Giáo án điện tử chuyên đề Kinh tế pháp luật 10 chân trời Bài 6: Khái quát về pháp luật hình sự

VUI MỪNG CHÀO ĐÓN CÁC EM ĐẾN VỚI BÀI HỌC MỚI!

KHỞI ĐỘNG

Quan sát các hình ảnh (SGK tr.40 – 41) và trả lời câu hỏi: Cho biết hành vi nào là vi phạm pháp luật hình sự.

Chuyên đề 3: Một số vấn đề và nguyên tắc cơ bản của pháp luật hình sự

Bài 6: Khái niệm và nguyên tắc cơ bản của pháp luật hình sự Việt Nam

NỘI DUNG BÀI HỌC

01

Hoạt động 1. Tìm hiểu khái niệm pháp luật hình sự

02

Hoạt động 2. Tìm hiểu các thuật ngữ cơ bản của pháp luật hình sự

NỘI DUNG BÀI HỌC

04

Hoạt động 4. Tìm hiểu Tác hại, hậu quả của hành vi vi phạm pháp luật hình sự

03

Hoạt động 3. Tìm hiểu các nguyên tắc cơ bản của pháp luật hình sự Việt Nam

HOẠT ĐỘNG 1:

TÌM HIỂU KHÁI NIỆM PHÁP LUẬT HÌNH SỰ

Cả lớp làm việc cá nhân, đọc trường hợp mục a trong CĐHT để trả lời câu hỏi:

LÀM VIỆC CÁ NHÂN

Em có đồng tình với câu trả lời của A? Vì sao?

Theo em, pháp luật hình sự quy định về vấn đề gì?

Em đồng tình với câu trả lời của A vì pháp luật hình sự là hệ thống quy phạm pháp luật do Nhà nước ban hành xác định những hành vi nguy hiểm cho xã hội, bị coi là tội phạm và quy định trách nhiệm đối với chủ thể thực hiện tội phạm.

Pháp luật hình sự quy định về những hành vi nguy hiểm cho xã hội bị coi là tội phạm và quy định các hình phạt có thể áp dụng đối với người phạm tội.

CÂU TRẢ LỜI

HOẠT ĐỘNG 2:

TÌM HIỂU CÁC THUẬT NGỮ CƠ BẢN CỦA PHÁP LUẬT HÌNH SỰ

Cả lớp chia thành các nhóm 4 – 5 HS, yêu cầu các nhóm đọc đoạn thông tin và nghiên cứu tình huống mục b phần tội phạm trong CĐHT tr.41 – 42, thảo luận và trả lời các câu hỏi:

HOẠT ĐỘNG THEO NHÓM

Theo em, người bị coi là tội phạm hình sự cần có những dấu hiệu vi phạm pháp luật như thế nào?

Tội phạm được chia thành mấy loại?

Tội phạm

Người bị coi là tội phạm hình sự cần có những dấu hiệu vi phạm pháp luật sau:

• Hành vi nguy hiểm cho xã hội
• Xâm phạm đến các quan hệ xã hội được Luật Hình sự bảo vệ
• Phải bị xử lí hình sự
• Do người có năng lực trách nhiệm hình sự hoặc pháp nhân thương mại thực hiện một cách cố ý hoặc vô ý

Tội phạm

Tội phạm được chia thành 4 loại:

• Tội phạm ít nghiêm trọng;
• Tội phạm nghiêm trọng;
• Tôi phạm rất nghiêm trọng;
• Tội phạm đặc biệt nghiêm trọng.

Năng lực trách nhiệm hình sự

M không phải chịu trách nhiệm hình sự vì M mắc bệnh tâm thần, không có năng lực trách nhiệm hình sự.

K phải chịu trách nhiệm hình sự vì K đã 20 tuổi, đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự. Hơn nữa, hành vi của K là hành vi cố ý gây thương tích cho người khác khiến họ bị 31% thương tật.

