Giáo án và PPT Công nghệ 9 Lắp đặt mạng điện trong nhà Kết nối Bài 2: Dụng cụ đo điện cơ bản

BÀI 2: DỤNG CỤ ĐO ĐIỆN CƠ BẢN

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV cho học sinh quan sát hình và yêu cầu:

Em hãy cho biết: Dụng cụ đo điện đang được sử dụng để đo đại lượng điện nào?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

I. Một số dụng cụ đo điện cơ bản

Hoạt động 1. Tìm hiểu đồng hồ vạn năng

GV yêu cầu học sinh trao đổi và trả lời câu hỏi:

• Đồng hồ vạn năng là gì ?
• Đồng hồ vạn năng có những bộ phận cơ bản nào? 
• Dụng cụ nào đo dòng điện xoay chiều, có tích hợp tính năng giống như đồng hồ vạn năng?

Sản phẩm dự kiến:

- Đồng hồ vạn năng là dụng cụ để do các thông số diện một chiều hoặc xoay chiều như đo cường độ dòng điện, đo hiệu điện thế, đo điện trở,... Đồng hồ vạn năng thường có cấu tạo gồm bảy bộ phận cơ bản là nút nguồn, màn hình hiển thị, vỏ, các thang đo, núm xoay chọn thang đo, giắc cắm que đo, que đo. Để đo được một đại lượng nhất định, cần điều chỉnh núm xoay để chọn thang đo và dải đo phù hợp.

- Đồng hồ vạn năng có những bộ phận:

1. Nút nguồn: bật tắt thiết bị.

2. Màn hình hiển thị: hiển thị kết quả đo. 

3. Vỏ: khung bảo vệ thiết bị.

4. Các thang đo: thể hiện các đơn vị đo lường khác nhau. 

5. Núm xoay chọn thang do: chuyển đổi giữa các thang đo. 

6. Giắc cắm que đo: kết nối 2 que đo.

7. Que đo: kết nối với thiết bị được đo. 

Hoạt động 2. Quan sát và tìm hiểu công dụng của Ampe kìm (kẹp)

GV đặt câu hỏi và yêu cầu học sinh tìm hiểu:

• Ampe kìm là gì ?
• Ampe kìm có mấy bộ phận cơ bản ? 
• Nêu một số tính năng của ampe kim.

Sản phẩm dự kiến:

- Ampe kìm (hay ampe kẹp) là dụng cụ đo dòng điện xoay chiều. Một số loại ampe kim có tích hợp tính năng giống như đồng hồ vạn năng. Ampe kìm thường có cấu tạo gồm tám bộ phận cơ bản là hàm kẹp, vỏ, lẫy mở hàm kẹp, thang đo, núm xoay chọn thang đo, màn hình hiển thị, giắc cắm que đo, que đo. Để đo cường độ dòng điện xoay chiều trên một đoạn dây dẫn cần đo, rồi điều chỉnh núm xoay để lựa chọn thang đo với dải đo thích hợp và bấm lẫy mở hàm để kẹp vào đoạn dây dẫn cần dođã xác định trước đó.

- Ampe kìm (kẹp):

1. Hàm kẹp: nơi kết nối thiết bị được do. 

2. Vỏ: khung bảo vệ thiết bị.

3. Lẫy mở hàm kẹp: bộ phận đóng mở hàm kẹp. 

4. Thang đo: khoảng cách các đơn vị thang đo. 

5. Núm xoay chọn thang đo: lựa chọn chức năng đo. 

6. Màn hình hiển thị: hiển thị kết quả đo. 

7. Giắc cắm que do: kết nối 2 que do.

8. Que đo: kết nối với thiết bị được đo. 

Hoạt động 3. Công tơ điện

HS tìm hiểu và trao đổi với bạn cùng bàn về nội dung hoạt động theo hướng dẫn của giáo viên:

• Công tơ điện một pha là gì ?
• Công tơ điện 1 pha có mấy bộ phận cơ bản ?
• Công tơ điện được sử dụng đối với mạng điện trong nhà là công tơ điện mấy pha ?

