Giáo án điện tử lịch sử 7 cánh diều bài 16: Công cuộc xây dựng đất nước thời Trần (1226 – 1400)

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI BÀI HỌC NGÀY HÔM NAY!

KHỞI ĐỘNG

BÀI 16: CÔNG CUỘC XÂY DỰNG ĐẤT NƯỚC THỜI TRẦN (1226 – 1400)

NỘI DUNG BÀI HỌC

1. Sự thành lập nhà Trần
2. Tình hình chính trị
3. Tình hình kinh tế
4. Tình hình xã hội
5. Tình hình văn hóa

PHẦN 1

SỰ THÀNH LẬP CỦA NHÀ TRẦN

THẢO LUẬN NHÓM

Các em hãy đọc thông tin mục 1, quan sát hình 16.1, tư liệu - SGK tr.57 và trả lời câu hỏi trong Phiếu học tập số 1:

• Sự thành lập của nhà Trần
• Vì sao nhân dân lại lập Đền Trần ở Nam Định, Thái Bình và nhiều nơi khác trên cả nước?
• Đọc phần Em có biết? và cho biết: Đoạn trích trong "Đại Việt sử ký toàn thư" cho ta thấy Trần Thủ Độ là người như thế nào? Em có suy nghĩ gì về các nhà sử học thời Hậu Lê?
• Nhân dân lại lập Đền Trần ở Nam Định, Thái Bình và nhiều nơi khác trên cả nước vì để ghi nhớ công lao của nhà Trần.
• Đoạn trích trong "Đại Việt sử ký toàn thư" cho ta thấy Trần Thủ Độ là người tài giỏi, được lòng tất cả mọi người. Các nhà sử học thời Hậu Lê đều là những người tài giỏi, mưu sức.

Kết luận

• Việc đánh giá nhân vật Trần Thủ Độ vẫn còn nhiều ý kiến khác nhau, nhưng cần thiết phải đặt nhân vật gắn với bối cảnh lịch sử bấy giờ: Sự suy yếu, khủng hoảng kéo dài của nhà Lý từ cuối thế kỉ XII đòi hỏi phải được thay thế bằng một triều đại mới, đó là một tất yếu lịch sử. Trần Thủ Độ đã có vai trò to lớn trong việc thành lập nhà Trần.
• PHẦN 2
• TÌNH HÌNH CHÍNH TRỊ

THẢO LUẬN NHÓM

Các em hãy đọc thông tin mục 2, quan sát Sơ đồ Bộ máy nhà nước thời Trần và trả lời câu hỏi:

Nhóm 1: Giới thiệu những nét chính về tình hình chính trị dưới thời Trần.

Nhóm 2: Đặc trưng khác biệt của bộ máy nhà nước thời Trần so với các tổ chức nhà nước trước đó là gì?

Nhóm 3: Trình bày những nét chính về quân đội luật pháp của nhà Trần.

Nhóm 4: Giải thích nghĩa của các cụm từ: chế độ Thái thượng hoàng, quý tộc họ Trần, chính sách "ngụ binh ư nông".

• Bộ máy nhà nước thời Trần
• Chế độ: quân chủ chuyên chế tập quyền.
• Gồm 3 cấp.
• Hệ thống quan lại cấp địa phương được tổ chức quy củ, có quy định thưởng, phạt nghiêm minh.

Luật pháp

• Luật pháp có sự kế thừa từ thời Lý, nhưng được bổ sung và hoàn thiện hơn:
• Năm 1230, ban hành bộ Quốc triều thông chế.
• Năm 1341, biên soạn bộ Hình thư để ban hành.

Giải nghĩa

Chế độ Thái thượng hoàng:

• là chế độ vua nhường ngôi sớm cho con.
• tự xưng là Thái thượng hoàng và cùng quản lí đất nước.

Quý tộc họ Trần:

• Tầng lớp xuất thân từ Trần tộc
• Được dành cho nhiều đặc lợi.
• Được giáo dục rất bài bản về tri thức văn, võ.
• Có ý thức trách nhiệm với nước, với vua.
• Chính sách "ngụ binh ư nông": là chính sách xây dựng quân đội gắn liền với nông dân, nông nghiệp và nông thôn.