Giáo án điện tử chuyên đề Vật lí 10 chân trời Bài 7: Môi trường và bảo vệ môi trường

CHÀO MỪNG CẢ LỚP ĐẾN VỚI BÀI HỌC MỚI

BÀI 7: MÔI TRƯỜNG VÀ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG (4 TIẾT)

CHUYÊN ĐỀ 3: VẬT LÍ VỚI GIÁO DỤC VỀ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG

NỘI DUNG BÀI HỌC

Môi trường

1.

Bảo vệ môi trường

2.

Cá nhân và cộng đồng trong bảo vệ môi trường

3.

MÔI TRƯỜNG

1.

A

Khái niệm và cấu trúc của môi trường

Câu 1: Dựa vào kiến thức đã học ở môn khoa học tự nhiên, hãy trình bày những hiểu biết của em về môi trường và cho một số ví dụ về các loại môi trường trong tự nhiên

Trả lời

Môi trường là nơi sống của sinh vật, bao gồm tất cả những gì bao quanh chúng.

Môi trường

Môi trường trên cạn

Môi trường nước

Môi trường trong đất

Môi trường sinh vật

Trả lời

Ví dụ: Môi trường rừng rậm nhiệt đới, môi trường hoang mạc, môi trường nước mặn, môi trường nước ngọt, môi trường đất cát, môi trường thân cây (nấm kí sinh vào thân cây), môi trường ruột động vật (nơi ở của giun, sán)..

A

Khái niệm và cấu trúc của môi trường

Câu 2: Dựa vào định nghĩa về môi trường của Luật bảo vệ môi trường. Em hãy nhận xét về mức độ đóng góp của môn Vật lí trong bảo vệ môi trường?

Trả lời

Môn Vật lí đóng vai trò rất quan trọng trong bảo vệ môi trường vì:

• Vật lí nghiên cứu sự vận động và chuyển đổi trạng thái của các yếu tố vật chất tạo thành môi trường (bao gồm đất, nước, không khí, sinh vật, âm thanh, ánh sáng và các hình thái vật chất khác).

Trả lời

Những thành tựu của Vật lí hiện đại đang được ứng dụng để góp phần tích cực vào việc bảo vệ môi trường như:

• Xử lí chất thải hiệu quả
• Phát triển năng lượng tái tạo
• Sử dụng vật liệu thân thiện với môi trường

Đọc phần Mở rộng kết hợp quan sát hình 7.1 nêu được khái niệm về phát triển bền vững.

Hình 7.1. Cấu trúc của môi trường:

1) thành tố tự nhiên

2) thành tố xã hội – nhân văn

3) thành tố hệ thống kinh tế

KHÁI NIỆM PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG

Sự phát triển bền vững là sự phát triển về mọi mặt trong xã hội nhằm đáp ứng được các nhu cầu hiện tại của con người mà không ảnh hưởng đến nhu cầu của thế hệ tương lai. Trong đó, sự phát triển bền vững cần phải đảm bảo sự hài hoà, kết hợp chặt chẽ giữa quá trình tăng trưởng kinh tế, giải quyết các vấn đề xã hội và bảo vệ môi trường.

B

Các yếu tố ảnh hưởng đến môi trường

Ô nhiễm môi trường

Biến đổi khí hậu

Phát triển dân số

Chia lớp thành 6 nhóm, dựa vào SCĐ và một số tài liệu liên quan, trả lời câu Thảo luận 3

Ô nhiễm môi trường

Ô nhiễm không khí gây ra các bệnh nguy hiểm đường hô hấp

Ô nhiễm nước gây ra các bệnh truyền nhiễm bệnh ung thư

Ô nhiễm đất có thể trở nên cằn cối không thích hợp cho cây trồng gây ảnh hưởng đến các cơ thể sống khác.

Biến đổi khí hậu

Các đợt nắng nóng đã trở nên thường xuyên và gay gắt hơn từ những năm 1950.

Các hiện tượng lạnh quá mức ít xảy ra hơn và ít xuất hiện hơn.

Bắc Cực và Nam Cực dần thu nhỏ.

Phát triển dân số

• Gia tăng áp lực lên tài nguyên thiên nhiên (thức ăn, nước, nhà ở, y tế, năng lượng, giao thông...).
• Làm trầm trọng hơn các vấn đề môi trường như ô nhiễm, suy thoái tài nguyên.
• Gia tăng nguy cơ dịch bệnh, điển hình là đại dịch COVID-19.

YÊU CẦU

Tìm hiểu, viết một bài luận ngắn về một chiến dịch bảo vệ môi trường và nộp lại vào buổi học sau

Chiến dịch "Làm cho thế giới sạch hơn"

Chiến dịch do Chương trình Môi trường Liên hợp quốc phát động trên phạm vi toàn cầu từ năm 1993 và được tổ chức vào tuần thứ ba tháng 9 hằng năm. Đến nay, chiến dịch này đã trở thành một sự kiện môi trường quốc tế thường niên quan trọng, thu hút sự tham gia hưởng ứng của hơn 180 quốc gia, trong đó có Việt Nam.

BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG

2.

Chia thành 6 nhóm và thực hiện các nhiệm vụ sau:

• Nhóm 1, 2: Tìm hiểu về sự cần thiết phải bảo vệ môi trường
• Nhóm 3, 4: Tìm hiểu về các chiến lược bảo vệ môi trường của quốc tế
• Nhóm 5, 6: Tìm hiểu về các chiến lược bảo vệ môi trường của Việt Nam

Phân tích sự cần thiết của việc bảo vệ môi trường.

Câu 4

Chúng ta phải bảo vệ môi trường vì mục đích hướng đến sự phát triển bền vững của nhân loại. Môi trường là không gian sinh sống, phát triển của con người và các sinh vật khác, đồng thời là nguồn cung cấp tài nguyên thiên nhiên. Vì thế việc bảo vệ môi trường không phải là vấn đề của một cá nhân hay một đất nước mà là mối quan tâm hàng đầu của toàn nhân loại.

Trả lời

Câu 5

Hãy nhận xét về việc các chính phủ ở các nước kể cả Việt Nam tham gia vào hành động bảo vệ môi trường trong hình dưới đây.

• Số lượng quốc gia ban hành Luật Bảo vệ môi trường tăng nhanh từ 1972 đến 2017.
• Đến năm 2017, hầu hết các nước trên thế giới đã có Luật Bảo vệ môi trường.

• Chính phủ các nước (bao gồm Việt Nam) ban hành luật môi trường, tham gia các hiệp ước quốc tế và tổ chức ngày môi trường thế giới.
• Việt Nam siết chặt bảo vệ môi trường qua Luật Bảo vệ môi trường 2020 và các chiến dịch môi trường thường xuyên.

Mục tiêu: Cải thiện môi trường, đảm bảo quyền sống trong môi trường an toàn.

Ngày Trái Đất được đề xuất lần đầu vào 21/03/1970 bởi John McConnell.

Ngày 22/04/1970, Gaylord Nelson phát động phong trào bảo vệ môi trường với 20 triệu người tham gia.

Tìm hiểu và trình bày hiểu biết của em về “Ngày Trái Đất”.

Giới thiệu

• Ngày Trái Đất là tiền đề cho nhiều luật bảo vệ môi trường quan trọng tại Mỹ.
• Năm 2009, Liên Hợp Quốc chính thức công nhận Ngày Trái Đất.
• Các hoạt động thường tổ chức: tuyên truyền bảo vệ môi trường, trồng cây, thu gom rác thải.

Trả lời

Câu 6

Liệt kê một số ví dụ về ô nhiễm môi trường và cho biết hiểu biết của em về một số chiến lược bảo vệ môi trường tại Việt Nam.

• Xả rác bừa bãi và xử lý rác không đúng quy định gây ô nhiễm môi trường đất.

• Nước từ các nhà máy chưa được xử lý đổ thẳng ra sông và biển gây ô nhiễm môi trường nước.
• Khí thải từ sinh hoạt và nhà máy phát ra gây ô nhiễm không khí.
• Lạm dụng quá nhiều ánh sáng nhân tạo kể cả khi không cần thiết gây ô nhiễm ánh sáng.

Một số chiến lược bảo vệ môi trường tại Việt Nam:

• Chỉnh sửa luật bảo vệ môi trường vào năm 2020 trong Luật này có bảy nguyên tắc thiết yếu với những nội dung như:
• Hoạt động bảo vệ môi trường phải gắn với quản lý tài nguyên.
• Ưu tiên dự báo, phòng ngừa ô nhiễm, sự cố suy thoái môi trường, quản lý rủi ro về môi trường ,giảm thiểu phát sinh chất thải tăng cường tái sử dụng.
• Dự án “Tầm nhìn đến năm 2050”

Câu 7

Hãy liệt kê một số hoạt động cụ thể để bảo vệ môi trường tại Việt Nam liên quan đến:

a) Xử lý rác.

b) Trồng rừng.

c) Xử lí nước thải đặc biệt là nước thải công nghiệp.

Xử lý rác

a.

• Các địa phương tiến hành thực hiện các phương án xử lý rác sinh hoạt đúng quy định.
• Các chương trình thu gom và tái sử dụng rác thải nhựa được tiến hành như chương trình “Hồi sinh rác thải nhựa”,…
• Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong xử lí rác thải y tế.

Trồng rừng

b.

• Khởi động “Chương trình 1 tỷ cây xanh” trên cả nước.
• Thực hiện chương trình “Phát động trồng cây, phủ xanh đồi trọc” tại tỉnh Lào Cai.

Xử lí nước thải đặc biệt là nước thải công nghiệp

--------------- Còn tiếp ---------------