Giáo án điện tử công nghệ trồng trọt 10 cánh diều bài 6: Ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất một số giá thể cây trồng

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI TIẾT HỌC HÔM NAY

KHỞI ĐỘNG

Em hãy cho biết sự khác nhau về môi trường sống của cây cà chua trong Hình 6.1A và 6.1B.

BÀI 6:

ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ CAO TRONG SẢN XUẤT MỘT SỐ GIÁ THỂ CÂY TRỒNG

1. Khái niệm giá thể trồng cây

Giá thể là tên gọi chung của các vật liệu hoặc hỗn hợp các vật liệu giúp tạo môi trường thuận lợi cho sự phát triển bộ rễ cây trồng.

1.2. Phân loại

Giá thể hữu cơ (có nguồn gốc từ thực vật và động vật): rêu than bùn, mùn cưa, vỏ cây thông, vỏ cây, xơ dừa, trấu hun, phân chuồng,...

Giá thể vô cơ (có nguồn gốc từ các loại đá, cát, sỏi): đá trân châu Perlite, đá khoáng Vermiculite, sỏi nhẹ Keramzit,...

Câu 1: Giá thể và đất trồng có điểm gì giống và khác nhau?

Câu 2: Theo em, thế nào là một giá thể tốt?

Đáp án

Câu 2: Một giá thể tốt là loại có khả năng giữ nước tương đương với độ thoáng khí, và có các đặc điểm sau:

• Có khả năng giữ ẩm, hút ẩm nhanh, thấm nước dễ dàng.
• Có khả năng giữ độ thoáng khí.
• Có pH trung tính và khả năng ổn định pH.

2. Ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất một số giá thể trồng cây

2.1. Công nghệ sản xuất viên nén xơ dừa

Xơ dừa là sản phẩm chế biến từ quả dừa. Bóc tách xơ dừa sẽ thu được mụn dừa (chiếm 70% trong xơ). Mụn dừa là nguồn nguyên liệu hữu ích dùng làm giá thể trồng cây.

• Quan sát Hình 6.3 và nêu quy trình sản xuất giá thể xơ dừa.
• Vì sao người ta sản xuất ra các loại viên nén xơ dừa có kích thước khác nhau như Hình 6.3?

Đáp án

• Quy trình sản xuất giá thể xơ dừa:
  Chuẩn bị dừa nguyên liệu → Tách vỏ dừa → Tách mụn dừa thô → Xử lý tanin và lignin, ủ → Dùng máy ép nhiên liệu ép viên → Thành phẩm.
• Tùy mục đích sử dụng khác nhau và tùy vào kích thước từng loại cây trồng to bé khác nhau mà viên nén xơ dừa có kích thước khác nhau.
• Tại sao phải loại bỏ tanin và lignin ra khỏi mụn dừa?
• Cần xử lý, tách tanin và lignin ra khỏi mụn dừa vì 2 chất này cản trở sự trao đổi chất của bộ rễ, gây ảnh hưởng xấu đến cây trồng.
• Sau khi xử lý tanin và lignin, ta có thể sử dụng làm giá thể hoặc phối trộn với các vật liệu khác thành giá thể tuỳ theo loại cây trồng.

Tác dụng của viên nén xơ dừa

• Chứa nhiều chất dinh dưỡng tốt cho quá trình hạt nảy mầm.
• Sử dụng viên nén sẽ tiết kiệm chi phí nhân công (không có
  công đoạn đóng bầu ươm).
• Rút ngắn thời gian chăm sóc, viên nén đã chứa đầy đủ chất dinh dưỡng cho hạt mầm phát triển tự nhiên, tự tăng tính đề kháng chống sâu bệnh.
• Viên nén xơ dừa dễ vận chuyển, tiện dụng, sạch sẽ và thân thiện với môi trường do không dùng túi nilon.

2.2. Công nghệ sản xuất giá thể sỏi nhẹ Keramzit

Sỏi nhẹ Keramzit (đất nung trồng cây) là vật liệu nhân tạo được nung từ các loại khoáng sét dễ chảy, sỏi có cấu trúc tổ ong gồm các lỗ rỗng, nhỏ và kin. Xương và vỏ của chúng rất vững chắc và xốp.

• Hãy mô tả quy trình sản xuất sỏi nhẹ Keramzit trong Hình 6.5.
• Vì sao sỏi nhẹ Keramzit (Hình 6.6A) lại có khả năng giữ nước, chất hữu cơ để cung cấp cho cây trồng? Ưu điểm của giá thể sỏi nhẹ Keramzit.
• Quy trình sản xuất sỏi nhẹ keramzit:
  Chuẩn bị nguyên liệu đất sét → Xử lý đất sét lần 1 → Xử lý đất sét lần 2 → Nhào đất và phối trộn - Vẽ viên, phơi sỏi → Nung sỏi → Ngâm dung dịch dinh dưỡng → Sử dụng.
• Ưu điểm của giá thể sỏi nhẹ Keramzit:
• Giữ nước, chất hữu cơ cung cấp cho cây, tránh hiện tượng ngập úng, thối rễ cây.
• Giá thể tạo môi trường thông thoáng, vi sinh vật có lợi ơhats triển triển, môi trường sạch mầm bệnh.
• pH trung tính giúp cây có môi trường sinh trưởng và phát triển tốt.