Giáo án PowerPoint KHTN 6 Cánh diều bài Bài 31: Sự chuyển hóa năng lượng

KHỞI ĐỘNG

Hằng ngày, chúng ta sử dụng năng lượng trong nhiều hoạt động như nấu ăn, giặt quần áo, chơi thể thao, vận hành các máy và thiết bị... Trong các hoạt động đó đều có sự chuyển hóa năng lượng. Vậy, chuyển hóa năng lượng là gì?

BÀI 31: SỰ CHUYỂN HÓA NĂNG LƯỢNG

NỘI DUNG BÀI HỌC

1. Tìm hiểu sự chuyển hóa năng lượng từ dạng này sang dạng khác
2. Tìm hiểu năng lượng có ích và năng lượng hao phí
3. Tìm hiểu tiết kiệm năng lượng
4. Tìm hiểu định luật bảo toàn năng lượng

1. Tìm hiểu sự chuyển hóa năng lượng từ dạng này sang dạng khác

Quan sát các hình ảnh sau:

Hãy cho biết thiết bị nhận dạng năng lượng nào và chuyển hóa thành dạng năng lượng khác là gì?

Trong mọi hoạt động, đều có sự chuyển hóa năng lượng từ dạng này sang dạng khác.

Năng lượng nhiệt từ nhiên liệu truyền cho nước trong nồi

Năng lượng từ quả bóng màu tím truyền cho các quả bóng màu khác khi va chạm.

Thảo luận và trả lời câu hỏi

Năng lượng điện chuyển thành năng lượng       phát ra từ đèn điện

Vào mùa đông, khi xoa hai lòng bàn tay với nhau, sau đó áp lòng bàn tay vào má, ta thấy ấm hơn. Thảo luận với bạn để chỉ ra sự chuyển dạng năng lượng chủ yếu khi đó. Nêu tên dạng năng lượng truyền từ hai tay lên má trong động tác kể trên.

Dạng năng lượng truyền từ hai tay lên má trong động tác là năng lượng nhiệt vì khi xoa tay vào nhau cơ năng từ việc xoa tay sẽ được chuyển thành nhiệt năng làm nóng lên.

2. Tìm hiểu năng lượng có ích và năng lượng hao phí

Mọi quá trình có sự truyền năng lượng hoặc chuyển dạng năng lượng đều kèm theo năng lượng hao phí

• Khi đèn điện được bật sáng, năng lượng điện chuyển thành năng lượng ánh sáng
• Năng lượng ánh sáng là năng lượng có ích.
• Một phần năng lượng điện chuyển thành năng lượng nhiệt làm nóng đèn và tỏa ra không khí xung quanh là năng lượng hao phí.

Thảo luận và trả lời câu hỏi

Nêu tên năng lượng có ích và năng lượng hao phí khi sử dụng bếp ga để nấu ăn

• Năng lượng có ích: năng lượng của khí gas khi đốt cháy sinh ra năng lượng nhiệt để nấu chín thức ăn.
• Năng lượng hao phí:
• Năng lượng nhiệt để làm nóng nồi, xoong.
• Năng lượng nhiệt tỏa ra môi trường bên ngoài.

3.Tìm hiểu tiết kiệm năng lượng

• Vì sao cần tiết kiệm năng lượng?
• Con người cần làm gì để thực hiện tiết kiệm năng lượng?

Con người ngày càng sử dụng nhiều năng lượng hơn. Nhiên liệu dầu hỏa, than đá, khí đốt đang hết dần.

Việc khai thác các năng lượng khác chưa thể bù đắp được phần năng lượng thiếu hụt

• Cần tiết kiệm năng lượng

Để tiết kiệm năng lượng, con người cần:

Tắt các thiết bị điện khi không dùng

Sử dụng các thiết bị điện có nhãn mác chứng nhận tiết kiệm năng lượng

Thảo luận và trả lời câu hỏi

Trong các hành động sau, hành động nào gây lãng phí năng lượng, hành động nào thể hiện việc tiết kiệm năng lượng:

Tắt các thiết bị điện ra vào trong lớp học khi ra về

Đặt điều hòa không khí dưới mức 25 độ vào ngày nóng

Bật tất cả các bóng điện ở hành lang lớp trong giờ học

Hành động gây lãng phí năng lượng

• Bật tất cả bóng điện ở hành lang lớp học trong các giờ học.
• Đặt điều hòa không khí ở mức dưới 25⁰C vào những ngày mùa hè nóng nực.

