Giáo án và PPT Kinh tế pháp luật 10 chân trời Bài 2: Các chủ thể của nền kinh tế

BÀI 2: CÁC CHỦ THỂ CỦA NỀN KINH TẾ

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời câu hỏi:

• Nền kinh tế bao gồm bao nhiêu chủ thể? Đó là những chủ thể nào?

• Hãy xác định các chủ thể kinh tế được mô tả trong tranh và chia sẻ hiểu biết của em về các chủ thể kinh tế đó.

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

I. VAI TRÒ CỦA CÁC CHỦ THỂ KHI THAM GIA TRONG NỀN KINH TẾ

Hoạt động 1.

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu:  

• Những chủ thể nào tham gia vào nền kinh tế?

• Theo em, chủ thể sản xuất là gì? Chủ thể sản xuất có vai trò như thế nào khi tham gia trong nền kinh tế?

• Theo em, chủ thể tiêu dùng là gì? Chủ thể tiêu dùng có vai trò như thế nào khi tham gia trong nền kinh tế?

• Thế nào là chủ thể trung gian? Chủ thể trung gian có vai trò như thế nào khi tham gia nền kinh tế?

• Chủ thể nhà nước có vai trò như thế nào khi tham gia trong nền kinh tế?

Sản phẩm dự kiến:

- Chủ thể sản xuất là những cá nhân, hộ gia đình, doanh nghiệp,... sử dụng các yếu tố đầu vào như nguồn vốn, sức lao động, tài nguyên,... tạo ra hàng hóa (sản phẩm, dịch vụ) cho xã hội, phục vụ nhu cầu tiêu dùng, góp phần thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế.

Ngoài mục tiêu tìm kiếm lợi nhuận, chủ thể sản xuất cần phải tuân thủ pháp luật, có trách nhiệm cung cấp những hàng hóa, không làm tổn hại đối với con người, môi trường và xã hội.

- Chủ thể tiêu dùng là người tiêu thụ các sản phẩm, dịch vụ để thỏa mãn nhu cầu của mình. Chủ thể tiêu dùng có vai trò quan trọng trong việc định hướng, tạo động lực cho sản xuất phát triển, có trách nhiệm đối với sự phát triển bền vững.

Chủ thể tiêu dùng cần phải có trách nhiệm đối với sự phát triển bền vững của xã hội: lựa chọn, tiêu dùng hàng hóa có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng; phê phán hành vi trái pháp luật trong hành động kinh tế.

- Chủ thể trung gian: gồm những tổ chức cá nhân giữ vai trò kết nối giữa người tiêu dùng và người sản xuất trong nền kinh tế. Dưới tác động của phân công lao động xã hội, những chủ thể trung gian xuất hiện trên thị trường thực hiện kết nối các quan hệ mua và bán, sản xuất và tiêu dùng,... giúp nền kinh tế linh hoạt, hiệu quả.

- Chủ thể Nhà nước: có vai trò điều tiết và tạo điều kiện thuận lợi cho các ngành kinh tế khác nhau hoạt động sản xuất kinh doanh hiệu quả. Đồng thời, Nhà nước cũng tác động để điều chỉnh và khắc phục những vấn đề nảy sinh trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội.

2. TRÁCH NHIỆM CỦA CÔNG DÂN VỚI TƯ CÁCH LÀ MỘT CHỦ THỂ KINH TẾ

Hoạt động 2.

GV đưa ra câu hỏi:

• Công dân có trách nhiệm như thế nào với tư cách là một chủ thể kinh tế?

Sản phẩm dự kiến:

• Chủ thể sản xuất: Tuân thủ pháp luật, không làm tổn hại đến con người, môi trường, và xã hội.
• Chủ thể tiêu dùng: Lựa chọn hàng hoá bền vững, phê phán hành vi trái pháp luật trong hoạt động kinh tế.

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học,GV yêu cầu HS luyện tập làm bài

Câu 1: Các chủ thể kinh tế trong nền kinh tế thị trường có quyền như thế nào trước pháp luật?

A. Những chủ thể quan trọng sẽ được ưu tiên so với các chủ thể khác.

B. Pháp luật chỉ ưu tiên bảo vệ người sản xuất kinh doanh, tạo ra của cải vật chất.

C. Các chủ thể kinh tế bình đẳng như nhau trước pháp luật.

D. Chỉ người tiêu dùng mới được pháp luật bảo vệ. 

Câu 2: FDI mang lại những lợi ích nào đối với nước nhận đầu tư?

A. Tiếp thu công nghệ và bí quyết quản lý.

B. Gắn với các điều khoản mậu dịch đặc biệt nhập khẩu tối đa các sản phẩm của bên viện trợ.

C. Buộc dỡ bỏ dần hàng rào thuế quan bảo hộ đối với một số ngành còn non trẻ.

D. Tiếp thu công nghệ và bí quyết quản lý, buộc dỡ bỏ hàng rào thuế quan bảo hộ đối với một số ngành còn non trẻ.

Câu 3: Thực hiện vai trò kết nối trong các quan hệ mua - bán, giúp cho nền kinh tế linh hoạt, hiệu quả là vai trò của chủ thể kinh tế nào?

A. Chủ thể Nhà nước.

B. Chủ thể trung gian.

C. Người sản xuất kinh doanh.

D. Người tiêu dùng. 

Câu 4: Chủ thể Nhà nước cần làm gì để phát huy tích cực và khắc phục những hạn chế của cạnh tranh trong quá trình sản xuất?

A. Xác định và xóa bỏ các đối thủ cạnh tranh không lành mạnh, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển đồng bộ của nền kinh tế. 

B. Tuyên truyền tác hại của việc cạnh tranh không lành mạnh và can thiệp thông qua hệ thống pháp luật, chính sách, giáo dục và các công cụ quản lí kinh tế vĩ mô khác. 

C. Chỉ cần vận động các chủ thể kinh tế ý thức được tác hại của việc cạnh tranh không lành mạnh.

D. Sử dụng các công cụ quản lí kinh tế vĩ mô để điều tiết, chi phối toàn bộ quá trình sản xuất. 

Sản phẩm dự kiến:

Câu 1: C

Câu 2: A

Câu 3: B

Câu 4: D

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Với tư cách là người tiêu dùng có trách nhiệm, em hãy viết bài viết ngắn chia sẻ những điều cần lưu ý khi sử dụng sản phẩm, dịch vụ cho bản thân và gia đình.

Câu 2: Em hãy thiết kế sản phẩm tuyên truyền về vai trò của người tiêu dùng, người sản xuất khi tham gia trong nền kinh tế.