Để xác định năng lực trách nhiệm hình sự cần dựa vào độ tuổi chịu trách nhiệm hình sự, khả năng nhận thức và khả năng điều khiển hành vi của người thực hiện hành vi.

Q bị truy cứu trách nhiệm hình sự vì:

• Q đã thực hiện hành vi vi phạm pháp luật: tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy.
• Q đã đủ tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự.

Trách nhiệm hình sự

Một số ví dụ về trách nhiệm hình sự của cá nhân:

N.V.T, 30 tuổi, thấy A đỗ xe máy trong cổng và vắng mặt, đã trộm xe bán được 30 triệu đồng, dùng tiền mua điện thoại, tivi. T phải chịu trách nhiệm hình sự và có thể bị phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm.

Một số ví dụ về trách nhiệm hình sự của cá nhân:

Anh N.N.H (20 tuổi) do có hiềm khích với L.Đ.T từ trước nên vào 20 giờ tối ngày 15/3/2021 khi bắt gặp T một mình uống rượu say về nhà, H lợi dụng tình hình trời tối vắng bóng người qua lại và T lúc này đang không tỉnh táo, dùng gậy bóng chày hành hung và đập rất nhiều phát lên người T, khiến T bị gãy xương đùi phải, bầm tím tụ máu rất nhiều nơi trên cơ thể, theo báo cáo tại bệnh viện nơi T điều trị thì tổn thương cơ thể là 50%. Hành vi của H là cố ý và H đã 20 tuổi, hoàn toàn đủ năng lực trách nhiệm hình sự để chịu trách nhiệm pháp lý. H có thể phải chịu hình phạt tù từ 02 năm đến 06 năm

Trách nhiệm hình sự

Tòa án nhân dân Huyện N xác định tội danh của anh Q nhằm mục đích: Trừng trị người phạm tội, ngăn ngừa họ phạm tội mới, cải tạo, giáo dục họ thành người có ích cho xã hội, có ý thức tuân theo pháp luật và các quy tắc của cuộc sống. Đồng thời, còn răn đe con người không được phạm tội, góp phần giáo dục công dân tôn trọng pháp luật, phòng ngừa và đấu tranh chống tội phạm

Hình phạt

Hình phạt 2 năm tù đối với anh Q là sự tách biệt với cộng đồng, phải cải tạo dưới sự giám sát và mất tự do.

HOẠT ĐỘNG 3:

TÌM HIỂU CÁC NGUYÊN TẮC CƠ BẢN CỦA PHÁP LUẬT HÌNH SỰ VIỆT NAM

Cả lớp chia thành 6 nhóm, các nhóm hãy tiến hành thảo luận với nhau để thực hiện nhiệm vụ cụ thể theo sự phân công dưới đây:

Nhóm 1. Nguyên tắc pháp chế xã hội chủ nghĩa

1. Nguyên tắc pháp chế là gì? Nguyên tắc này được thể hiện trong Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017 như thế nào?

2. Theo em, trong trường hợp nêu trên bà B có bị xử lí hình sự hay không? Tại sao?

Nhóm 2. Nguyên tắc bình đẳng

1. Nguyên tắc bình đẳng được quy định trong Hiến pháp và Bộ luật Hình sự như thế nào?

2. Em có đồng tình với câu trả lời của tuyên truyền viên không? Tại sao?

Nhóm 3. Nguyên tắc dân chủ

1. Nguyên tắc dân chủ là gì? Nguyên tắc này được biểu hiện như thế nào?

2. Theo em, trong trường hợp trên bà A đã thực hiện quyền gì của mình? Việc đóng góp ý kiến của A thể hiện nội dung nào của nguyên tắc dân chủ?

Nhóm 4. Nguyên tắc nhân đạo

Theo em, tại sao B lại được hưởng án treo? Điều này thể hiện nguyên tắc gì của Luật Hình sự Việt Nam?

Tại sao tội phạm phải được biểu hiện dưới dạng hành vi cụ thể?

Nhóm 5 Nguyên tắc hành vi

--------------- Còn tiếp ---------------