Giáo án điện tử Lịch sử 11 chân trời Bài 5: Quá trình xâm lược và cai trị của chủ nghĩa thực dân ở Đông Nam Á (P1)

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI BÀI HỌC NGÀY HÔM NAY!

KHỞI ĐỘNG

• Xác định vị trí địa lí của Đông Nam Á.
• Đông Nam Á hải đảo gồm những quốc gia nào?
• Đông Nam Á lục địa bao gồm những quốc gia nào?

Vị trí địa lí của Đông Nam Á

Là giao điểm của hai tuyến đường hàng hải nhộn nhịp nhất thế giới, kết nối lục địa Á – Âu với châu Đại Dương, Ấn Độ Dương với Thái Bình Dương.

Là cửa ngõ để các cường quốc châu Á vươn mình ra thế giới; là vùng đệm quan trọng để thiết lập ảnh hưởng và triển khai các chiến lược lớn tại khu vực.

Đông Nam Á hải đảo

In-đô-nê-xi-a

Ma-lay-xi-a

Phi-lip-pin

Xin-ga-po

Bru-nây

Đông Ti-mo

> Là những quốc gia án ngữ trên tuyến đường nối hai châu lục và hai đại dương. Có cảng biển, nắm giữ vị trí chiến lược đối với an ninh hàng hải, thương mại trên biển của nhiều khu quốc gia, khu vực trên thế giới.

Đông Nam Á lục địa

Việt Nam

Thái Lan

Cam-pu-chia

Lào

Mi-an-ma

> Là địa bàn “tiền tiêu” của Đông Nam Á, có vị trí chiến lược, nối liền Đông và Tây, chi phối cục diện chung toàn khu vực.

TRÒ CHƠI MẢNH GHÉP LỊCH SỬ

Luật chơi:

• Có 5 mảnh ghép, để mở mảnh ghép các em phải trả lời đúng câu hỏi gợi ý mảnh ghép, thời gian trả lời mảnh ghép là 30 giây.
• HS trả lời đúng, lật mảnh ghép nhận được một tràng pháo tay của cả lớp, trả lời sai nhường quyền trả lời cho HS khác.
• Sau 3 mảnh ghép HS có thể trả lời hình ảnh ẩn sau mảnh ghép.

Mảnh ghép 1: Là một trong những quốc gia đầu tiên ở châu Âu tiến hành các cuộc phát kiến địa lí thế kỉ XV – XVI?

Mảnh ghép 2: Các cuộc phát kiến địa lý thế kỉ XV – XVI tiến hành chủ yếu bằng đường gì?

Mảnh ghép 3: Cuộc đụng độ giữa đoàn thám hiểm Tây Ban Nha năm 1521 ở khu vực Đông Nam Á diễn ra trên đảo nào?

Mảnh ghép 4: Tên thủ lĩnh đảo Mác-tan lãnh đạo nhân dân chiến đấu chống lại sự xâm lược của đoàn thám hiểm Tây Ban Nha năm 1521?

Mảnh ghép 5: Quốc gia nào ở Đông Nam Á được đặt tên theo vị vua Tây Ban Nha?

Ông là ai?

Nhà thám hiểm hàng hải người Bồ Đào Nha Phơ-đi-nan Ma-gien-lăng

PHI-LIP-PIN

CHƯƠNG 3: QUÁ TRÌNH GIÀNH ĐỘC LẬP DÂN TỘC CỦA CÁC QUỐC GIA ĐÔNG NAM Á

BÀI 5: QUÁ TRÌNH XÂM LƯỢC VÀ CAI TRỊ CỦA CHỦ NGHĨA THỰC DÂN Ở ĐÔNG NAM Á

NỘI DUNG BÀI HỌC

Quá trình xâm lược và cai trị của thực dân phương Tây ở Đông Nam Á.

Công cuộc cải cách ở Xiêm.

01 QUÁ TRÌNH XÂM LƯỢC VÀ CAI TRỊ CỦA THỰC DÂN PHƯƠNG TÂY Ở ĐÔNG NAM Á

THẢO LUẬN NHÓM ĐÔI

Vì sao Đông Nam Á trở thành đối tượng xâm lược của chủ nghĩa thực dân phương Tây?

Nguyên nhân khách quan

Các nước thực dân trong quá trình phát triển chủ nghĩa đế quốc cần nguyên liệu, thị trường, thuộc địa,...

> Tích cực đẩy mạnh xâm lược thuộc địa.

Nguyên nhân chủ quan

Vị trí địa lí: vô cùng quan trọng.

Giàu tài nguyên, thiên nhiên như lúa gạo, cây hương liệu, động vật, khoáng sản,…

Dân cư: đông dân cư, nguồn nhân công dồi dào, thị trường tiêu thụ rộng lớn.

Chính trị - xã hội: chế độ phong kiến đang suy yếu, xã hội khủng hoảng.

1. a) Đông Nam Á hải đảo

THẢO LUẬN NHÓM

Em hãy đọc thông tin mục 1a, quan sát Hình 5.1, 5.2 – SGK tr.31, 32 và hoàn thành Phiếu học tập số 1: Trình bày quá trình xâm lược và cai trị của thực dân phương Tây ở các nước Đông Nam Á hải đảo cuối thế kỉ XIX.

Hình 5.2. Cung điện It-ta-ra (Bru-nây)

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1

Ở In-đô-nê-xi-a

TK XV

TK XVI

Thực dân Bồ Đào Nha và Hà Lan cạnh tranh sức ảnh hưởng.

TK XIX

Hà Lan hoàn thành việc xâm lược In-đô-nê-xi-a.

Cuộc khởi nghĩa của nhân dân A-chê (10/1873)

TK XVI

Thực dân Tây Ban Nha thống trị.

Năm 1898

Tây Ban Nha nhượng quyền quản lí thuộc địa cho Mỹ.

Năm 1898

Trở thành thuộc địa của Mỹ

Bản đồ Phi-líp-pin dưới sự thống trị của Tây Ban Nha năm 1734

Chiến tranh tranh giành thuộc địa giữa Mỹ và Tây Ban Nha trên vịnh Manila (1898)

Ayuntamiento de Manila từng là Tòa thị chính trong Thời kỳ thuộc địa Tây Ban Nha.

Thành phố Ma-ni-la dưới sự thống trị của Tây Ban Nha năm 1734

Ở Mã Lai (Ma-lai-xi-a)

Năm 1826: Anh đẩy mạnh xâm chiếm các tiểu quốc như Kê-đa, Pê-nang,…

Năm 1895: thành lập Mã Lai thuộc Anh.

Cờ Anh lần đầu tiên được treo trên đảo Labuan để đánh dấu thuộc địa.

Quốc kỳ và quốc kì Mã Lai thuộc Anh (1826 – 1957)

• Chính sách cai trị
  • Thực thi chính sách hà khắc, đàn áp phong trào đấu tranh của các tầng lớp nhân dân.
  • Vơ vét, bóc lột cạn kiệt nguồn tài nguyên thiên nhiên.

Hậu quả:

• Tình trạng lạc hậu.
• Phụ thuộc vào kinh tế của các nước phương Tây.

Tình cảnh người dân In-đô-nê-xi-a dưới ách thống trị của thực dân Hà Lan (tranh vẽ)

Khai thác thiếc ở thung lũng Kin-ta (Ma-lai-xi-a)

Người dân Gia-va (In-đô-nê-xi-a) nộp mủ cao su thay cho thuế đất

Phân loại lá thuốc lá ở Gia-va (In-đô-nê-si-a) trong thời kỳ thuộc địa năm 1939.

TỔNG KẾT PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1