Giáo án PowerPoint Toán 6 Cánh diều Bài 4: Phép nhân và phép chia số tự nhiên (2 tiết)

Một thửa ruộng có dạng hình chữ nhật với chiều rộng là 150m và chiều dài là 250m. Người ta chia thửa ruộng đó thành 4 phần bằng nhau để gieo trồng những giống lúa khác nhau.

Diện tích mỗi phần là bao nhiêu mét vuông?

BÀI 4: PHÉP NHÂN VÀ PHÉP CHIA SỐ TỰ NHIÊN (2 TIẾT)

1. PHÉP NHÂN

Quy ước:

- Trong một tích, ta có thể thay dấu nhân “” bằng dấu chấm “.”

VD: 100  99 =  100.99

- Trong một tích mà các thừa số đều bằng chữ hoặc chỉ có một thừa số bằng số, ta có thể không cần viết dấu nhân giữa các thừa số.

VD:  a  b = a . b = ab; 17 . a . b = 17ab

1. Nhân hai số có nhiều chữ số

Luyện tập 1:  Đặt tính để tính tích:

341 × 157

Vậy 341 × 157 =  53 537

2. Tính chất của phép nhân

Nhiệm vụ 1:  Cho a = 15 và b = 4. Tính a . b ; b . a và so sánh kết quả.

Nhiệm vụ 2: Tìm số tự nhiên c sao cho:

(4 . 6) . 5 = 4. ( 6 . c)

Nhiệm vụ 3: Tính và so sánh

 5 . (2 + 8) và 5 . 2 + 5 . 8

• Các kết quả cho thấy phép nhân có những tính chất nào?

Luyện tập 2: Tính một cách hợp lí:

1. 250 . 1476 .4
2. 189 . 509 – 189 . 409

a.250 . 1 476 . 4

= (250 . 4) . 1 476

= 1 000 . 1 476 = 1 476 000

1. b) 189 . 509 - 189 . 409

 = 189 . (509 - 409)

= 189 . 100 = 189 000

Luyện tập 3: Một gia đình nuôi 80 con gà. Biết trung bình một con gà ăn 105 g thức ăn trong một ngày. Gia đình đó cần bao nhiêu ki - lô - gam thức ăn cho đàn gà trong 10 ngày?

Giải:

Gia đình đó cần số ki-lô-gam thức ăn cho đàn gà trong 10 ngày là:

105 . 10 . 80 = 84 000 (g) = 84 (kg)

Đáp số: 84 kg

1. PHÉP CHIA
2. Phép chia hết

Ở tiểu học, ta đã biết phép chia hết một số tự nhiên cho một số tự nhiên khác 0:

Muốn tìm số bị chia, ta làm như thế nào?

Muốn tìm số chia, ta làm như thế nào?

Lưu ý:

• Nếu a : b = q thì a = b . q
• Nếu a : b = q và q 0  thì a : q = b

Tính 2 795 : 215

• Lấy 279 chia cho 215 được 1, viết 1;
• Lấy 1 nhân 215 được 215, lấy 279 trừ đi 215 được 64, viết 64.
• Hạ chữ số 5, được 645;
• Lấy 645 chia cho 215 được 3, viết 3;
• Lấy 3 nhân 215 được 645; lấy 645 trừ đi 645 được 0, viết 0.

Vậy 2 795 : 215 = 13

Luyện tập 4: Đặt tính để tính thương: 139 004 : 236

Vậy 139 004 : 236 = 589

2. Phép chia có dư

Thực hiện phép chia 236 cho 12

236 = 12 . 19 + 8

Cho hai số tự nhiên a và b với b ≠  0. Khi đó luôn tìm được đúng hai số tự nhiên q và r sao cho a = b.q + r, trong đó 0 ≤ r < b.

• Khi r = 0 ta có phép chia hết.
• Khi r ≠ 0 ta có phép chia có dư. Ta nói: a chia cho b được thương là q và số dư là r.

    Kí hiệu: a : b  = q ( dư r)

Luyện tập 5: Đặt tính để tính thương và số dư của phép chia: 5 125 : 320

Vậy 5125 : 320 = 16 (dư 5)

LUYỆN TẬP

Bài 2: Tính một cách hợp lí:

1. a) 50 . 347 . 2

= (50 . 2) . 347

= 100. 347

= 34 700

1. b) 36 . 97 + 97 . 64

= 97 . (36 + 64)

= 97 . 100

= 9700

1. c) 157 . 289 - 289 . 57

= 289 . (157 - 57)

= 289 . 100

= 28 900

Bài 3: Đặt tính rồi tính

1. a) 409 . 215
2. b) 54 322 : 346
3. c) 123 257 : 404

VẬN DỤNG

Bài 4: Một bệnh nhân bị sốt cao, mất nước. Bác sĩ chỉ định uống 2 lít dung dịch Oresol để bù nước. Biết mỗi gói Oresol pha với 200ml nước. Bệnh nhân đó cần dùng bao nhiêu gói Oresol?

Giải:

Đổi: 2 lít = 2000 ml

Bệnh nhân đó cần dùng số gói Oresol là:

2000 : 200 = 10 (gói)

Đáp số: 10 gói Oresol.

Bài 5: Một đội thanh niên tình nguyện có 130 người cần thuê ô tô để di chuyển. Họ cần thuê ít nhất bao nhiêu xe nếu mỗi xe chở được 45 người?

Giải:

Ta có: 130 : 45 =  2 dư 40

Vậy đội thanh niên cần thuê ít nhất là 3 xe ô tô.

VẬN DỤNG

Bài 6: Lá cây chứa rất nhiều chất diệp lục trong lục lạp làm cho lá có màu xanh. Ở lá thầu dầu, cứ 1mm² lá có khoảng 500 000 lục lạp. Tính số lục lạp có trên một chiếc lá thầu dầu có diện tích khoảng 210 cm².

Giải:

Ta có: 210 cm² = 21 000 mm²

Số lục lạp có trên một chiếc lá thầu dầu có diện tích khoảng 210 cm² là:

21 000 . 500 000 = 10 500 000 000 (lục lạp)

Đáp số: 10 500 000 000 lục lạp.

HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ

• Ghi nhớ kiến thức trong bài.
• Hoàn thành nốt các bài tập và làm thêm bài tập 7 + 8 (SGK - tr21)
• Xem trước bài mới “Phép tính lũy thừa với số mũ tự nhiên”.