Giáo án điện tử chuyên đề Kinh tế pháp luật 10 cánh diều Bài 2: Hôn nhân

CHÀO MỪNG CẢ LỚP ĐẾN VỚI BUỔI HỌC NGÀY HÔM NAY!

LÀM VIỆC CÁ NHÂN: Em hãy chia sẻ suy nghĩ của mình về ý kiến: Từ tình yêu đến hôn nhân là một bước ngoặt lớn trong mối quan hệ.

KHỞI ĐỘNG

Tình yêu đến hôn nhân là giai đoạn trưởng thành của tình yêu và là bước cuối cùng hoàn thành quy trình yêu đương.

GỢI Ý CÂU TRẢ LỜI

Ở giai đoạn này cả hai đã hiểu rõ về nhau và chấp nhận nhau trong tình yêu. Cả hai cùng chịu trách nhiệm về cuộc sống của đối phương, tìm ra những cách giải quyết xung đột nhanh chóng, chia sẻ mọi thứ,...

Vì vậy có thể nói Từ tình yêu đến hôn nhân là một bước ngoặt lớn trong mối quan hệ.

CHUYÊN ĐỀ 1: TÌNH YÊU, HÔN NHÂN VÀ GIA ĐÌNH

BÀI 2:

HÔN NHÂN

NỘI DUNG BÀI HỌC

01

Tìm hiểu thế nào là hôn nhân?

02

Tìm hiểu điều kiện kết hôn

03

Tìm hiểu những điểm cơ bản về chế độ hôn nhân và gia đình ở nước ta hiện nay

TÌM HIỂU THẾ NÀO LÀ HÔN NHÂN?

Thảo luận theo cặp đôi, đọc các thông tin về mục I, Điều 36 Hiến pháp năm 2013, Điều 3 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014 SGK tr.10, 11 để tìm hiểu:

Thế nào là hôn nhân?

Hôn nhân điều chỉnh những mối quan hệ nào và nhằm mục đích gì? Nêu ví dụ minh họa.

GỢI Ý TRẢ LỜI CÂU HỎI THẢO LUẬN

• Dưới góc độ pháp luật, hôn nhân là quan hệ giữa vợ và chồng sau khi kết hôn.
• Hôn nhân là kết quả của tình yêu, là sự kết hợp giữa nam nữ về tình cảm, xã hội, giới tính, tôn giáo một cách hợp pháp.

GỢI Ý TRẢ LỜI CÂU HỎI THẢO LUẬN

• Hôn nhân điều chỉnh mối quan hệ giữa nam và nữ, cho phép nam nữ sống chung với nhau đồng thời đặt ra các quy định về quyền lợi và nghĩa vụ của vợ chồng với nhau.

• Là mối quan hệ giữa vợ và chồng sau khi đã kết hôn theo quy định của pháp luật.
• Là sự liên kết thành vợ chồng giữa hai bên nam và nữ thông qua kết hôn, trên cơ sở tự nguyện, bình đẳng, tiến bộ, hạnh phúc, bền vững.

Hôn nhân:

KẾT LUẬN

Hôn nhân được bắt đầu bằng sự kiện pháp lý là kết hôn.

Hôn nhân điều chỉnh các mối quan hệ nhân thân và quan hệ tài sản phát sinh giữa vợ và chồng.

Trong quan hệ hôn nhân: vợ chồng có nghĩa vụ chung thủy, thương yêu, quý trọng, chăm sóc, giúp đỡ nhau, cùng nhau xây dựng gia đình no ấm, bình đẳng, hạnh phúc.

Trong quan hệ tài sản: vợ chồng có quyền sở hữu tài sản và thừa kế tài sản của nhau. Quyền sở hữu tài sản của vợ chồng bao gồm quyền có tài sản chung và tài sản riêng của vợ và chồng.

TÌM HIỂU ĐIỀU KIỆN KẾT HÔN

Nhóm 1, 2

Đọc trường hợp 1 SGK tr.11 và cho biết: Quan hệ giữa anh T và chị V có được gọi là hôn nhân hợp pháp không? Vì sao?

Cả lớp chia thành 4 nhóm (2 nhóm cùng thực hiện một nhiệm vụ học tập).

Nhóm 3, 4

Đọc trường hợp 2 SGK tr.11 và cho biết: Việc anh K hết hôn với chị P trong trường hợp chị P bị bệnh có được pháp luật cho phép không ? Lí do gia đình phản đối quyết định của anh K là đúng hay sai? Vì sao?

Cả lớp chia thành 4 nhóm (2 nhóm cùng thực hiện một nhiệm vụ học tập).

