CÁC LOÀI CHUNG SỐNG VỚI NHAU
NHƯ THẾ NÀO?
-NGỌC PHÚ-

Em biết những chương trình nào trên các phương tiện truyền thông, in-tơ-nét cung cấp nhiều thông tin thú vị, bổ ích về đời sống của muôn loài trên Trái Đất?

• Chương trình Thế giới động vật
• Chương trình Khám phá thế giới

….

1. TÌM HIỂU CHUNG

- Thể loại: Văn bản thông tin

Bố cục

- Đoạn 1:từ đầu => tổn thương của nó: đặt vấn đề (đời sống của muôn loài trên TĐ và sự cân bằng rất dễ tổn thương của nó)

- Đoạn 2: Tiếp => đẹp đẽ này: Nội dung chính (Sự đa dạng của các loài, tính trật tự trong đời sống của muôn loài, vai trò của con người trên TĐ)

 - Đoạn 3: Phần còn lại : Kết luận vấn đề

1. Đặt vấn đề

Trong phần mở đầu tác giả đã dẫn vào bài bằng cách nào? Cách vào bài này theo em có tác dụng gì?

Tác giả đã kể lại cuộc hội thoại ngắn giữa hai nhân vật trong bộ phim hoạt hình nổi tiếng Vua sư tử để noi về vấn đề mà tác giả muốn đề cập

à đời sống của muôn loài trên TĐ và sự cân bằng rất dễ bị tổn thương của nó.

=> Các vào bài này khiến cho vấn đề bàn luận trở nên nhẹ nhàng, lôi cuốn, vì phim này đã được nhiều người biết tới.

Vấn đề của văn bản

- Đời sống của muôn loài trên Trái Đất và sự cân bằng rất dễ bị tổn thương của nó.

=> Là một vấn đề cấp thiết trong hoàn cảnh hiện nay khi con người đang can thiệp ngày càng nhiều vào thiên nhiên.

2. Thông tin chính của văn bản
3. Sự đa dạng của các loài

Hãy tìm những dẫn chứng trong đoạn  (2) để thể hiện sự phong phú của các loài trên TĐ?

Dẫn chứng:1.400.000 loài, hơn 300.000 loài thực vật và 1.000.000 loài động vật.

- Các loài sinh vật trên TĐ rất đa dạng, phong phú.

- Con người chưa khám phá hết số lượng các loài trên TĐ.

- Giữa các loài có sự phụ thuộc lẫn nhau.

Hãy tìm những dẫn chứng trong đoạn  (2) để thể hiện sự phong phú của các loài trên TĐ?

- Mỗi quần xã giống như một thế giới riêng, trong đó các loài cùng chung sống với số lượng cá thể khác nhau.

- Sự đa dạng ở mõi quần xã phụ thuộc vào nhiều yếu tố.

1. Tính trật tự trong đời sống của muôn loài

Em hiểu thế nào về tính trật tự? “Trật tự” có đồng nghĩa với “ổn định” không?

Tính trật tự có thể được hiểu là sự sắp xếp theo một thứ tự, một quy tắc nhất định, có tổ chức, có kỉ luật trong một tập thể, tổ chức nào đó. Trật tự có thể hiểu là tình trạng ổn định.

+ Tính trật tự thể hiện ở số lượng các loài trong một quần xã : loài ưu thế, loài chủ chốt, loài thứ yếu, loài ngẫu nhiên, loài đặc trưng…

+ Sự phân bố các loài trong không gian sống chung : theo chiều thẳng đứng, chiều ngang

nhằm giảm bớt sự cạnh tranh giữa các loài và giúp từng loài sử dụng nguồn sống của môi trường hiệu quả nhất.

1. Vai trò của con người trên TĐ

- Con người cho rằng mình là chúa tể của thế giới, đã tuỳ ý xếp đặt lại trật tự mà tạo hoá gây dựng

=> đời sống muôn loài bị xáo trộn, phá vỡ, chịu tác động xấu từ con người.

3. Kết thúc vấn đề

Đoạn văn thứ (8) đã đề cập đến vấn đề gì?

Con người cần hiểu và có cách ứng xử đúng đắn với muôn loài trên TĐ.

Theo em, cách mở đầu và  kết thúc của văn bản có gì đặc sắc?

1. Cách mở-kết hô ứng, giàu sắc thái cảm xúc đã giúp cho VB này trở nên hấp dẫn người đọc, tránh đi sự khô khan vốn có trong các VB thông tin.
2. Gợi cho người đọc nhiều suy nghĩ không chỉ là vấn đề khoa học được đề cập mà còn là bài học ý nghĩa cho loài người được gợi lên từ tác phẩm nghệ thuật lừng danh thế giới “Vua sư tử”.

TỔNG KẾT

1. Nghệ thuật

- Số liệu dẫn chứng phù hợp, cụ thể, lập luận rõ ràng, logic có tính thuyết phục.

- Cách mở đầu - kết thúc văn bản có sự thống nhất, hỗ trợ cho nhau tạo nên nét đặc sắc, độc đáo cho VB.

2. Nội dung – ý nghĩa

* Nội dung: Văn bản đề cập  đến vấn đề sự đa dạng của các loài vật trên TĐ và trật tự trong đời sống muôn loài.

* Ý nghĩa : VB đã đặt ra cho con người vấn đề cần biết chung sống hài hoà với muôn loài, để bảo tồn sự đa dạng của thiên nhiên trên TĐ.

LUYỆN TẬP

Hãy viết đoạn văn (khoảng 5-7 câu) với chủ đề: Trên hành tinh đẹp đẽ này, muôn loài đều cần thiết cho nhau.

GỢI Ý

Trên hành tinh đẹp đẽ này, muôn loài đều cần thiết cho nhau. Vì thế, một trong những vấn đề nóng được quan tâm là cách để giúp trẻ có nhận thức của riêng mình về những thảm họa môi trường và việc bảo vệ các loài sinh vật mà trái đất đang phải đối diện. Hàng ngày, bố mẹ cùng trò chuyện và thực hành với trẻ các hoạt động nho nhỏ và ý nghĩa. Đối với trẻ nhỏ, tiếp cận bằng hình ảnh và câu chuyện luôn là một cách hiệu quả để giúp trẻ có ấn tượng và ghi nhớ sâu sắc về cuộc sống muôn màu muôn vẻ của các loài sinh vật trên Trái đất. Vì thế, những bộ phim ngắn hay những cuốn sách về các loài sinh vật chính là công cụ hỗ trợ đắc lực cho các bố mẹ khi trò chuyện và thực hành cùng con.

BÀI TẬP VỀ NHÀ

1. Đọc và ôn lại kiến thức văn bản
2. Chuẩn bị bài mới