Giáo án điện tử chuyên đề Vật lí 10 cánh diều Bài 1: Sự cần thiết phải bảo vệ môi trường

CHÀO MỪNG CẢ LỚP ĐẾN VỚI BÀI HỌC MỚI

KHỞI ĐỘNG

Môi trường bao gồm các yếu tố tự nhiên và nhân tạo quan hệ mật thiết với nhau, bao quanh con người, có ảnh hưởng đến đời sống, kinh tế, xã hội, sự tồn tại, phát triển của con người, sinh vật và tự nhiên (hình 1.1). Môi trường tự nhiên gồm các thành phần như đất, nước, không khí, sinh vật, nhiệt độ, độ ẩm, áp suất, âm thanh, ánh sáng, trường điện tử, chất phóng xạ và các hình thái vật chất khác.

KHỞI ĐỘNG

Hãy kể tên các yếu tố vật lí của môi trường xung quanh ta và giải thích tại sao chúng ta cần phải bảo vệ môi trường tự nhiên?

BÀI 1: SỰ CẦN THIẾT PHẢI BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG

CHUYÊN ĐỀ 3: VẬT LÍ VỚI GIÁO DỤC VỀ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG

NỘI DUNG BÀI HỌC

Ô nhiễm môi trường

I.

Hiệu ứng nhà kính và sự nóng lên toàn cầu

II.

Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG

1.

HS đọc mục 1 SGK trang 45, trả lời câu hỏi:

• Môi trường tự nhiên có vai trò gì với đời sống của con người?
• Môi trường tự nhiên bị ô nhiễm gây ảnh hưởng gì đến đời sống và sức khoẻ của con người?

Ô nhiễm môi trường

Biến đổi vật lý, hóa học, sinh học của môi trường vượt tiêu chuẩn cho phép.

Vai trò của môi trường tự nhiên

Cung cấp nơi ở, thức ăn, xử lý chất thải, bảo vệ con người khỏi tác động vũ trụ.

Hậu quả nghiêm trọng

Ảnh hưởng xấu đến sức khỏe con người, sinh vật, tự nhiên, kinh tế và xã hội.

Yếu tố vật lí

Môi trường tự nhiên

Môi trường nhân tạo

Con người

Hãy kể tên các yếu tố vật lí của môi trường xung quanh ta

Tại sao chúng ta cần phải bảo vệ môi trường tự nhiên?

Trả lời

Chúng ta cần bảo vệ môi trường tự nhiên để giúp đảm bảo cân bằng sinh thái, khắc phục được những hậu quả mà con người gây ra.

Kể tên các dạng ô nhiễm môi trường mà bạn biết?

Ô nhiễm môi trường nước

Ô nhiễm không khí

Ô nhiễm ánh sáng

Ô nhiễm tiếng ồn

1

Ô nhiễm ánh sáng

Ô nhiễm ánh sáng xảy ra do việc sử dụng sai hướng hoặc quá mức ánh sáng nhân tạo từ đèn điện.

Ô nhiễm ánh sáng có tác hại như thế nào?

Trả lời

Ánh sáng chói làm giảm an toàn khi lái xe, gây rối loạn nhịp sinh học, đau đầu và căng thẳng

Tác động sức khỏe con người

Làm động vật mất phương hướng, thay đổi tương tác sinh học, mất cân bằng sinh thái.

Ảnh hưởng đến hệ sinh thái

Sử dụng ánh sáng không cần thiết làm tăng chi phí sản xuất và tiêu dùng.

Lãng phí năng lượng

Thảo luận nhóm và tìm hiểu thêm về các dạng ánh sáng.

Các dạng ô nhiễm ánh sáng khác nhau:

• Ánh sáng xâm nhập không mong muốn
• Lạm dụng ánh sáng
• Ánh sáng chói...

2

Ô nhiễm tiếng ồn

HS thảo luận và trả lời câu hỏi. Từ đó, rút ra kết luận về sự ô nhiễm tiếng ồn.

• Ô nhiễm tiếng ồn là gì?
• Nguồn gây ô nhiễm tiếng ồn?

KHÁI NIỆM

Ô nhiễm tiếng ồn là do tiếng ồn trong môi trường kéo dài hoặc có mức cường độ âm vượt quá ngưỡng nhất định (âm thanh quá to), gây khó chịu và nhiều bất lợi cho người và động vật.

NGUYÊN NHÂN

Nguồn gây ô nhiễm tiếng ồn chủ yếu từ phương tiện giao thông, vận tải (xe máy, ô tô, máy bay, tàu hoả,...); nhà máy, công trình xây dựng; loa có công suất lớn, hoạt động trong thời gian dài.

Ô nhiễm tiếng ồn có tác hại như thế nào?

Trả lời

Tác động xấu đến sức khoẻ tâm lí, tinh thần, gây tăng nhịp tim, tăng huyết áp, căng thẳng, ù tai, giảm thính lực, rối loạn giấc ngủ, suy giảm trí nhớ.

Gây ảnh hưởng bất lợi đối với động vật hoang dã, việc săn mồi không còn hiệu quả, gây mất cân bằng sinh thái,...

HIỆU ỨNG NHÀ KÍNH VÀ SỰ NÓNG LÊN TOÀN CẦU

II.

HS thảo luận nhóm đôi, quan sát, tìm hiểu bức tranh dưới đây để mô tả và giải thích sơ lược tác động của hiệu ứng nhà kính đến sự nóng lên toàn cầu.

Hiệu ứng nhà kính là hiện tượng năng lượng bức xạ của Mặt Trời được hấp thụ trong khí quyển, chuyển hoá thành năng lượng nhiệt.

Sự nóng lên toàn cầu là do tăng hiệu ứng nhà kính.

KHÁI NIỆM

Các tia bức xạ sóng ngắn của mặt trời xuyên qua bầu khí quyển đến mặt đất. Bề mặt Trái Đất nóng lên và phát ra bức xạ nhiệt sóng dài vào khí quyển. Các loại khí nhà kính có trong bầu khí quyển hấp thụ những bức xạ nhiệt này và thông qua đó giữ lại nhiệt trong bầu khí quyển.

Trả lời

Hơi nước, carbon, dioxide, methane, nitrous oxide, các hợp chất halocacbon, ozone

Hãy kể tên các loại khí nhà kính có trong bầu khí quyển?

Trả lời

Nếu không có các khí nhà kính trong khí quyển thì nhiệt độ trung bình trên bề mặt Trái Đất khoảng -18oC và sông, hồ sẽ bị đóng băng.

Nhờ có các khí nhà kính, nhiệt độ trung bình trên bề mặt Trái Đất tăng lên và giữ ổn định ở 15oC, nhờ đó sinh vật tồn tại và phát triển được như ngày nay.

Nếu không có các khí nhà kính trong khí quyển thì Trái Đất sẽ như thế nào?

TÁC HẠI CỦA HIỆU ỨNG NHÀ KÍNH

--------------- Còn tiếp ---------------