Giáo án PowerPoint bài 7 : Không gian trong tác phẩm hội họa thế giới thời kì trung đại

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI BUỔI HỌC NGÀY HÔM NAY

KHỞI ĐỘNG

Em hãy miêu tả và nêu cảm nhận về không gian trong tác phẩm sau:

• “The Hunters in the Snow - Những người thợ săn trong tuyết” của Pieter Brueghel (1525 - 1569)

Nhận xét

• Bức tranh hiện lên khung cảnh u sầu của mùa đông, nhưng họa sĩ đã tìm được cái đẹp trong sự lạnh lẽo. Đó là một ngày mùa đông bình thường, người dân làng đang trượt băng và chơi khúc côn cầu, còn cuộc đi săn không có kết quả tốt. Đàn chó nhìn có vẻ kiệt sức, và những người thợ săn chỉ mang về được 1 con cáo.

BÀI 7

KHÔNG GIAN TRONG TÁC PHẨM HỘI HỌA THẾ GIỚI THỜI KÌ TRUNG ĐẠI

NỘI DUNG BÀI HỌC

1. Quan sát
2. Thể hiện
3. Vận dụng

HOẠT ĐỘNG NHÓM

Nhiệm vụ: Tìm hiểu về không gian và màu sắc trong tác phẩm hội họa

Nhóm 1

Nhóm 2

Nhóm 3

1. Quan sát

Tranh Những người thu hoạch (The Harvesters) - 1565, tranh sơn dầu của họa sĩ Pieter Bruegel:

• Không gian: diễn tả hoạt động thu hoạch lúa mì ở nông trang ngày hè.
• Màu sắc: sử dụng sắc độ tương phản và giảm dần khi thể hiện các lớp không gian ở xa.

à Gợi cho người xem cảm giác xa xăm, vô tận ở đường chân trời.

1. Quan sát

Câu cá mùa thu (A Fisher in Autumn) - 1523, tranh lụa của Đường Dần:

• Không gian: được tạo ra bằng cách xử lí sắc độ gần đậm - xa mờ, diễn tả những chi tiết ở lớp tiền cảnh như người câu cá, cây và lớp núi gần nhất với người xem.
• Màu sắc: gam màu trầm, màu chủ đạo là nâu, nâu đỏ...

1. Quan sát

Ác-ba và Tan-xen ghé thăm Ha-ri-đát ở Vrin-đa-van - 1750, tranh tường, Khuyết danh:

• Không gian: tĩnh lặng, hình ảnh gần to - xa nhỏ, sử dụng các sắc độ sáng, nhiều chi tiết được thể hiện rõ, tạo điểm nhìn tập trung ở lớp không gian tiền cảnh.
• Màu sắc tươi sáng, màu chủ đạo là xanh và trắng.

Một số tác phẩm hội hoạ thời kì trung đại

• Phong cảnh khi Icarus rơi, tranh sơn dầu trên gỗ, nửa cuối thế kỉ XVI
• Trốn sang Ai Cập, tranh sơn dầu trên gỗ, 1563
• Đàn gia súc trở về, tranh sơn dầu trên gỗ, 1565

Kết luận

• Không gian trong tranh gợi cảm giác khoảng cách xa gần của những hình ảnh được thể hiện trong mặt phẳng hai chiều.
• Không gian trong tranh có nhiều cách diễn tả như: xử lí sắc độ theo lối viễn thị, gần rõ - xa mờ hay gần to - xa nhỏ.

2. Thể hiện

• Quan sát hình và nêu dụng cụ, các bước thể hiện không gian theo lối vẽ thủy mặc.

Tìm hiểu các bước gợi ý thể hiện không gian theo lối vẽ thủy mặc

• Dụng cụ thực hiện: bút, mực, giấy, nước,….
• Các bước thể hiện không gian theo lối vẽ thủy mặc:
• B1: Phác nét xây dựng bố cục
• B2: Dùng bút, mực để vẽ nét
• B3: Thể hiện sắc độ theo nguyên tắc gần rõ – xa mờ
• B4: Vẽ chi tiết ở lớp tiền cảnh
• B5: Thể hiện sắc độ theo nguyên tắc gần rõ – xa mờ

Cách diễn tả không gian:

- Về bố cục:

• Diễn tả không gian theo nhiều lớp cảnh: tiền cảnh, trung cảnh, hậu cảnh. Hình thể hiện lớp tiền cảnh rõ và chi tiết nhất.
• Xử lí không gian theo lối ước lệ, trang trí cũng cần làm rõ điểm nhìn, lớp tiền cảnh cụ thể để tạo sự hấp dẫn, chiều sâu cho bức tranh.
• Lên ý tưởng và lựa chọn những hình vẽ thể hiện đặc điểm riêng, dấu hiệu đặc trưng của trường phái.

Cách diễn tả không gian:

- Màu sắc: tìm hòa sắc chung và lưu ý đến nguyên tắc gần rõ sẽ có sắc độ đậm – xa mờ có sắc độ nhạt.

- Chủ đề: lựa chọn chủ đề phù hợp với suy nghĩ, khả năng liên tưởng và kĩ năng thực hiện của bản thân.

Thực hiện một sản phẩm mĩ thuật thể hiện không gian theo cách em yêu thích

3. Thảo luận

HOẠT ĐỘNG NHÓM

• Cách thể hiện không gian trong SPMT của bạn như thế nào?
• Bạn đã sử dụng hình vẽ, màu sắc gì trong thể hiện không gian?

HOẠT ĐỘNG NHÓM

Viết đoạn văn về không gian trong tranh mà mình yêu thích theo gợi ý:

• Dạng không gian có đặc điểm gì?
• Cách thể hiện dạng không gian này cần lưu ý đến điều gì?
• Một số họa sĩ thời kì trung đại có cách thể hiện không gian trong tranh em yêu thích.

VẬN DỤNG

Tìm hiểu không gian trong tác phẩm mĩ thuật Quang cảnh Tô-lê-đô theo gợi ý:

• Tiền cảnh của bức tranh thể hiện cảnh gì, vật gì? Có sắc độ như thế nào?
• Hậu cảnh của bức tranh thể hiện cảnh gì, vật gì? Có sắc độ như thế nào?
• Bức tranh cho em cảm nhận như thế nào về không gian?
• Quang cảnh Tô-lê-đô được coi là cảnh quan độc nhất vô nhị của thế kỷ 16 và là bức tranh phong cảnh đầu tiên của Tây Ban Nha thời bấy giờ.
• Bức tranh mô tả thành phố Tô-lê-đô ở Tây Ban Nha nhưng nghệ sĩ đã có những quyền tự do với bố cục thực tế của nơi này.
• Bức tranh này nổi tiếng với tính biểu tượng bí ẩn và sự tương phản tuyệt vời giữa bầu trời tối bên trên và màu xanh lá của cây cối bên dưới.
• Bức tranh gợi ra không gian rộng lớn với bầu trời tối cuồn cuộn mây, những ngôi nhà, tòa lâu đài và cây cối bạt ngàn...

HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ

• Ôn lại kiến thức đã học.
• Hoàn thành các bài tập bài 7, SBT Mĩ thuật 7.
• Đọc và tìm hiểu trước Bài 8: Tranh tĩnh vật.

CẢM ƠN CÁC EM ĐÃ CHÚ Ý LẮNG NGHE BÀI GIẢNG