
3. c) Bóng đang bay về phía khung thành thì bị hậu vệ phá sang trái. Lực của hậu vệ làm bóng (3)
4. d) Bóng bay vào trước khung thành, bị thủ môn bắt dính. Lực của thủ môn làm bóng (4)
5. e) Bóng đang lăn trên sân thì một cầu thủ chạy theo đá nối. Lực của cầu thủ này làm bóng (5)

Trả lời

(1) bắt đầu chuyển động

(2) chuyển động chậm dần

(3) đổi hướng chuyển động

(4) dừng lại

(5) chuyển động nhanh dần

Câu hỏi: Hãy tìm thêm ví dụ về lực làm thay đổi tốc độ, hướng chuyển động.

1. Tác dụng của lực
2. Lực và hình dạng của vật

Làm thí nghiệm theo nhóm. Mô tả sự thay đổi hình dạng của lò xo, sợi dây cao su khi chịu tác dụng của lực.

1. Hãy tìm thêm ví dụ về lực làm thay đổi hình dạng của vật
2. Theo em, lực tác dụng lên vật có thể vừa làm thay đổi chuyển động của vật, vừa làm biến dạng vật không? Nếu có hãy cho ví dụ chứng minh

Câu hỏi: Nếu không còn lực tác dụng nữa thì vật đang chuyển động sẽ thế nào?

Khi có lực

- Vật có thể chuyển động nhanh dần

- Vật có thể chuyển động chậm lại

- Vật có thể đổi hướng chuyển động

- Vật có thể dừng lại

Khi không có lực

Þ Vật không thể chuyển động nhanh dần.

Þ Vật không thể chuyển động chậm lại.

Þ Vật không thể đổi hướng chuyển động.

Þ Vật không thể dừng lại

III. Lực tiếp xúc và lực không tiếp xúc

Trong các lực ở hình bên, lực nào là lực tiếp xúc, lực nào là lực không tiếp xúc?

Câu hỏi: Tìm thêm những ví dụ về lực tiếp xúc và lực không tiếp xúc.

Thí nghiệm 1:

1. Tại sao lò xo không làm xe chuyển động được?

Vì khi xe đặt ở vị trí A, lò xo bật ra không chạm đến xe.

2. Phải đặt xe ở khoảng nào khi lò xo bung ra sẽ làm cho xe chuyển động? Tại sao?

Đặt xe tại vị trí B, vì khi lo xo bật ra sẽ chạm vào xe.

Thí nghiệm 2:

Có phải chỉ khi đẩy xe B cho tới khi tiếp xúc với xe A thì mới làm xe B bắt đầu chuyển động không? Tại sao?

Lực lò xo tác dụng lên xe A ở thí nghiệm 1 và lực xe B tác dụng lên xe A ở thí nghiệm 2 có gì khác nhau?

TỔNG KẾT BÀI HỌC

+ Tác dụng đẩy kéo của vật này lên vật khác gọi là lực

+ Khi vật A đẩy hoặc kéo vật B ta nói vật A tác dụng lên lực lên vật B

+ Lực tác dụng lên vật có thể làm thay đổi tốc độ, hướng chuyển động, biến dạng vật

+ Lực được phân thành lực tiếp xúc, lực không tiếp xúc

BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM

Chọn câu em cho là đúng nhất

Câu 1: Khi đang chuyển động, nếu không còn lực tác dụng nữa thì vật

1. dừng lại
2. chuyển động chậm dần rồi dừng lại
3. không dừng lại
4. tiếp tục chuyển động thẳng với tốc độ không đổi

Câu 2: Một học sinh đá vào một quả bóng cao su đang nằm yên trên mặt đất. Điều gì sẽ xảy ra sau đó:

1. Quả bóng bị biến dạng
2. Quả bóng vẫn đứng yên
3. Quả bóng vừa biến dạng vừa biến đổi chuyển động.
4. Quả bóng chỉ bị biến đổi chuyển động.

Câu 2: Trường hợp nào sau đây liên quan đến lực tiếp xúc?

1. Một hành tinh chuyển động xung quanh một ngôi sao.
2. Một vận động viên nhảy dù rơi trên không trung.

C, Thủ môn bắt được bóng trước khung thành.

1. Quả táo rơi từ trên cây xuống.

Câu 3: Trong các hoạt động sau, hoạt động nào xuất hiện lực không tiếp xúc?

1. Bạn Lan dùng tay bẻ cong chiếc thước nhựa.
2. Nam châm hút viên bi sắt.
3. Người thợ đóng cọc xuống đất.
4. Người dọn hàng đẩy thùng hàng trên sàn.

BÀI TẬP TỰ LUẬN

Bài 1: Dựa vào việc quan sát các hình vẽ dưới đây để điền dấu “X” vào các ô trống của Bảng xác định loại lực và tác dụng của lực.

Bảng xác định loại lực và tác dụng của lực

Bài 2: Người thủ môn đã bắt được bóng khi đối phương sút phạt. Em hãy cho biết lực của bóng tác dụng lên tay thủ môn và lực của thủ môn tác dụng lên bóng là lực hút hay lực đẩy, lực tiếp xúc hay không tiếp xúc.

Đều là lực đẩy và đều là lực tiếp xúc.

HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ

1. Ôn tập các kiến thức đã học
2. Làm các bài tập trong sách bài tập
3. Chuẩn bị bài mới: Bài 41: Biểu diễn lực