Giáo án điện tử chuyên đề Địa lí 10 chân trời CĐ 2: Đô thị hoá (P2)

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI TIẾT HỌC

HÔM NAY!

CHUYÊN ĐỀ 2:

ĐÔ THỊ HÓA

NỘI DUNG BÀI HỌC

II

Đô thị hoá ở các nước phát triển

III

Đô thị hoá ở các nước đang phát triển

Đô thị hoá

I

III

ĐÔ THỊ HÓA

Ở CÁC NƯỚC

ĐANG PHÁT TRIỂN

3. Tác động của quá trình đô thị hóa

đến dân số, kinh tế, xã hội và môi trường

Phân tích tác động tích cực của quá trình đô thị hoá đến dân số, kinh tế, xã hội và môi trường ở các nước đang phát triển. Liên hệ với thực tế Việt Nam.

Phân tích tác động tiêu cực của quá trình đô thị hoá đến dân số, kinh tế, xã hội và môi trường ở các nước đang phát triển. Liên hệ với thực tế Việt Nam.

Nhóm 1, 3

Nhóm 2, 4

a. Tác động tích cực

2

3

1

Tác động đến dân số

Làm thay đổi quá trình sinh, tử.

Thay đổi cơ cấu dân số theo hướng gia tăng số dân trong độ tuổi lao động, trong khu vực công nghiệp, dịch vụ.

Thay đổi phân bổ dân cư, dẫn đến sự thay đổi trong phân bố lực lượng sản xuất và thị trường tiêu thụ.

Tác động đến kinh tế - xã hội

1

Đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng kinh tế, chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hoá.

2

Tăng cường thu hút vốn đầu tư trong nước và quốc tế.

3

Sản xuất ra khối lượng hàng hoá lớn và có nhiều dịch vụ.

4

Tác động lan toả, thúc đẩy sự phát triển kinh tế của các khu vực lân cận và cả nước.

Tác động đến kinh tế - xã hội

5

Tạo việc làm, nâng cao thu nhập cho người lao động.

6

Nâng cao chất lượng nguồn lao động.

7

Nâng cao năng suất lao động khi chuyển từ nông nghiệp sang các công nghiệp, dịch vụ.

8

Nâng cao đời sống của người dân thành thị.

9

Phổ biến lối sống tích cực ở thành thị vào dân cư nông thôn.

Tác động đến môi trường

Đô thị được quy hoạch khoa học, được đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng và cơ sở vật chất - kĩ thuật.

Tạo cảnh quan, môi trường ngày càng văn minh, hiện đại.

b. Tác động tiêu cực

Tác động đến dân số

Tuổi kết hôn ở đô thị thường muộn hơn ở vùng nông thôn.

Tác động đến kinh tế - xã hội

01

04

02

03

Tăng sự chênh lệch trong phát triển kinh tế giữa thành thị và nông thôn.

Tăng tỉ lệ thất nghiệp, thiếu việc làm ở đô thị; suy giảm nguồn lao động ở nông thôn.

Gia tăng đáng kể sự phân hoá giàu nghèo giữa thành thị và nông thôn.

Gây sức ép lên vấn đề nhà ở và làm nảy sinh nhiều vấn đề về an ninh, trật tự xã hội,...

Tác động đến môi trường

Làm gia tăng các tác động tiêu cực đến tài nguyên và môi trường khu vực đô thị.

Suy giảm lớp phủ thực vật và đa dạng sinh học.

Gia tăng ô nhiễm không khí

- Dẫn đến chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng hiện đại hoá, tạo động lực phát triển kinh tế. Đóng góp tỉ lệ lớn tổng GDP cả nước.

- Phát triển đô thị góp phần thu hút vốn đầu tư nước ngoài.

- Số dân đô thị tăng nhanh trong khi cơ sở hạ tầng đô thị phát triển không theo kịp dẫn tới hệ lụy: ô nhiễm môi trường, ách tắc giao thông đô thị, tạo sức ép lên việc làm, an sinh xã hội,...

- Đô thị hoá cần gắn liền với quá trình phát triển công nghiệp, dịch vụ.

- Phân bố, quy hoạch đô thị phù hợp với vị trí địa lí, điều kiện sinh thái tự nhiên.

