BÀI 24: VIRUS

1. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

Đại dịch Ebola ở Châu Phi

Đại dịch Covid-19

Câu hỏi: Theo em,đối tượng gây ra các đại dịch này là gì?

1. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
2. ĐẶC ĐIỂM VIRUS

Quan sát hình ảnh và thảo luận theo nhóm để trả lời câu hỏi:

Cấu tạo của virus có gì khác so với cấu tạo của tế bào sinh vật nhân sơ và nhân thực mà em đã được học?

Kiến thức:

- Virus là dạng sống đơn giản, chưa có cấu tạo tế bào.

- Có kích thước siêu hiển vi.

- Sống nội bào, khi ra khỏi tế bào vật chủ tồn tại như một vật không sống.

- Cấu tạo đơn giản, gồm:

+ Lớp vỏ protein

+ Phần lõi chứa vật chất di truyền

+ Một số virus có thêm lớp vỏ ngoài

Virus không có các thành phần cấu tạo giống với tế bào nhân sơ và nhân thực

Một số loại virus phổ biến: Virus khảm thuộc lá, virus corona, virus dại, virus viêm kết mạc, HIV, thực khuẩn thể

- Virus có 3 dạng đặc trưng:

+ Dạng xoắn: virus khảm thuốc lá, virus dại,…

+ Dạng hình khối: virus cảm, virus viêm kết mạc,…

+ Dạng hỗn hợp: thực khuẩn thể (phage).

2. VAI TRÒ CỦA VIRUS
3. Lợi ích của virus

- Trong khoa học: ứng dụng trong sản xuất các chế phẩm sinh học (interferon, thuốc kháng sinh, vaccine, ...).

- Trong nông nghiệp, được sử dụng trong sản xuất thuốc trừ sâu (không gây hại cho môi trường, sinh vật sống).

Ưu điểm:

+ Tác dụng mạnh, lâu dài lên sâu bọ.

+ Bảo vệ môi trường, giảm thiểu độc hại và tồn dư sản phẩm trong đất.

2. VAI TRÒ CỦA VIRUS
3. Bệnh do virus gây ra

Virus xâm nhập vào cơ thể như thế nào?

- Virus xâm nhập vào cơ thể bằng con đường tiếp xúc thông qua:

Hô hấp

Truyền máu

Mẹ sang con

Tiêm chích ma túy

Quan hệ tình dục

* Một số bệnh do virus gây ra:

Bệnh cúm ở người

- Do virus cúm gây ra.

- Biểu hiện bệnh: Sốt, đau đầu đau họng, sổ mũi,…

Một số bệnh do virus gây ra:

Bệnh sốt xuất huyết

- Do virus dengue gây ra.

- Biểu hiện bệnh: Sốt, đau đầu, phát ban, chảy máu cam,…

Một số bệnh do virus gây ra:

Bệnh khảm ở cây

- Do virus khảm gây ra.

- Biểu hiện: Khảm loang lổ trên lá, làm cho lá quăn queo, nhăn nhúm,…

Bệnh cúm ở gà

- Do virus cúm gia cầm.

- Biểu hiện: xù lông, cơ thể mệt mỏi, ủ rũ, mắt ướt…

Một số biện pháp phòng chống Virus

Ngăn chặn các con đường truyền bệnh bằng cách:

- Rửa tay bằng xà phòng, giữ vệ sinh nơi ở, đeo khẩu trang,…

- Tiêm vaccine phòng bệnh.

1. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP
2. Hình bên mô phỏng hình dạng và cấu tạo của loại virus nào?
3. Virus khảm thuốc lá
4. Virus corona
5. Virus dại
6. Virus HIV

Đáp án D

2. Trong các bệnh sau đây, bệnh nào do virus gây ra?
3. Bệnh kiết lị
4. Bệnh vàng da
5. Bệnh dại
6. Bệnh tả

Đáp án C

3. Virus sống kí sinh nội bào bắt buộc vì chúng:
4. Có kích thước hiển vi
5. Có cấu tạo tế bào nhân sơ
6. Chưa có cấu tạo tế bào
7. Có hình dạng không ổn định

Đáp án C

4. Cấu tạo của virus bao gồm:
5. (1) Vỏ ngoài, (2) Vỏ protein, (3) Phần lõi
6. (1) Vỏ protein, (2) Vỏ ngoài, (3) Phần lõi
7. (1) Phần lõi, (2) Vỏ protein, (3) Vỏ ngoài
8. (1) Vỏ ngoài, (2) Phần lõi, (3) Vỏ protein

Đáp án C

D, HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Câu hỏi: Hãy cho biết biểu hiện có thế xuất hiện ở người bị nhiễm virus corona và biện pháp phòng chống?

TL:

- Biểu hiện: sốt hoặc ớn lạnh, ho, hoặc khó thở, mệt mỏi, đau cơ hoặc đau người, đau đầu, mất vị giác hoặc khứu giác, đau họng.

- Các biện pháp phòng tránh: đeo khẩu trang, rửa tay thường xuyên với xà phòng dưới vòi nước, tránh tiếp xúc với nguồn gây bệnh.

Câu hỏi: Hãy kể tên một số bệnh do virus gây ra có thể phòng tránh bằng cách tiêm phòng vaccine.

TL:

- Bệnh dại, bệnh sởi, bệnh quai bị, bệnh cúm,…

* Hướng dẫn về nhà

- Vẽ sơ đồ tư duy cho bài học để hệ thống lại kiến thức.

- Học bài và trả lời câu hỏi SGK.

- Đọc trước bài 25: Vi khuẩn.