Trường hợp đưa ra

01

Anh T và chị V là bạn học thời phổ thông, hai người chính thức yêu nhau khi cùng vào học đại học. Sau khi tốt nghiệp đại học, họ đăng kí kết hôn và tổ chức lễ cưới với đủ các nghi thức truyền thống với sự chứng kiến của hai bên gia đình, họ hàng, làng xóm, bạn bè.

Trường hợp đưa ra

02

Sau biến cố của gia đình, chị P bị trầm cảm phải nghỉ việc để điều trị. Anh K là người yêu đã quyết định cùng chị P đi đăng kí kết hôn để có thể chính thức chăm sóc chị với tư cách là vợ chồng, còn đám cưới sẽ hoãn lại sau khi chị khỏi bệnh. Gia đình anh K kiên quyết phản đối vì cho rằng chị P bị bệnh như thế sẽ ảnh hưởng tới việc sinh con, hơn nữa theo pháp luật cũng không cho phép người bị bệnh như chị P được kết hôn.

Hôn nhân giữa anh T và chị V là hôn nhân hợp pháp trong trường hợp hai người đã làm thủ tục đăng kí kết hôn theo quy định của pháp luật, được pháp luật thừa nhận bằng việc cấp giấy chứng nhận kết hôn.

Những nghi thức của lễ cưới và sự chứng kiến của gia đình, bạn bè là sự công nhận về kết quả của tình yêu hai người.

Gợi ý trả lời trường hợp 1

Pháp luật quy định: Nếu người nào bị mất năng lực hành vi dân sự thì thuộc đối tượng không được phép kết hôn. Tuy nhiên, để xác định một người có bị mất năng lực hành vi dân sự hay không thì phải có căn cứ là quyết định của Tòa án.

Gợi ý trả lời trường hợp 2

Việc anh K đăng kí kết hôn với chị P sẽ chỉ bị cấm khi có quyết định của Tòa án là chị P mất năng lực hành vi dân sự.

Sự phản đối của gia đình anh K đối với việc kết hôn của hai người chỉ đúng khi Tòa án tuyên bố chị P mất năng lực hành vi dân sự tại thời điểm kết hôn.

Việc gia đình anh K lo lắng bệnh của chị P sẽ ảnh hưởng đến việc sinh con là hoàn toàn có căn cứ nhưng kết hôn là quyền nhân thân của anh K và chị P, nếu hai người tự nguyện kết hôn thì gia đình không có quyền ngăn cấm.

Các nhóm tiếp tục thảo luận, đọc và tìm hiểu thêm nội dung thông tin SGK tr.11, 12 để tìm hiểu về điều kiện kết hôn.

LÀM VIỆC NHÓM

Là yêu cầu về mặt pháp lí đối với nam, nữ và chỉ khi đáp ứng những yêu cầu đó thì nam nữ mới có quyền kết hôn.

ĐIỀU KIỆN KẾT HÔN

MỘT SỐ ĐIỀU KIỆN KẾT HÔN

• Về tuổi kết hôn:

Nam phải đủ 20 tuổi trở lên.

Nữ phải đủ 18 tuổi trở lên.

Độ tuổi hoàn thiện về tâm sinh lí, đủ trưởng thành để cùng nhau chia sẻ, gánh vác các công việc của gia đình.

MỘT SỐ ĐIỀU KIỆN KẾT HÔN

• Việc kết hôn phải do hai bên nam, nữ tự nguyện:

Bảo đảm để quan hệ hôn nhân được xác lập, phù hợp với lợi ích của người kết hôn.

Là cơ sở để xây dựng gia đình hạnh phúc, hòa thuận, bền vững.

Người kết hôn không bị mất năng lực hành vi dân sự: nếu kết hôn có thể ảnh hưởng đến lợi ích của người kết hôn, cũng như gia đình và xã hội.

Pháp luật nước ta quy định việc kết hôn không thuộc một trong các trường hợp cấm kết hôn: kết hôn giả tạo, tảo hôn, cưỡng ép kết hôn,…

MỘT SỐ ĐIỀU KIỆN KẾT HÔN

• Khi nam nữ yêu cầu đăng kí kết hôn nhưng chưa đủ những điều kiện đăng kí kết hôn theo quy định của pháp luật, cơ quan đăng kí kết hôn có quyền từ chối đăng kí kết hôn cho họ.

• Trường nam nữ đã đăng kí kết hôn mà một trong hai bên hoặc cả hai bên vi phạm một trong các điều kiện kết hôn thì việc kết hôn đó bị hủy bỏ.

Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định: Nhà nước không thừa nhận hôn nhân giữa những người cùng giới tính. Do vậy, việc kết hôn phải là việc xác lập quan hệ hôn nhân giữa hai người khác giới tính, nghĩa là sự kết hợp giữa một nam và một nữ. Việt Nam những năm gần đây có hiện tượng người cùng giới tính xác lập việc sống chung với nhau. Nhà nước không cấm hai người sống chung, nhưng Nhà nước không thừa nhận hôn nhân giữa người cùng giới tính.

TÌM HIỂU NHỮNG ĐẶC ĐIỂM CƠ BẢN VỀ CHẾ ĐỘ HÔN NHÂN VÀ GIA ĐÌNH Ở NƯỚC TA HIỆN NAY

HOẠT ĐỘNG THEO NHÓM: Đọc các ý kiến dưới đây và trả lời câu hỏi:

Ý kiến 1:

Nam nữ yêu nhau được tự quyết định việc hôn nhân của mình mà không chịu bất kì sự ép buộc hay cản trở nào.

HOẠT ĐỘNG THEO NHÓM: Đọc các ý kiến dưới đây và trả lời câu hỏi:

Ý kiến 2:

Xã hội phong kiến duy trì chế độ hôn nhân đa thê. Luật Hôn nhân và gia đình năm 1959, 1986, 2000, 2014 của nước ta đã xóa bỏ chế độ hôn nhân đa thê và ghi nhận chế độ hôn nhân một vợ một chồng.

HOẠT ĐỘNG THEO NHÓM: Đọc các ý kiến dưới đây và trả lời câu hỏi:

Ý kiến 3:

Khi nam nữ kết hôn và được pháp luật công nhận thì vợ hoặc chồng không được kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người khác.

HOẠT ĐỘNG THEO NHÓM: Đọc các ý kiến dưới đây và trả lời câu hỏi:

Ý kiến 4:

Sau khi kết hôn, vợ chồng có quyền như nhau trong việc quyết định mọi vấn đề của đời sống gia đình như lựa chọn nơi cư trú, tổ chức cuộc sống, quyết định sinh con, giáo dục con cái, quản lí tài sản.

a) Em hãy nhận xét về chế độ hôn nhân ở nước ta qua những ý kiến trên.

?

CÂU HỎI

b) Vì sao pháp luật nước ta lại xóa bỏ chế độ hôn nhân đa thê? Em có thể nói gì về chế độ hôn nhân này?

?

GỢI Ý ĐÁP ÁN:

b.

Vì hôn nhân đa thê gây mâu thuẫn giữa những người phụ nữ lấy chung một chồng do phải tranh giành tình cảm của chồng. Một người chồng nhiều vợ là nguyên nhân dẫn tới dân số tăng nhanh, nếu kéo dài chế độ hôn nhân đa thê sẽ gây ra nhiều bất ổn cho xã hội.

a.

Điểm cơ bản trong chế độ hôn nhân và gia đình ở nước ta: Hôn nhân tự nguyện, tiến bộ, một vợ một chồng, vợ chồng bình đẳng.

Rút ra kết luận: Hãy nêu những điểm cơ bản về chế độ hôn nhân và gia đình ở nước ta hiện nay.

Những điểm cơ bản về chế độ hôn nhân và gia đình ở nước ta hiện nay

• Hôn nhân tự nguyện:

Hai bên nam nữ tự mình quyết định, thể hiện ý chí, mong muốn trở thành vợ chồng của nhau.

Mỗi bên không chịu sự tác động của bên kia hay bất kì người nào khác.

Thể hiện rõ họ mong muốn được gắn bó với nhau, cùng nhau chung sống suốt đời.

Những điểm cơ bản về chế độ hôn nhân và gia đình ở nước ta hiện nay

• Hôn nhân tiến bộ:

Trước khi kết hôn, nam nữ được tìm hiểu nhau rồi mới tiến tới hôn nhân, hôn nhân được xây dựng trên cơ sở tình yêu chân chính.

Sau khi kết hôn, vợ chồng có nghĩa vụ cùng nhau xây dựng gia đình hòa hợp, hạnh phúc, bình đẳng.

Trong trường hợp hôn nhân không hạnh phúc, cuộc sống chung không thể kéo dài, pháp luật cho phép vợ chồng được li hôn.

Những điểm cơ bản về chế độ hôn nhân và gia đình ở nước ta hiện nay

• Hôn nhân một vợ một chồng:

Được xác lập khi đáp ứng các điều kiện theo quy định của Luật Hôn nhân và gia đình.

Cá nhân đã kết hôn chỉ được có một vợ hoặc một chồng.

Trong thời kì hôn nhân, nam hoặc nữ không được kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người khác.

Những điểm cơ bản về chế độ hôn nhân và gia đình ở nước ta hiện nay

--------------- Còn tiếp ---------------