- Cần chiến lược, lộ trình quy hoạch đô thị đồng bộ. Đầu tư hoàn thiện và phát triển mạng lưới cơ sở hạ tầng đô thị, giao thông đường bộ thuận tiện, không ách tắc và ít gây ô nhiễm môi trường.

- Đi liền với phát triển công nghiệp, dịch vụ tạo lượng việc làm lớn, tăng thu nhập.

- Không gian đô thị mở rộng → quy mô cơ sở hạ tầng ngày càng lớn, chất lượng.

- Lối sống đô thị lan toả, phát huy tích cực trong đời sống xã hội, nhất là ở nông thôn.

- Nhiều mặt tiêu cực của lối sống đô thị cũng lan về nông thôn, phá vỡ nhiều nét đẹp lâu đời của làng quê.

- Chênh lệch mức sống trong dân cư ngày càng lớn, ảnh hưởng tới trật tự xã hội,...

- Ưu tiên phát triển giao thông công cộng, đặc biệt là các phương tiện giao thông công cộng hiện đại, không gây ô nhiễm môi trường.

- Phát triển kinh tế ở nông thôn.

- Phát triển đô thị xanh và đô thị thông minh.

LUYỆN TẬP

Nhiệm vụ 1: Trả lời câu hỏi trắc nghiệm

Nhóm 1, 2 thực hiện Phiếu bài tập số 1.

Nhóm 3, 4 thực hiện Phiếu bài tập số 2.

Câu 1: Quá trình đô thị hoá ở các nước đang phát triển có đặc điểm:

A. Diễn ra sớm hơn

các nước phát triển.

B. Gắn liền với sự

bùng nổ dân số.

C. Diễn ra khá muộn, bắt đầu từ đầu thế kỉ XXI.

D. Tăng rất nhanh về tỉ lệ dân thành thị từ đầu thế kỉ XX.

B. Gắn liền với sự

bùng nổ dân số.

PHIẾU BÀI TẬP SỐ 1

Câu 2: Trong giai đoạn 1950 - 2020, quá trình đô thị hoá

ở các nước phát triển có đặc điểm:

A. Gia tăng không ổn định về

tỉ lệ dân số thành thị.

B. Gia tăng số dân thành thị và tỉ lệ dân số thành thị.

C. Suy giảm số dân thành thị và tỉ lệ dân số thành thị.

D. Gia tăng không ổn định

về số dân thành thị.

B. Gia tăng số dân thành thị và tỉ lệ dân số thành thị.

Câu 3: Ở Việt Nam hiện nay, dựa trên quy mô về dân số,

đô thị được chia thành:

A. 5 loại.

B. 6 loại.

C. 4 loại.

D. 3 loại.

B. 6 loại.

Câu 4: Sự gia tăng về quy mô đô thị biểu hiện qua:

A. Sự tăng nhanh số lượng

các điểm dân cư.

B. Sự phổ biến rộng rãi

lối sống thành thị.

C. Sự tập trung dân cư trong các thành phố lớn.

D. Sự đa dạng các ngành

kinh tế trong đô thị.

C. Sự tập trung dân cư trong các thành phố lớn.

Câu 5: Đô thị có quy mô dân số lớn nhất trong nhóm

các nước đang phát triển vào năm 2020 là:

A. Xao Pao-lô.

B. Đê-li.

C. Thượng Hải.

D. Cai-rô.

B. Đê-li.

Câu 6: Các siêu đô thị ở nhóm nước

đang phát triển phân bố tập trung ở:

A. Ven Đại Tây Dương.

B. Khu vực châu Á –

Thái Bình Dương.

C. Ven Ấn Độ Dương.

D. Châu Âu và

khu vực Bắc Mỹ.

B. Khu vực châu Á –

Thái Bình Dương.

Câu 7: Sự thay đổi về đặc điểm xã hội của quá trình đô thị hoá ở

các nước đang phát triển được biểu hiện qua sự:

A. Thay đổi môi trường

đất, nước.

B. Thay đổi lối sống, văn hoá.

C. Xuất hiện các

thành phố lớn.

D. Tăng trưởng GDP

của đô thị.

B. Thay đổi lối sống, văn hoá.

Câu 8: Theo dự báo đến năm 2050, số dân thành thị và tỉ lệ dân số thành thị ở các nước đang phát triển:

--------------- Còn tiếp ---------------