Giáo án điện tử lịch sử 10 cánh diều bài 1: Hiện thực lịch sử và nhận thức lịch sử

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI BÀI HỌC NGÀY HÔM NAY!

KHỞI ĐỘNG

Xem video và trả lời câu hỏi:

• Những địa phương nào của Nhật Bản bị Mỹ ném bom nguyên tử?

BÀI 1: HIỆN THỰC LỊCH SỬ VÀ NHẬN THỨC LỊCH SỬ

NỘI DUNG BÀI HỌC

1. Tìm hiểu về lịch sử, hiện thực lịch sử, nhận thức lịch sử
2. Tìm hiểu về đối tượng, chức năng, nhiệm vụ và nguyên tắc cơ bản của Sử học
3. Tìm hiểu về các nguồn sử liệu và một số phương pháp cơ bản của Sử học
4. Tìm hiểu về lịch sử, hiện thực lịch sử, nhận thức lịch sử

• Nội dung cơ bản của sự kiện là gì?
• Hai vụ ném bom nguyên tử ở Hi-ro-si-ma và Na-ga-sa-ki cùng với những hậu quả thảm khốc nhất do chiến tranh gây ra.
• Làm cho Chiến tranh thế giới thứ hai chấm dứt sớm hơn nhiều tháng, hạn chế thiệt hại sinh mạng cho các bên tham chiến.
• Mỹ không cần thiết phải ném bom nguyên tử. Đó là tội ác chiến tranh, là hành vi tàn bạo chống lại loài người.
• Sẽ là ảo tưởng nếu cho rằng chiến tranh kết thúc trước khi Mỹ dùng tới bom nguyên tử.

Tại sao cùng một sự kiện lịch sử nhưng có nhiều quan điểm, nhận thức khác nhau?

• Hiện thực lịch sử chỉ có một nhưng lịch sử được con người nhận thức ở nhiều cách, nhiều góc độ khác nhau do đặc trưng tiêu biểu của nguồn sử liệu; thái độ, nhận thức của nhà sử học; hình dung, nhận thức của con người về quá khứ,…
• Trình bày khái niệm lịch sử. Phân biệt hiện thực lịch sử và nhận thức lịch sử:
• Lịch sử:
• Là những gì diễn ra trong quá khứ của xã hội loài người.
• Là những câu chuyện về quá khứ hoặc tác phẩm ghi chép về quá khứ.
• Là một khoa học (Sử học) nghiên cứu về quá khứ của con người.
• Hiện thực lịch sử: là toàn bộ những gì đã diễn ra trong quá khứ, tồn tại một cách khách quan, không phụ thuộc vào ý muốn chủ quan con người.
• Nhận thức lịch sử: là toàn bộ những tri thức, hiểu biết, những ý niệm và hình dung của con người về quá khứ.

Phân biệt hiện thực lịch sử và nhận thức lịch sử :

• Hiện thực lịch sử có trước, nhận thức lịch sử có sau. Hiện thực lịch sử là duy nhất và không thể thay đổi, nhưng nhận thức lịch sử rất đa dạng và có thể thay đổi theo thời gian. Hiện thực lịch sử luôn khách quan, còn nhận thức lịch sử vừa khách quan, vừa chủ quan.
• Nhận thức lịch sử có sự khác nhau là do mục đích nghiên cứu, nguồn sử liệu, quan điểm tiếp cận, phương pháp nghiên cứu.

2. Tìm hiểu về đối tượng, chức năng, nhiệm vụ và nguyên tắc cơ bản của Sử học

Hoạt động nhóm:

Nhóm 1

Trình bày đối tượng nghiên cứu của Sử học. Cho ví dụ cụ thể?

• Rất đa dạng và mang tính toàn diện, gồm toàn bộ những hoạt động của con người trong quá khứ, diễn ra trên mọi lĩnh vực như chính trị, ngoại giao, quân sự, kinh tế, xã hội, văn hoá...

Nhóm 2

Nêu chức năng và nhiệm vụ của Sử học. Cho ví dụ cụ thể?

• Khôi phục hiện thực lịch sử một cách chính xác, khách quan và phục vụ cuộc sống của con người hiện tại thông qua bài học kinh nghiệm được đúc kết từ quá
• Thông qua câu chuyện “Thôi TRữ giết vua”, hãy nêu các nguyên tắc cơ bản của Sử học và ý nghĩa của các nguyên tắc đó:

Ý nghĩa của các nguyên tắc cơ bản của Sử học:

• Định hướng việc nghiên cứu cho nhà sử học
• Giúp nhà sử học hiểu rõ sứ mệnh, trách nhiệm, đạo đức trong quá trình nghiên cứu, trình bày lịch sử.
• Phê phán các quan điểm sai trái, bảo vệ lẽ phải, ủng hộ quan điểm khoa học, tiến bộ và nhân văn.

3. Tìm hiểu về các nguồn sử liệu và một số phương pháp cơ bản của Sử học

Đặc điểm, giá trị sử liệu lời nói – truyền khẩu?

• Sử liệu lời nói - truyền khâu là nguồn sử liệu thông qua lời nói. truyền khâu được lưu truyền từ đời này qua đời khác hoặc những lời kế của nhân chứng lịch sử.