Giáo án điện tử lịch sử 7 cánh diều bài 17: Ba lần kháng chiến chống quân xâm lược Mông – Nguyên của nhà Trần (thế kỉ XIII

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI BÀI HỌC NGÀY HÔM NAY!

KHỞI ĐỘNG

Đầu năm 1285, từ vùng đất champa, tướng Toa Đô gửi thư về cho vua Nguyên là Hốt Tất Liệt: “Giao chỉ (tức Đại Việt) liền với đất Chân Lạp, Chiêm Thành, Vân Nam, Xiêm, Miến. Nên lập tỉnh ngay trên đất ấy và đóng quân trấn giữ,…lấy lương ở đó cấp cho quân sĩ, tránh được việc vận tải đường biển mệt nhọc.”

Vậy quân dân Đại Việt đã kháng chiến chống quân xâm lược Mông - Nguyên và giành thắng lợi như thế nào? Thắng lợi đó có ý nghĩa lịch sử như thế nào?

Lời đề nghị của Toa Đô được Hốt Tất Liệt thực hiện, nhưng 50 vạn quân Nguyên đã bị quân dân nhà trần đánh tan.

BÀI 17:

BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG – NGUYÊN CỦA NHÀ TRẦN (THẾ KỈ XIII)

NỘI DUNG BÀI HỌC

PHẦN 1

Cuộc kháng chiến lần thứ nhất, chống quân xâm lược Mông Cổ (1258)

PHẦN 2

Cuộc kháng chiến lần thứ hai, chống quân xâm lược Nguyên (1285)

PHẦN 3

Cuộc kháng chiến lần thứ ba, chống quân xâm lược Nguyên (1287-1288)

PHẦN 4

Nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử

PHẦN 1

CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ NHẤT, CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG CỔ (1258)

Đọc thông tin, tư liệu, quan sát lược đồ 17.1 và sơ đồ 17, hãy:

1. Tóm tắt diễn biến chính của cuộc kháng chiến lần thứ nhất, chống quân xâm lược Mông Cổ (1258)?
2. Nêu vai trò của vua Trần Thái Tông và Thái sư Trần Thủ Độ trong cuộc kháng chiến lần thứ nhất, chống quân xâm lược Mông Cổ (1258)?

Vai trò của vua Trần Thái Tông và thái sư Trần Thủ Độ

• Chỉ huy quân đội, lãnh đạo cuộc kháng chiến chống Mông Cổ.
• Đưa ra chủ trương kế sách đúng đắn:
  • Chủ động rút lui khỏi kinh thành Thăng Long để bảo toàn lực lượng.
  • Tổng phản công khi quân Mông Cổ đang gặp khó khăn…
• Điều kiện tiên quyết dẫn đến thắng lợi.

PHẦN 2

CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ HAI, CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC NGUYÊN (1285)

THẢO LUẬN NHÓM ĐÔI

Đọc thông tin, tư liệu, quan sát lược đồ 17.2 và bảng 17, hãy:

1. Tóm tắt diễn biến chính của cuộc kháng chiến lần thứ hai, chống quân xâm lược Nguyên (1285)?
2. Nêu vai trò của vua Trần Nhân Tông Tông và Trần Quốc Tuấn trong cuộc kháng chiến?

Kết quả:

• Toa Đô tử trận.
• Thoát Hoan bỏ chạy.
• Đất nước sạch bóng quân xâm lược.

Vai trò của vua Trần Nhân Tông và Trần Quốc Tuấn

• Vua Trần Nhân Tông là người lãnh đạo tối cao.
• Trần Quốc Tuấn giữ vai trò là tổng chỉ huy của cuộc kháng chiến.
• Đề ra đường lối quân sự độc đáo, sáng tạo → Giúp nhân dân ta chiến thắng kẻ thù xâm lược.
• Chủ động hòa giải, xóa bỏ mâu thuẫn nội bộ → Củng cố khối đại đoàn kết dân tộc.
• Mở rộng: Hãy giải thích nghĩa từ “Sát thát”

Câu trả lời:

• Sát: giết
• Thát: quân Mông Nguyên
• Sát Thát: Giết giặc Mông Nguyên

PHẦN 3

CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ BA, CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC NGUYÊN (1287 - 1288)