Giáo án điện tử bài 2: Các cuộc phát kiến địa lí

NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG CÁC KHỞI ĐỘNG

EM ĐẾN VỚI BÀI HỌC MỚI

KHỞI ĐỘNG

• Em hãy cho biết đây là ai?
• Ông có đóng góp gì?
• Cô-lôm-bô, nhà phát kiến vĩ đại.
• Là người đã tìm ra châu lục mới - châu Mỹ.

BÀI 2: CÁC CUỘC PHÁT KIẾN ĐỊA LÍ

NỘI DUNG BÀI HỌC

Hành trình của một số cuộc phát kiến địa lí

Hệ quả của các cuộc phát kiến địa lí

1. Hành trình của một số cuộc phát kiến địa lí

Bồ Đào Nha và Tây Ban Nha nằm trên bán đảo I-bê-ri-a, phần cực Tây của lục địa châu Âu, nhìn ra Đại Tây Dương, là nơi xuất phát của những cuộc phát kiến địa lí.

• Quan sát Lược đồ 2.1, Hình 2.2, 2.3, đọc thông tin mục 1 và tiến hành thảo luận nhóm

HOẠT ĐỘNG NHÓM

• Nhóm 1: Tìm hiểu hành trình cuộc phát kiến địa lí của B.Đi-a-xơ.
• Nhóm 2: Tìm hiểu hành trình cuộc phát kiến địa lí của Cô-lôm-bô.
• Nhóm 3: Tìm hiểu hành trình cuộc phát kiến địa lí của V.Ga-ma.
• Nhóm 4: Tìm hiểu hành trình cuộc phát kiến địa lí của Ma-gien-lăng.

Hành trình cuộc phát kiến địa lí của B. Đi-a-xơ

• Năm 1487, nhà hàng hải Bồ Đào Nha là B. Đi-a-xơ đi xuống được tận điểm cực nam của châu Phi.
• Ông đặt tên là mũi Bão Tố, sau gọi là mũi Hảo Vọng.

 Hành trình cuộc phát kiến địa lí của Cô-lôm-bô

• Năm 1492 C. Cô-lôm-bô (người Tây Ban Nha) tìm đường sang phương Đông.
• Ông cho thuyền đi về phía tây, đến được đảo Xan Xan-va-đo, Cu-ba, Hi-xpa-ni-ô-la rồi dừng lại vì tưởng đã đến được Ấn Độ.

à Sự nhầm lẫn của Cô-lôm-bô khiến người ta gọi các dân tộc bản địa ở châu Mỹ là người Anh-điêng (người Ấn) cho đến tận ngày nay.

Hành trình cuộc phát kiến địa lí của V. Ga-ma

• Ga-ma (người Bồ Đào Nha) tìm con đường sang phương Đông bằng đường biển.
• Thuyền của ông đi vòng qua điểm cực nam của châu Phi, cập bến Ca-li-cút (Calicut), đến được Ấn Độ vào năm 1498.

Hành trình cuộc phát kiến địa lí của Ma-gien-lăng

• Năm 1519, đoàn thám hiểm của Ma-gien-lăng tìm đường đến quần đảo gia vị Ma-lu-ku ở In-đô-nê-x-a.
• Đoàn thuyền đi vòng qua điểm cực nam của châu Mỹ, tiến vào đại dương được đặt tên là Thái Bình Dương.
• Ông thiệt mạng ở Phi-líp-pin trong một cuộc giao tranh với người dân trên đảo.
• Những người còn lại về đến Tây Ban Nha vào năm 1522, hoàn thành chuyến đi vòng quanh Trái Đất đầu tiên của nhân loại.
• Sự kết nối đường biển giữa châu Á và châu Âu, giữa châu Âu và châu Mỹ liên quan cụ thể đến những cuộc phát kiến địa lí nào?
• Chuyến đi nào đã kết nối tất cả các châu lục lại với nhau?
• Sự kết nối đường biển giữa:
• Châu Âu và châu Mỹ: C. Cô-lôm-bô.
• Châu Âu và châu Á: V. Ga-ma, Ma-gien-lăng.
• Chuyến đi kết nối tất cả các châu lục: chuyến đi vòng quanh Trái Đất đầu tiên của Ma-gien-lăng.

Một số hình ảnh về các nhà phát kiến địa lí

1. Đi-a-xơ
2. Ga-ma

Ph. Ma-gien-lăng

1. Cô-lôm-bô

Mở rộng kiến thức

• Đài tưởng niệm những nhà phát kiến địa lí Bồ Đào Nha ở thành phố Li-xbon được xây dựng tại Li-xbon.
• Vinh danh Hoàng tử Hen-ri vĩ đại, người đã dẫn dắt các cuộc thám hiểm khám phá của người Bồ Đào Nha.
• Mở ra thời kì hoàng kim của đất nước vào thế kỉ XV.
• Đài tưởng niệm bao gồm hơn 30 bức tượng của những người đóng vai trò lịch sử quan trọng trong các cuộc khám phá, dẫn dắt bởi chính Hen-ri.
• Ngày nay, Đài tưởng niệm đã trở thành niềm tự hào của người dân nơi đây.

