Giáo án điện tử bài 3: Phong trào văn hoá phục hưng

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI BUỔI HỌC NGÀY HÔM NAY

KHỞI ĐỘNG

Quan sát hình ảnh, nghe đoạn nhạc và trả lời câu hỏi:

• Em có biết đoạn nhạc trên trích trong vở nhạc kịch nổi tiếng nào không?
• Hãy chia sẻ hiểu biết của em về vở kịch đó.
• Đoạn nhạc trích trong vở kịch Rô-mê-ô và Giu-li-ét.
• Đây là một trong những kiệt tác của nhà soạn kịch vĩ đại người Anh W. Sếch-xpia.
• Tác phẩm đề cao giá trị của con người, đặc biệt là quyền tự do yêu đương.

BÀI 3: PHONG TRÀO VĂN HOÁ PHỤC HƯNG

NỘI DUNG BÀI HỌC

1. Sự biến đổi về kinh tế, xã hội của Tây Âu từ thế kỉ XIII đến thế kỉ XVI
2. Thành tựu tiêu biểu của phong trào văn hoá Phục Hưng
3. Ý nghĩa và tác động của phong trào văn hoá Phục Hưng đối với xã hội Tây Âu
4. Sự biến đổi về kinh tế, xã hội của Tây Âu từ thế kỉ XIII đến thế kỉ XVI

HOẠT ĐỘNG NHÓM

• Đọc thông tin mục 1, quan sát Hình 3.1, 3.2 để hoàn thành Phiếu học tập số 1

Nguyên nhân dẫn đến bùng nổ phong trào Văn hoá Phục hưng:

• Giai cấp tư sản đang lên giàu có về kình tế nhưng không có địa vị xã hội, chính trị tương xứng.
• Tư tưởng lỗi thời của giai cấp phong kiến như phục vụ Giáo hội Thiên chúa giáo.
• Hạn chế phát triển kinh tế thương nghiệp.

→ Giai cấp tư sản chủ trương khôi phục, làm sống lại tinh hoa văn hóa Hy Lạp, La Mã chỉ là hình thức, bản chất là xây dựng một nền văn hóa mới, tiến bộ, phù hợp, văn minh.

Lưu ý

• Phong trào Văn hoá Phục hưng là phong trào do giai cấp tư sản khởi xướng và là cuộc đấu tranh của giai cấp tư sản chống lại giai cấp phong kiến nhưng những nhà văn hoá Phục hưng và nhà tư bản là hai khái niệm khác nhau.
• Nhà tư bản như thương nhân, chủ xưởng, chủ ngân hàng không phải là những nhà văn hoá Phục hưng.

Kết luận

• Phong trào bắt đầu vào thế kỉ XIV, diễn ra ở những thành phố tự trị, giàu có thuộc miền Bắc I-ta-li-a như: Phi-ren-xê, Mi-lan (Milan), Vơ-ni-dơ (Venice),...
• Sang thế kỉ XV, XVI, quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa xuất hiện ở những quốc gia thống nhất như Anh, Pháp, Tây Ban Nha và nhiều thành phố thuộc Hà Lan, Đức,...

→ Phong trào Văn hoá Phục hưng có điều kiện lan rộng khắp châu Âu.

2. Thành tựu tiêu biểu của phong trào văn hoá Phục Hưng

Trên hành trình tìm kiếm những giá trị cho một nền văn hoá mới, các nhà khoa học, nhà văn, nhà thơ, hoạ sĩ,... đã khôi phục, làm sống lại những tinh hoa của văn hoá Hy Lạp - La Mã cổ đại. Từ thế kỉ XIV đến XVII, lịch sử đã chứng kiến sức sáng tạo vĩ đại của con người, diễn ra trên nhiều lĩnh vực khác nhau.

HOẠT ĐỘNG NHÓM

• Đọc thông tin, quan sát Hình 3.3, 3.4 và hoàn thành phiếu học tập số 2

Mở rộng kiến thức

• Danh họa Lê-ô-na đờ Vanh-xi (1452 – 1519)
• Ông là người có nhiều tài năng, là kiến trúc sư, kĩ sư, hoạ sĩ, nhà điêu khắc và nhà khoa học.
• Ông đã có những bản phác hoạ về nhiều loài động, thực vật và nhiều bản vẽ chi tiết về máy bay, tàu ngầm.
• Những nghiên cứu về khoa học của đờ Vanh-xi đã cải tiến chất lượng những tác phẩm hội hoạ của ông. Giải phẫu học đã giúp ông vẽ hình thể con người chân thực hơn, toán học được ứng dụng trong tổ chức không gian các bức tranh.
• Khắp thế giới vẫn không thôi ngạc nhiên về bức tranh tường Bữa ăn tối cuối cùng.
• Tác phẩm hội hoạ nổi tiếng nhất của ông là bức chân dung nàng Mô-na Li-da. Đây là bức tranh được thảo luận nhiều nhất vì nụ cười bí ẩn: Liệu nhân vật chính trong bức tranh có cười hay không?
• Nét đặc sắc chính của bức tranh là đôi mắt được đờ Vanh-xi vẽ theo cách mà ngay cả khi bạn thay đổi góc nhìn, đôi mắt của Mô-na Li-da dường như vẫn đang dõi chúng ta.
• Bức tranh được vẽ bằng sơn dầu trên gỗ và hiện thuộc sở hữu của Chính phủ Pháp.
• Mô-na Li-da được trưng bày tại Lu-vrơ, Pa-ri và thuộc về công chúng, nghĩa là sẽ không thể mua hoặc bán bức tranh này.

