BÀI 1: TẬP HỢP. PHẦN TỬ CỦA TẬP HỢP

1. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

- Hãy liệt kê tên thông điệp thực hiện 5K của Bộ y tế trong công tác phòng chống Covid 19?

- Hãy liệt kê tên các thành viên trong tổ thích học môn Toán .

Tl:

Đeo Khẩu trang, Giữ Khoảng cách, Không tập trung, Khai báo y tế, Khử khuẩn cùng nước rửa tay.

1. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
2. Làm quen với tập hợp

Hãy liệt kê các đồ vật có trên bàn?

• Các đồ vật trên bàn tạo thành một tập hợp.
• Mỗi đồ vật trên bàn được gọi là một phần tử của tập hợp đó (thuộc tập hợp).

2. Các kí hiệu

- Ghi nhớ : SGK – tr7

A là tập hợp các đồ vật có trên bàn. Ta có:

bút  A, tẩy  A

A = {Thước kẻ; êke; sách; bút}

Hãy viết tập hợp B gồm các số tự nhiên vừa lớn hơn 3, vừa nhỏ hơn 12?

B = {4; 5; 6; 7; 8; 9; 10; 11}

4 B

2  B

11  B

12  B 

• Người ta thường dùng các chữ in hoa A, B, C, … kí hiệu tập hợp, các chữ in thường a, b, c, … kí hiệu phần tử của tập hợp.
• Các phần tử của một tập hợp được viết trong { }, cách nhau bởi “,” hoặc “;” ( đối với trường hợp các phần tử là số). Mỗi phần tử được liệt kê một lần, thứ tự liệt kê tùy ý.
• Phần tử x thuộc tập hợp A được kí hiệu là x A, đọc là “x thuộc A”. Phần tử y không thuộc tập hợp A được kí hiệu là y  A, đọc là “y không thuộc A”.

* Thực hành 1

Gọi M là tập hợp các chữ cái Tiếng Việt có mặt trong từ “gia đình”.

1. Hãy viết tập hợp M bằng cách liệt kê các phần tử.
2. Các khẳng định sau đúng hay sai?

a  M, o  M, b  M, i  M.

Giải

1. a) Gọi M là tập hợp các chữ cái có mặt trong từ “gia đình”

M = {g, i, a, đ, n, h}

1. b) + Khẳng định đúng: a , b , i

    + Khẳng định sai: o

3. Cách cho tập hợp

“ B là tập hợp các số tự nhiên lớn hơn 1 và nhỏ hơn 10.”

- Hãy biểu diễn tập hợp B dưới dạng liệt kê tất cả các phần tử của tập hợp B.

B = {2; 3; 4; 5; 6; 7; 8; 9}

B = {x | x là số tự nhiên, 1 < x < 10}

Chỉ ra tính chất  đặc trưng cho các phần tử x của tập hợp B.

• Nhận xét:

Để cho một tập hợp, thường có hai cách:

1. Liệt kê các phần tử của tập hợp.
2. Chỉ ra tính chất đặc trưng cho các phần tử của tập hợp.

* Thực hành 2

1. Cho tập hợp E = {0; 2; 4; 6; 8}. Hãy chỉ ra tính chất đặc trưng cho các phần tử của tập hợp E và viết tập hợp E theo cách này.
2. Cho tập hợp P = {x| x là số tự nhiên và 10 < x < 20}. Hãy viết tập hợp P theo cách liệt kê tất cả các phần tử.

Giải

1. a) E = {0; 2; 4; 6; 8}.

- Tính chất đặc trưng của tập hợp E là: E gồm các số tự nhiên chẵn nhỏ hơn 10.

=> E = {x | x là số tự nhiên chẵn và x < 10}.

1. b) P = {x | x là số tự nhiên và 10 < x < 20}.

P = {11; 12; 13; 14; 15; 16; 17; 18; 19}.

* Thực hành 3

15. Cho tập hợp A gồm các số tự nhiên vừa lớn hơn 7 vừa nhỏ hơn 15.
16. Kiểm tra xem trong những số 10; 13; 16; 19, số nào là phần tử thuộc tập hợp A, số nào không thuộc tập hợp A?
17. Gọi B là tập hợp các số chẵn thuộc tập hợp A. Hãy viết tập hợp B theo hai cách.

Giải

1. a) A = {8; 9; 10; 11; 12; 13; 14}
2. b) 10 ∈A; 13 ∈ A;        16 ∉ A;        19 ∉ A
3. c) B là tập hợp các số chẵn thuộc tập hợp A.

Cách 1: B = {8, 10, 12, 14}.

Cách 2: B = { x | x là số tự nhiên chẵn, và 7 < x < 15}.

1. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Bài 1: Cho D là tập hợp các số tự nhiên vừa lớn hơn 5 vừa nhỏ hơn 12. Viết tập hợp D theo hai cách rồi chọn kí hiệu ,  thích hợp thay cho mỗi dấu ? dưới đây.

5.......D

7.......D

17.......D

0.......D

10.......D

Trả lời:

D = {6; 7; 8; 9; 10; 11} hoặc D = {x  N | 5 < x < 12}

5.......D

7.......D

17.......D

0.......D

10.......D

Bài 2: Cho B là tập hợp các số tự nhiên lẻ và lớn hơn 30. Trong các khẳng định sau, khẳng định nào đúng, khẳng định nào là sai?

1. a) 31 B b) 32  B              c) 2 002  B          d) 2 003  B

Trả lời

B = {x| x là số tự nhiên lẻ và x > 30) = {31; 33; 35; ….}

=> Các khẳng định đúng là: a) và c).

     Các khẳng định sai là: b) và d).

Bài 3: Hoàn thành bảng dưới đây vào vở ( theo mẫu):

Trả lời

1. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Dưới đây là quảng cáo khuyến mãi cuối tuần của một siêu thị:

Giải

Gọi G là tập hợp các sản phẩm được giảm giá trên 12 000 đồng, ta có:

G = {xoài; cá chép; gà}

Bài 4: Viết tập hợp T gồm tên các tháng dương lịch trong quý IV (ba tháng cuối năm). Trong tập hợp T, những phần tử nào có số ngày là 31?

Trả lời

Tập hợp T gồm tên các tháng dương lịch trong quý IV (ba tháng cuối năm): T= {tháng 10; tháng 11; tháng 12}.

Phần tử có số ngày 31 là tháng 10 và tháng 12.

* Hướng dẫn về nhà

- Hiểu và ghi nhớ hai cách cho một tập hợp.

- Vận dụng hoàn thành các bài tập: Bài 1 ( SBT –tr7) + Bài 5 (SBT –tr8)

- Chuẩn bị bài mới “ Tập hợp số tự nhiên. Ghi số tự nhiên”.