Sản phẩm dự kiến:

- Công tơ điện là dụng cụ đo lượng điện năng tiêu thụ của một hộ gia đình hoặc doanh nghiệp. Đối với mạng điện trong nhà, công tơ điện được sử dụng là loại công tơ điện 1 pha. Công tơ điện thường có cấu tạo gồm 3 bộ phận cơ bản là màn hình hiển thị, vỏ, các cực nối điện. Các cực nối điện thường được làm bằng đồng hoặc hợp kim dẫn điện. Vỏ ngoài được làm bằng vật liệu cách điện (thường là nhựa).

- Công tơ điện:

1. Màn hình hiển thị: hiển thị kết quả đo. 

2. Vỏ: khung bảo vệ thiết bị.

3. Các cực nối điện: kết nối với các dây điện.

II. Sử dụng một số dụng cụ đo điện cơ bản

Hoạt động 1. Mục tiêu

- Sử dụng được đồng hồ vạn năng và ampe kìm theo đúng quy trình.

Hoạt động 2. Tiêu chí đánh giá

Hoạt động 3. Chuẩn bị

- Thiết bị: đồng hồ vạn năng, ampe kìm, mạch điện cần đo, nguồn 220V

- Phiếu báo cáo thực hành cá nhân.

Hoạt động 4. Các bước tiến hành

Các bước sử dụng dụng cụ đo: 1. Đồng hồ vạn năng

Bước 1. Chọn đại lượng đo và thang đo:

– Bật đồng hồ bằng nút nguồn và kiểm tra hoạt động của màn hình hiển thị. - Điều chỉnh núm xoay để lựa chọn đại lượng cần đo với thang đo thích hợp. 

– Cắm que đo vào giắc cắm phù hợp.

Bước 2. Tiến hành đo: Đặt 2 đầu đo vào 2 điểm cần đo phù hợp để tiến hành đo. 

Bước 3. Đọc kết quả: Đọc kết quả đo trên màn hình hiển thị.

2. Ampe kìm

Bước 1. Chọn đại lượng do và thang đo:

– Xác định đoạn dây dẫn cần do dòng diện.

- Điều chỉnh núm xoay để lựa chọn thang do thích hợp.

- Kiểm tra hoạt động của màn hình hiển thị.

Bước 2. Tiến hành đo: Bấm lẫy mở hàm để kẹp vào đoạn dây dẫn cần đo đã xác định

trước đó để đo dòng điện xoay chiều.

Bước 3. Đọc kết quả: Đọc kết quả đo trên màn hình hiển thị.

Hoạt động 5. Thực hiện

Hoạt động 6. Ghi chép báo cáo và đánh giá kết quả thực hành

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Câu 1: Công tơ điện 1 pha có mấy bộ phận cơ bản?

A. 4.

B. 3.

C. 8.

D. 7. 

Câu 2: Phát biểu nào dưới đây sai về đồng hồ vạn năng? 

A. Đo các thông số điện một chiều.

B. Đo điện bị quá tải để cắt mạch điện. 

C. Đo cường độ dòng điện.

D. Đo hiệu điện thế. 

Câu 3: Bộ phận nào dưới đây không phải là bộ phận cơ bản của ampe kìm? 

A. Hàm kẹp.

B. Màn hình hiển thị.

C. Các cực nối điện.

D. Thang đo. 

Câu 4: Ampe kìm có mấy bộ phận cơ bản? 

A. 8. 

B. 3. 

C. 7.

D. 5. 

Câu 5: Cho một số lưu ý khi sử dụng ampe kìm: 

(1) Khi bấm lẫy mở hàm kẹp của ampe kìm, cần đảm bảo đoạn dây dẫn cần đo phải thẳng và được đưa hẳn vào bên trong của hàm kẹp.

(2) Kẹp cùng một lúc hai đường dây khi thực hiện đo.

(3) Cách sử dụng ampe kìm để đo điện áp, điện trở như đồng hồ vạn năng.

(4) Trang bị đầy đủ đồ bảo hộ khi làm việc. 

Câu 6: Trong các lưu ý trên, có bao nhiêu lưu ý không đúng? 

A. 4.

B. 3.

C. 2.

D. 1. 

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Câu 1: Khi sử dụng đồng hồ vạn năng để đo điện áp xoay chiều, cần phải để đồng hồ ở thang đo V và cần chú ý điều gì khi chọn mức thang đo? 

Câu 2: Khi sử dụng đồng hồ vạn năng để đo điện trở, tại sao không chạm tay vào đầu đo hoặc các phần tử đo? 

Câu 3: Cần lưu ý gì khi sử dụng đồng hồ vạn năng?