Mở rộng kiến thức

Mi- ken-lăng-giơ (1475 – 1564)

• Ông sinh tại Phi-ren-xê nhưng sống và làm việc chủ yếu tại Rô-ma và Bô-lô-na.
• Là tác giả của nhiều tác phẩm nghệ thuật nổi tiếng trong lịch sử. Nhiều tác phẩm được ông tạo ra cho Giáo hội Công giáo Rô-ma.
• Các đức Giáo hoàng, Giám mục và nhiều chức sắc tôn giáo đã thuê Mi-ken-lăng-giơ trang hoàng cho nhà thờ bằng những bức tượng, tranh vẽ lộng lẫy của ông.
• Mi-ken-lăng-giơ đại diện cho tư tưởng của thời Phục hưng trong nhiều phương diện.
• Ông theo đuổi sự hoàn hảo trong công việc và chỉ cần ông tìm thấy một khiếm khuyết nhỏ, ông cho rằng tác phẩm đã bị huỷ hoại.
• Cuối cùng, chủ nghĩa hoàn hảo đã được đền đáp, những tác phẩm nghệ thuật của ông đã gây kinh ngạc cả trong giới nghệ sĩ đương thời lẫn công chúng ngày nay.
• Sáng tạo thế giới được hoàn thành năm 1512, vẽ trên trần nhà nguyện Xi-xtin .
• Là một trong những tác phẩm mang tính biểu tượng của Mi-ken-lăng-giơ.
• Mặc dù đây là một trong những bức hoạ được phỏng lại nhiều nhất mọi thời đại nhưng về mức độ phổ biến, nó vẫn đứng sau Mô-na Li-da.
• Tác phẩm là một biểu tượng của tính nhân văn khi vẽ tay của Thiên Chúa và A-đam sắp chạm được nhau.

Kết luận

• Có thể nói đây là thời kỳ đẹp đẽ nhất trong văn minh nhân loại, sự cách mạng toàn diện sản sinh ra những con người toàn diện.
• Những bộ óc vĩ đại góp phần không nhỏ trong tiến trình phát triển nhân loại.

3. Ý nghĩa và tác động của phong trào văn hoá Phục Hưng đối với xã hội Tây Âu

Mở rộng kiến thức

• Bằng tinh thần đấu tranh dũng cảm bắt chấp lò thiêu và ngục tối của toà án tôn giáo, các chiến sĩ trên mặt trận văn hoá thời Phục hưng đã đánh bại hệ tư tưởng lỗi thời của phong kiến và Giáo hội Thiên Chúa giáo, giải phóng tư tưởng, tình cảm con người khỏi sự kìm hãm và trói buộc của Giáo hội Thiên chúa giáo.
• Các nhà văn, nghệ sĩ, các nhà khoa học, triết học đã đóng góp trí tuệ và tài năng tuyệt vời của mình vào phong trào văn hoá đó bằng những tác phẩm và công trình bất hủ → Làm phong phú thêm kho tàng văn hoá của nhân loại”.

LUYỆN TẬP

Tại sao nói, phong trào Văn hóa Phục hưng  đã sinh ra “những người khổng lồ”.

Phong trào Văn hóa Phục hưng  đã sinh ra “những người khổng lồ” vì:

• Xuất hiện nhiều nhà văn hóa lớn và có bộ óc vĩ đại như Lê-ô-na đơ Vanh-xi, Cô-péc-ních, Sếch-xpia,….
• Các nhà văn hoá Phục hưng đã đề cao con người và tự do cá nhân, đề cao khoa học - kĩ thuật, phá vỡ sự thống trị tinh thần của nhà thờ Thiên Chúa giáo đối với dân chúng và đả phá chế độ phong kiến.
• Có tác động thay đổi nhận thức của con người thời bấy giờ, đặt cơ sở và mở đường cho sự phát triển của văn hoá Tây Âu trong những thế kỉ tiếp theo.

VẬN DỤNG

Trong vai hướng dẫn viên du lịch, hãy giới thiệu một thành tựu của phong trào Văn hóa Phục hưng mà em ấn tượng.

HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ

Ôn lại kiến thức đã học.

Làm bài tập Bài 3 – Sách bài tập Lịch sử Địa lí 7 (phần Lich sử).

Đọc và tìm hiểu trước Bài 4: Phong trào cải cách tôn giáo.

CẢM ƠN CÁC EM ĐÃ CHÚ Ý LẮNG NGHE BÀI GIẢNG