BÀI 18: THỰC HÀNH QUAN SÁT TẾ BÀO SINH VẬT

1. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

Kiểm tra bài cũ

Em hãy cho biết sự sinh sản có ý nghĩa gì đối với sinh vật?

1. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
2. Quan sát tế bào trứng cá bằng mắt thường và kính lúp

Bước 1: Dùng kim mũi mác tách trứng cá cho vào đĩa kính đồng hồ đã có sẵn vài giọt nước cất.

Bước 2: Quan sát bằng mắt thường và kính lúp cầm tay

Bước 3: Vẽ tế bào quan sát được

Lưu ý: Khi tách trứng cá chép cần nhẹ tay, không để kim mũi mác làm vỡ màng trứng, khó quan sát.

2. Quan sát tế bào biểu bì vảy hành bằng kính hiển vi quang học
3. Nhỏ 1 giọt nước cất lên lam kính
4. Dùng kim mũi mác bóc nhẹ lớp biểu bì vẩy hành
5. Đặt vảy hành đã bóc lên lam kính đã có giọt nước cất, đậy lamen.
6. Quan sát dưới kính hiển vi với vật kính 10x, 40x, về tế bào quan sát được

Lưu ý:

• Biểu bì vảy hành gồm nhiều lớp tế bào xếp sít nhau, cần tách mỏng, nếu không các lớp tế bào sẽ chồng lên nhau khó quan sát.
• Khi tiến hành bước đậy lamen để hoàn thành tiêu bản quan sát, cần chú ý đậy nhẹ nhàng, tránh để bọt khí xuất hiện sẽ khó quan sát và nhận diện tế bào.

3. Quan sát tế bào biểu bì da ếch

Bước 1: Dùng panh với vài mẩu da ếch tròng bình nhốt ếch cho vào đĩa kính đồng hồ

Bước 2: Nhỏ 1 giọt xanh methylene vào đĩa kính đồng hồ đã có sẵn mẩu da ếch để khoảng một đến 2p

Bước 3: Nhỏ 1 giọt nước cất lên lam kính

Bước 4: Dùng panh với mẩu da ếch đã nhuộm trải đều lên lam kính, đậy lamen. Dùng giấy thấm thấm nước tràn ra ngoài tiêu bản

Bước 5: Quan sát tiêu bản dưới kính hiểu vi với vật kính 10x. 40x và vẽ tế bào quan sát được

4. Báo cáo kết quả thực hành

Báo cáo: Kết quản quan sát tế bào sinh vật

Thứ….ngày….tháng….năm

       Nhóm….lớp…….

1. Vẽ và chú thích tế bào trứng cá đã được quan sát. Tại sao khi tách trứng cá chép cần nhẹ tay?
2. Vẽ và chú thích tế bào biểu bì vảy hành.Tại sao tách biểu bì vảy hành cần phải lấy một lớp thật mỏng?
3. Vẽ và chú thích tế bào biểu bì da ếch đã được quan sát
4. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Luyện tập mở rộng

Hai bạn Nam và Mai cùng làm tiêu bản tế bào biểu bì vảy hành, khi thực hiện bước bóc tách vỏ củ hành, Nam dùng kim mũi mác cắt lát mỏng, còn Mai dùng kim mũi mác bóc lớp vỏ lụa.

Theo em, tiêu bản của bạn nào sẽ quan sát rõ các thành phần của tế bào hơn? Giải thích lý do.

Tiêu bản của bạn Mai quan sát rõ hơn các thành phần tế bào: Nếu dùng kim mũi mác cắt lớp tế bào vỏ củ hành, các lớp tế bào sẽ chồng lên nhau, khó quan sát.

Trong bước thực hành quan sát tế bào biểu bì da ếch, theo em vì sao cần phải nhuộm tế bào biểu bì da ếch bằng xanhmetylene?

+ Lớp biểu bì da ếch rất mỏng, trong suốt

+ Nhuộm xanhmetynen, nhân tế bào bắt màu

+ Quan sát rõ và phân biệt được các thành phần cấu tạo nên tế bào

Câu hỏi: Sử dụng các từ ngữ sau để hoàn thành chỗ trống từ (1) đến (4):

Tế bào, iodine, Xanh metylenen, Cấu trúc

Thuốc nhuộm thường được sử dụng trong nhuộm tiêu bản hiển vi, giúp chúng ta có thể quan sát (1) của (2) được rõ hơn. Người ta thường sử dụng (3) đối với bước nhuộm tế bào biểu bì vảy hành và (4) đối với bước nhuộm tế bào biểu bì da ếch.

Trả lời

(1): Cấu trúc

(2): Tế bào

(3): Iodine

(4): Xanh metylene

Câu hỏi:

Em hãy cho biết thêm một số tế bào có thể quan sát được bằng mắt thường.

TL:

Tế bào trứng gà, Tế bào trứng đà điểu, tế bào trứng cút

Hướng dẫn về nhà

Hoàn thành Phiếu quan sát hoàn chỉnh

Trả lời các câu hỏi Bài 18 – Sách bài tập

Đọc trước Bài 19 – Cơ thể đơn bào và cơ thể đa bào