2. Hệ quả của các cuộc

• phát kiến địa lí

Giới thiệu chung

• Các cuộc phát kiến địa lí thế kỉ XV - XVI đã để lại nhiều hệ quả cho lịch sử nhân loại. Thế giới đã thay đổi trong nhận thức và trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Quá trình giao lưu, tiếp xúc giữa các nền văn minh và các châu lục được mở ra từ các cuộc khám phá và chinh phục đó.
• Quan sát Sơ đồ 2.1 : Hãy trình bày hệ quả của các cuộc phát kiến địa lí.

Hệ quả tích cực:

• Đem lại cho con người những hiểu biết về Trái đất hình cầu, những vùng đất mới, tuyến đường mới, dân tộc mới,…
• Thức đẩy sự giao lưu kinh tế, văn hóa giữa các châu lục.
• Thị trường thế giới được mở rộng, thúc đẩy sự ra đời của chủ nghĩa tư bản.

Hệ quả tiêu cực:

• Sự ra đời của chủ nghĩa thực dân và nạn cướp bóc thuộc địa.
• Nảy sinh nạn buôn bán nô lệ da đen.
• Thổ dân châu Mỹ và nền văn hóa của họ bị hủy diệt.

Mở rộng kiến thức

Chế độ nô lệ buôn bán da đen – một chế độ “người bóc lột người” dã man, đáng lên án

Mở rộng kiến thức

• Từ thế kỉ XV đến thế kỉ XIX, có khoảng hơn 12,4 triệu người da màu đã trở thành nạn nhân của các chuyến tàu nô lệ trên Đại Tây Dương. Những người châu Phi đã bị buộc rời khỏi quê hương và được vận chuyển trên những chuyến tàu đến châu Mỹ.
• Sau khi bị cạo trọc và đóng đấu, các nô lệ sẽ bị xích lại với nhau. Dây xích trên cơ thể nô lệ ăn sâu vào da thịt gây ra các vết lở loét, nhiễm trùng. Họ bị nhồi nhét đến mức không thể di chuyển trong khoang tàu.
• Vì điều kiện sống trên tàu quá tồi tệ khiến nhiều nô lệ chết vì bệnh dịch, một số khác bị tra tấn và ném xuống biển cho tàu nhẹ bớt.

     Mở rộng kiến thức

• Con tàu buôn bán nô lệ thời trung đại
• Nô lệ da đen bị xích lại với nhau

LUYỆN TẬP

• Chia lớp thành 4 nhóm, lần lượt nhận Phiếu kiểm tra nhanh.
• Trong vòng 5 phút các nhóm hoàn thành những câu hỏi trong phiếu.
• Đại diện của mỗi nhóm chữa bài.

Câu 1. Các cuộc phát kiến địa lí vào thế kỉ XV được thực hiện bằng con đường nào?

1. Đường bộ
2. Đường biển
3. Đường sông
4. Đường hàng không

Câu 2. Người đầu tiên phát hiện ra châu Mĩ là:

1. B. Đi-a-xơ
2. C. Cô-lôm-bô
3. V. Ga-ma
4. Ph. Ma-gien-lăng

Câu 3. Nội dung nào không phải là hệ quả của các cuộc phát kiến địa lí ở Tây Âu thời trung đại?

1. Thị trường thế giới được mở rộng, hàng hải quốc tế phát triển.
2. Tìm ra những con đường mới, vùng đất mới, dân tộc mới.
3. Thúc đẩy quá trình khủng hoảng, tan rã của chế độ phong kiến.
4. Thúc đẩy quá trình toàn cầu hoá diễn ra mạnh mẽ.

Câu 4. Quốc gia nào đi tiên phong trong các cuộc phát kiến địa lí?

1. Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha
2. Hi Lạp, Italia
3. Anh, Hà Lan
4. Tây Ban Nha, Anh

Câu 5. Hướng đi của C.Cô-lôm-bô có điểm gì khác với các nhà phát kiến địa lí khác?

1. Đi xuống hướng nam
2. Đi sang hướng đông
3. Đi về hướng tây
4. Ngược lên hướng bắc

LUYỆN TẬP

VẬN DỤNG

Một trong những hệ quả của phát kiến địa lí thế kỉ XV- XI là sự ra đời của chủ nghĩa thực dân và quá trình xâm chiếm thuộc địa. Em hãy tìm hiểu thêm Việt Nam đã bị xâm lược và ở thành thuộc địa của nước nào.

• Việt Nam bị xâm lược và trở thành thuộc địa của thực dân Pháp.

HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ

• Ôn lại kiến thức đã học.
• Hoàn thành bài tập 2 – phần Vận dụng SGK tr.16.
• Làm Bài 3 - Sách bài tập Lịch sử Địa lí 7 – phần Lịch sử.
• Đọc và tìm hiểu trước Bài 3: Sự hình thành quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa ở Tây Âu trung đại.

CẢM ƠN CÁC EM ĐÃ LẮNG NGHE BÀI GIẢNG, HẸN GẶP LẠI!