Nhận biết được tính tượng trưng, tính biểu tượng trong tạo hình hoa văn trên trang phục truyền thống của một số đồng bào dân tộc thiểu số.
Hiểu và sử dụng được phương hướng chuyển động của nét trong tạo hình hoa văn và sử dụng trong trang trí sản phẩm mĩ thuật.
Vận dụng được vẻ đẹp của hoa văn dân tộc thiểu số trong thiết kế trang phục.
Cảm nhận được vẻ đẹp của hoa văn dân tộc thiểu số trong trang trí sản phẩm mĩ thuật.

2. Năng lực

Năng lực chung:

Năng lực giao tiếp và hợp tác: khả năng thực hiện nhiệm vụ một cách độc lập hay theo nhóm; Trao đổi tích cực với giáo viên và các bạn khác trong lớp.
Năng lực tự chủ và tự học: biết lắng nghe và chia sẻ ý kiến cá nhân với bạn, nhóm và GV. Tích cực tham gia các hoạt động trong lớp.
Giải quyết vấn đề và sáng tạo: biết phối hợp với bạn bè khi làm việc nhóm, tư duy logic, sáng tạo khi giải quyết vấn đề.

Năng lực riêng:

Hiểu và sử dụng được phương hướng chuyển động của nét trong tạo hình hoa văn và sử dụng trong trang trí sản phẩm mĩ thuật.
Vận dụng được vẻ đẹp của hoa văn dân tộc thiểu số trong thiết kế trang phục.

3. Phẩm chất

Cảm nhận được về đẹp của hoa văn dân tộc thiểu số.
Góp phần hình thành sự hiểu biết và tình cảm đối với giá trị văn hoá truyền thống của dân tộc.

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC

1. Đối với giáo viên

Giáo án, SHS, SGV Mĩ thuật 8.
Một số hình ảnh, video clip về hoa văn trên trang phục truyền thống của đồng bào dân tộc thiểu số.
Một số bản thiết kế mẫu trang phục khai thác vẻ đẹp của hoa văn giúp HS quan sát trực tiếp.
Một số SPMT khai thác vẻ đẹp của hoa văn trong thiết kế trang phục.
Máy tính, máy chiếu (nếu có).

2. Đối với học sinh

SHS Mĩ thuật 8.
Tranh ảnh, tư liệu sưu tầm có liên quan đến nội dung bài học và dụng cụ học tập theo yêu cầu của GV.

III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Gợi mở, kích thích HS mong muốn tìm hiểu về các nội dung mới, lí thú của bài học.

b. Nội dung: GV trình bày vấn đề; HS đọc thông tin và trả lời câu hỏi.

c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS.

d. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS quan sát bức tranh dưới đây và trả lời câu hỏi:

Em hãy quan sát hình ảnh dưới đây và trả lời câu hỏi:

+ Em hãy cho biết đây là hoa văn của dân tộc nào?

+ Cảm nhận của em về hoa văn và chi tiết trang trí của họa tiết trên?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS quan sát hình ảnh và trả lời câu hỏi.

- GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện HS trả lời câu hỏi:

+ Hoa văn trong bức tranh là thổ cẩm, họa tiết của người Tây Bắc.

+ Gam màu chủ đạo như trắng, vàng, tím, đỏ, xanh lá cây. Tất cả những màu sắc này đều được tạo ra từ việc nhuộm lá cây rừng. Họa tiết trên vải thổ cẩm thường đối xứng nhau tượng trưng cho quan niệm về sự hòa hợp trường tồn của tự nhiên, quan niệm về vũ trụ, triết lý âm dương,..

- GV mời HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung.

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức.

- GV dẫn dắt HS vào bài học: Hoa văn trang trí trên bộ trang phục dân tộc là sản phẩm vật chất của lao động, đồng thời cũng là sản phẩm văn hóa, là biểu hiện sinh động của kỹ thuật thủ công gắn liền với khả năng thẩm mỹ. Mỗi dân tộc có cách tạo hình trang trí và sử dụng trang phục theo những đặc điểm văn hóa riêng của mình, độc đáo, tinh tế, giàu bản sắc và ẩn chứa những thông điệp nhân văn sâu sắc. Để tìm hiểu rõ hơn, chúng ta cùng đến với bài hôm nay – Bài 4: Thiết kế trang phục với hoa văn dân tộc thiểu số.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Quan sát

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Biết đến hoa văn trên trang phục của một số đồng bào dân tộc thiểu số.

- Thông qua phân tích một số mẫu hoa văn, HS biết được hoa văn có tính biểu tượng

và tượng trưng và hiểu về phương hướng chuyển động của nét trong tạo hình hoa văn.

b. Nội dung:

- HS tìm hiểu về tạo hình hoa văn trên trang phục.

- HS tìm hiểu về yêu tổ biểu tượng, tượng trưng, phương hướng chuyển động của nét trong tạo hình hoa văn.

c. Sản phẩm: Có kiến thức ban đầu về nét độc đáo trong tạo hình hoa văn trên trang phục truyền thống.

d.Tổ chức thực hiện:

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Hoạt động 2: Thể hiện

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Tìm hiểu cách thiết kế mẫu trang phục có trang trí hoa văn.

- Củng cố thêm cách thức trong thiết kế mẫu trang phục.

b. Nội dung:

- HS học cách sử dụng hoa văn trong thiết kế một bộ trang phục.