Hành động tiết kiệm năng lượng

• Tắt các thiết bị ra vào trong lớp học khi ra về

Từ hay cụm từ nào sau đây: năng lượng hóa học; động năng; năng lượng nhiệt; năng lượng điện thích hợp với vị trí có dấu ? trong mỗi hình

1. Năng lượng của thức ăn chuyển thành động năng của người đạp xe.
2. Năng lượng điện chuyển thành năng lượng có ích là động năng của cánh quạt và năng lượng hao phí là năng lượng nhiệt khi sử dụng quạt điện.
3. Năng lượng gió chuyển thành năng lượng có ích là năng lượng điện trong quá trình sản xuất điện

Thảo luận và trả lời câu hỏi

Đề xuất biện pháp sử dụng tiết kiệm năng lượng điện khi dùng các thiết bị:

• Đèn điện
• Ti vi
• Điều hòa không khí
• Bếp điện/ bếp từ/ lò vi sóng

Đèn điện: tắt đèn khi không sử dụng, sử dụng bóng đèn tiết kiệm điện

Ti vi: tắt hẳn ti vi sau khi xem, xem ti vi cùng nhau

Điều hòa không khí: bảo dưỡng điều hòa theo định kì, sử dụng ở nhiệt độ 25-27 độ,tắt điều hòa khi không sử dụng

Bếp điện/ bếp từ/ lò vi sóng: vệ sinh bếp, sử dụng đúng chức năng, không nấu ở nhiệt độ cao

4. Tìm hiểu định luật bảo toàn năng lượng

• Khi rơi từ một độ cao xác định xuống dưới, quả bóng chạm vào mặt sản, nảy lên.
• Thế năng hấp dẫn của quả bóng giảm so với lúc ban đầu.
• Một phần thế năng của quá bóng chuyển thành năng lượng nhiệt
• Định luật bảo toàn năng lượng: Năng lượng không tự sinh ra và không mất đi. Năng lượng chỉ chuyển từ dạng này sang dạng khác hoặc truyền từ vật này sang vật khác.
• Khi bật đèn điện, năng lượng điện chuyển thành năng lượng ánh sáng và năng lượng nhiệt
• Năng lượng ánh sáng là năng lượng có ích. Năng lượng nhiệt là năng lượng hao phí
• Tổng năng lượng ánh sáng và năng lượng nhiệt bằng năng lượng điện

Thảo luận và trả lời câu hỏi

Em hãy lấy ví dụ để minh họa sự bảo toàn năng lượng

Khi bật quạt, năng lượng điện chuyển thành cơ năng và năng lượng nhiệt. Cơ năng là năng lượng có ích, năng lượng nhiệt là năng lượng hao phí. Tổng cơ năng và năng lượng nhiệt bằng năng lượng điện.

Khi đun thức ăn bằng bếp từ, năng lượng điện chuyển thành năng lượng nhiệt. Năng lượng nhiệt có ích để nấu chín thức ăn, năng lượng nhiệt hao phí để làm nóng nồi. Tổng năng lượng nhiệt có ích và năng lượng nhiệt hao phí bằng năng lượng điện.

LUYỆN TẬP

1. Khi quạt điện hoạt động thì có sự chuyển hóa:
2. Cơ năng thành điện năng
3. Điện năng thành cơ năng
4. Điện năng thành hóa năng
5. Nhiệt năng thành điện năng

=> B

2. Trong các dụng cụ và thiết bị sau đây, thiết bị nào chủ yếu biến đổi điện năng thành nhiệt năng
3. Bàn là điện
4. Máy khoan
5. Máy quạt
6. Máy bơm nước

• A

3.Trong quá trình biến đổi từ động năng sang thế năng, và ngược lại, cơ năng:

1. Luôn được bảo toàn
2. Luôn tăng thêm
3. Tăng giảm liên tục
4. Luôn bị hao hụt

• D

VẬN DỤNG

Hãy kể tên các thiết bị, dụng cụ tiêu thụ điện năng biến đổi thành nhiệt năng, quang năng, cơ năng để có thể sử dụng trực tiếp

HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ

• Đọc lại nội dung bài học
• Làm bài tập Bài 31, Sách bài tập
• Đọc và tìm hiểu trước Bài 32