Giáo án điện tử Công nghệ 8 cánh diều Bài 4: Bản vẽ lắp

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI BÀI HỌC MÔN CÔNG NGHỆ!

KHỞI ĐỘNG

Muốn có một sản phẩm hay một thiết bị (ví dụ như chiếc ô tô này), người ta thường phải lắp ghép nhiều chi tiết lại với nhau.

Căn cứ vào đâu để có thể lắp ráp các chi tiết tạo thành sản phẩm đúng theo yêu cầu kĩ thuật?

Muốn lắp hoàn chỉnh thành một ô tô trong bộ lắp ghép này, người ta căn cứ vào bản vẽ lắp kèm theo.

BÀI 4. BẢN VẼ LẮP

NỘI DUNG BÀI HỌC

Nội dung bản vẽ lắp

Đọc bản vẽ lắp

1. Nội dung bản vẽ lắp

Quan sát Hình 4.1, 4.2 và trả lời câu hỏi:

Cụm nối ống trên Hình 4.2 được lắp ghép từ bao nhiêu chi tiết? Các chi tiết nào có nhiệm vụ kẹp chặt?

Gồm 14 chi tiết (Đầu nối: 2; bu lông M8: 4; vòng đệm: 4; đai ốc: 4).

Các chi tiết có nhiệm vụ kẹp chặt: bu lông M8, đai ốc, vòng đệm.

Thảo luận nhóm, đọc thông tin SGK mục I trang 21, 22, quan sát Hình 4.3 và trả lời câu hỏi:

• Bản vẽ lắp là gì? Nêu công dụng của bản vẽ lắp.
• Nội dung bản vẽ lắp gồm những gì?

Khái niệm:

Là tài liệu kĩ thuật nhằm diễn tả hình dáng, kết cấu chung của một sản phẩm và vị trí tương quan, cách thức lắp ghép giữa các chi tiết trong sản phẩm đó.

Công dụng: Là căn cứ kĩ thuật dùng để lắp ghép các chi tiết lại với nhau.

Sơ đồ nội dung bản vẽ lắp:

BẢN VẼ LẮP

Khung tên

tên sản phẩm, tỉ lệ bản vẽ, tên người thiết kế, nơi thiết kế,...

Bảng kê

liệt kê tất cả các chi tiết gồm số thứ tự, tên gọi, số lượng, vật liệu,...

Hình biểu diễn

là các hình chiếu, hình cắt diễn tả hình dạng, vị trí,...

Kích thước

kích thước chung; kích thước lắp ghép giữa các chi tiết, kích thước xác định vị trí giữa các chi tiết.

Em có biết?

Có nhiều phương pháp lắp ghép các chi tiết với nhau như ghép bằng chốt, ghép bằng hàn, ghép bằng ren,... nhưng mối ghép bằng ren (sử dụng bu lông - đai ốc) là phổ biến hơn cả vì thuận tiện, dễ tháo, lắp.

Mối ghép bằng chốt

Mối ghép bằng ren

Để nhìn rõ chi tiết lắp bên trong khi bị chi tiết bên ngoài che khuất:

• Dùng một mặt phẳng vắt bỏ một nửa phần phía trước và chỉ biểu diễn một nửa phía sau mặt phẳng cắt.
• Gạch mặt cắt (bằng các đường nghiêng 45^o song song với nhau) tại nơi mặt phẳng tiếp xúc với chi tiết bị cắt.

Đọc nội dung mục II, quan sát Bảng 4.1 SGK trang 22 và trả lời câu hỏi:

• Đọc bản vẽ lắp là gì?
• Công dụng của đọc bản vẽ lắp là gì?
• Nêu các bước đọc bản vẽ và nội dung của từng bước.

• Đọc bản vẽ lắp là đọc các hình biểu diễn, các kích thước và các nội dung liên quan.
• Đọc bản vẽ lắp để hiểu được hình dạng, kết cấu, cách thức lắp ghép, cách thức hoạt động của sản phẩm.
• Trình tự đọc bản vẽ lắp:

Thảo luận nhóm đôi

• Khung tên của bản vẽ lắp Hình 4.3 cho em biết những nội dung gì?
• Em tìm hiểu số lượng, vật liệu của một chi tiết trong bản vẽ lắp ở đâu? Lấy một ví dụ cụ thể trong bản vẽ lắp Hình 4.3.
• Hãy mô tả trình tự tháo, lắp sản phẩm Hình 4.3.

Tìm hiểu số lượng, vật liệu của một chi tiết trong bản vẽ lắp ở bảng kê.

Ví dụ: Chi tiết số 1 có tên là đầu nối, số lượng 02; vật liệu làm bằng thép.

Khung tên cho biết tên sản phẩm là cụm nối ống, tỉ lệ bản vẽ 1:1; nơi thiết kế là Công ty S.

• Trình tự lắp: ghép 2 chi tiết số 1 lại với nhau, luồn 4 bu lông số 2 qua 4 lỗ trên chi tiết số 1; lắp 4 vòng đệm vào đầu bu lông; vặn chặt 4 đai ốc vào 4 bu lông.
• Trình tự tháo làm ngược lại trình tự lắp.

TỔNG KẾT

• Bản vẽ lắp gồm: khung tên, bảng kê, các hình biểu diễn, hình cắt, mặt cắt, một số kích thước nhằm diễn tả hình dạng, kết cấu của sản phẩm và vị trí tương quan cách thức lắp ghép giữa các chi tiết của sản phẩm.
• Để đọc được nội dung của bản vẽ lắp cần hiểu rõ các quy tắc biểu diễn các chi tiết lắp và trình tự đọc bản vẽ lắp.

LUYỆN TẬP