- Thiết kế một bộ trang phục có sử dụng vẻ đẹp hoa văn của đồng bào dân tộc.

c. Sản phẩm: Bản vẽ thiết kế mẫu trang phục có sử dụng hoa văn để trang trí.

d. Tổ chức thực hiện:

Nhiệm vụ 1: Gợi ý các bước sử dụng hoa văn trong thiết kế một bộ trang phục

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV trình chiếu, hướng dẫn HS quan sát hình ảnh SHS tr.19 và trả lời câu hỏi: Trình bày các bước sử dụng hoa văn trong thiết kế một bộ trang phục?

BÀI MẪU

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS quan sát các bước sử dụng hoa văn trong thiết kế một bộ trang phục.

- GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận.

- GV mời đại diện HS trình bày, nhận xét.

Gợi ý các bước sử dụng hoa văn trong thiết kế một bộ trang phục

+ Bước 1: Xây dựng ý tưởng và thiết kế kiểu dáng trang phục.

+ Bước 2: Sử dụng hoa văn truyền thống trong trang trí.

+ Bước 3: Phối màu trang phục.

+ Bước 4: Hoàn thiện bản thiết kế trang phục.

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, nêu ý kiến bổ sung (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá và kết luận.

- GV mở rộng kiến thức: Sử dụng hoa văn có nguồn gốc từ văn hoá dân tộc trong thiết kế trang phục luôn chứa đựng những giá trị độc đáo, thể hiện tư duy sáng tạo, kế thừa bản sắc dân tộc và giao thoa giữa yếu tố truyền thống và hiện đại.

- GV chuyển sang nhiệm vụ mới.

Nhiệm vụ 2: Thiết kế một bộ trang phục sử dụng hoa văn dân tộc thiểu số

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS thực hành: Em hãy thiết kế một bộ trang phục với hoa văn dân tộc thiểu số.

- GV lưu ý:

+ Về ý tưởng:

Thiết kế bệ trang phục dành cho đối tượng nào?
Sử dụng vào mục đích gì?
Yếu tố hoa văn trang trí cho trang phục đặt ở vị trí nào? Có phù hợp và hài hòa trong tương quan chung không?

+ Về cách thể hiện: Lựa chọn tiết kế bằng màu sáp, màu dạ, màu nước hay hình thức nào khác?

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS suy nghĩ, lên ý tưởng thiết kế.

- HS thực hành theo sự hướng dẫn của GV.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS thực hiện (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động thảo luận

- GV mời đại diện HS trình bày ý tưởng mẫu thiết kế, các HS khác lắng nghe, nhận xét.

Một số mẫu trang phục sử dụng hoa văn dân tộc thiểu số:

BÀI MẪU

- GV hướng dẫn HS hoàn thành bài vẽ.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, chuẩn kiến thức.

- GV chuyển sang nội dung mới.

Hoạt động 3: Thảo luận

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Củng cố, kiến thức về cách khai thác tạo hình hoa văn trong thiết kế mẫu trang phục qua nhận xét, đánh giá SPMT của bạn, nhóm.

- Trình bày những cảm nhận trước nhóm, lớp.

b. Nội dung:

- GV hướng dẫn HS quan sát SPMT của bạn, nhóm đã thực hiện.

- HS thảo luận theo các câu hỏi gợi ý trong SHS tr.20.

c. Sản phẩm: Cảm nhận của bản thân và phân tích được vé đẹp của yếu tố hoa văn trên SPMT đã thực hiện của bạn, nhóm.

d. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV chia lớp thành 4 nhóm, đọc thông tin, quan sát hình ảnh SHS tr.20 và thực hiện nhiệm vụ:

BÀI MẪU

+ Nhóm 1, 3:

Hoa văn truyền thống dân tộc có đặc điểm tạo hình gì?
Bạn dùng hoa văn truyền thống dân tộc trong thiết kế trang phục theo nguyên lí tạo hình nào?

+ Nhóm 2, 4:

Phần trang trí có thể hiện được phương hướng chuyển động của hoa văn trên sản phẩm chưa? Vì sao?
Em ấn tượng với hoa văn truyền thống dân tộc nào được thiết kế trên trang phục?

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS thảo luận nhóm theo hướng dẫn của GV.

- GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV mời đại diện HS trình bày kết quả thảo luận.

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, đặt câu hỏi (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

GV nhận xét, đánh giá, chuẩn kiến thức:

+ Hoa văn truyền thống dân tộc có đặc điểm tạo hình: tính tượng trưng, tính biểu tượng.

+ Hoa văn truyền thống dân tộc trong thiết kế trang phục theo các nguyên lí tạo hình: cân bằng, tương phản, lặp lại, nhịp điệu, nhấn mạnh, chuyển động, tỉ lệ, hài hoà)

- GV chuyển sang nội dung mới.

D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

a. Mục tiêu:

- Giúp HS củng cố, gắn kết kiến thức, kĩ năng đã học để thiết kế phụ kiện thời trang (túi đeo, khăn,...).

- Rèn luyện các kĩ năng thực hành, ứng dụng thẩm mĩ liên quan đến môn học.

b. Nội dung: Thiết kế phụ kiện thời trang có sử dụng hoa văn truyền thống yêu thích.

c. Sản phẩm: Phụ kiện thời trang thiết kế với hoa văn truyền thống.

d. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV nêu yêu cầu: Sử dụng hoa văn truyền thống dân tộc mà em yêu thích để thiết kế phụ kiện thời trang (túi đeo, khăn,…).

- GV lưu ý HS khi sưu tầm tư liệu về thể loại tranh sinh hoạt:

+ Xác định phụ kiện thời trang cần thiết kế và hoa văn sử dụng trong trang trí.