Giáo án điện tử chuyên đề Lịch sử 10 chân trời CĐ 1 P1: Thông sử và lịch sử theo lĩnh vực

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN MÔN LỊCH SỬ!

KHỞI ĐỘNG

Nhiệm vụ 1: Trò chơi Ô chữ bí mật

Luật chơi:

• HS có quyền lựa chọn bất kì ô chữ nào để giải đố.
• Cá nhân HS nào giải đúng ô chữ sẽ được điểm cộng.

Ô chữ bí mật: ?

THÔNG SỬ

Cách viết sử của Tư Mã Thiên.

Ô số 1 (6 chữ cái)

Tổng thể những giá trị vật chất và tinh thần

do con người sáng tạo ra trong lịch sử.

Ô số 2 (9 chữ cái)

Người đặt nền móng cho

sử học Trung Quốc với bộ Sử ký.

Ô số 3 (8 chữ cái)

Tư Mã Thiên ghi chép lịch sử bao gồm mọi mặt của xã hội, đặc biệt là lĩnh vực nào?

Ô số 4 (8 chữ cái)

Câu ca dao sau nhắc nhở chúng ta nhớ điều gì?

Cây có gốc mới nở cành xanh lá

Nước có nguồn mới bể cả sông sâu

Người ta nguồn gốc từ đâu

Có tổ tiên trước rồi sau có mình.

Ô số 5 (6 chữ cái)

Môn khoa học nghiên cứu về quá khứ, đặc biệt là những sự kiện liên quan đến con người bằng cách ghi nhớ, phát hiện, thu thập, tổ chức, trình bày, giải thích và thông tin về những sự kiện này.

Ô số 6 (9 chữ cái)

Câu ca dao sau nhắc nhở chúng ta nhớ đến vị Tổ nào của dân tộc?

Tháng ba nô nức hội đền

Nhớ ngày giỗ Tổ bốn nghìn năm nay

Ô số 7 (8 chữ cái)

Cách thức truyền thống, thường được các

nhà sử học cổ đại sử dụng để trình bày lịch sử.

Nhiệm vụ 2:

Lắng nghe bản nhạc Nhớ về cội nguồn (Hồ Tuấn)

Bài hát đề cập đến vấn đề gì?

Em hiểu thế nào là cội nguồn? Vì sao con người có nhu cầu tìm hiểu về bản thân và xã hội?

Em có bao giờ suy nghĩ về cội nguồn, bản sắc của bản thân, gia đình, cộng đồng, dân tộc?

GỢI Ý TRẢ LỜI

• “Cây có cội, nước có nguồn, con chim có tổ, con người có tông” là thông điệp lớn nhất mà người xưa gửi gắm đến con cháu đời sau. Chỉ khi hiểu và yêu quý, trân trọng tổ tiên mình, con người mới yêu thương quê hương đất nước mình hơn.
• Trong quá trình tồn tại và phát triển, con người có nhu cầu tìm hiểu về bản thân và xã hội. Khoa học - kĩ thuật càng phát triển, con người càng nhận thức chính xác, đầy đủ hơn về lịch sử xã hội loài người. Quá khứ đã để lại nhiều giá trị văn hoá, giá trị truyền thống, là cơ sở để rút ra những kinh nghiệm lịch sử phục vụ cho hiện tại.

CÁC LĨNH VỰC CỦA SỬ HỌC

CHUYÊN ĐỀ 1:

NỘI DUNG BÀI HỌC

THÔNG SỬ VÀ LỊCH SỬ THEO LĨNH VỰC

I.

MỘT SỐ LĨNH VỰC CỦA LỊCH SỬ VIỆT NAM

II.

• Khái quát một số cách trình bày lịch sử truyền thống
• Thông sử
• Lịch sử theo lĩnh vực
• Lịch sử dân tộc và lịch sử thế giới
• Lịch sử văn hóa Việt Nam
• Lịch sử tư tưởng Việt Nam
• Lịch sử xã hội Việt Nam
• Lịch sử kinh tế Việt Nam

I.

THÔNG SỬ VÀ LỊCH SỬ THEO LĨNH VỰC

• Lịch sử được trình bày theo những cách nào?
• Hãy khái quát một số cách trình bày lịch sử truyền thống.

HOẠT ĐỘNG NHÓM

Đọc thông tin kết hợp quan sát Hình 1.2, 1.3 SGK, khai thác tư liệu mục Em có biết SGK tr.6 và trả lời câu hỏi:

1. Khái quát một số cách trình bày lịch sử truyền thống

Hình 1.2. Trang bìa một số tác phẩm truyện dân gian Việt Nam và thế giới

Hình 1.3. Trang bìa sách lịch sử văn minh và phim truyền hình lịch sử

Chuyện kể lịch sử

• Truyền miệng trong dân gian từ đời này sang đời khác.
• Miêu tả và lí giải các sự kiện, hiện tượng lịch sử.
• Kèm theo các yếu tố:

Khoa trương

Phóng đại

Hư cấu, thần bí

Lịch sử thành văn

Ở phương Đông

Ở phương Tây

• Là biên niên sử.
• Lịch sử được ghi chép qua sự kiện, biến cố đã xảy ra.
• Những tác phẩm ghi chép về lịch sử ra đời sớm nhất là Historial, Lịch sử chiến tranh.

Lịch sử còn được miêu tả, tái hiện qua phim ảnh, kịch, trình bày tại bảo tàng.

Lễ hội Gò Đống Đa 2025: Kể câu chuyện lịch sử theo cách hiện đại, mới mẻ

“Đào, phở và piano” - Sức hút của làn gió mới trong dòng phim lịch sử

SƠ ĐỒ MỘT SỐ CÁCH TRÌNH BÀY LỊCH SỬ TRUYỀN THỐNG

Tại sao bảo tàng lịch sử được coi là không gian chứa đựng dòng chảy lịch sử?

• Là không gian chứa đựng dòng chảy lịch sử → Là cuốn sử sống động, chứa đựng toàn bộ hiện vật, tư liệu lịch sử có giá trị lịch sử - văn hoá tiêu biểu trong suốt chiều dài lịch sử.
• Người muốn nghiên cứu, tìm hiểu lịch sử có thể đến không gian bảo tàng, tìm hiểu những sự kiện, vấn đề lịch sử theo dòng chảy của thời gian hoặc theo chủ đề.

BẢO TÀNG LỊCH SỬ

KẾT LUẬN

Lịch sử thường được con người miêu tả, tái hiện thông qua những cách khác nhau, phổ biến và lâu đời nhất là chuyện kể lịch sử và các tác phẩm thành văn.

Ngoài những cách trình bày truyền thống, lịch sử còn được miêu tả, tái hiện qua phim ảnh, kịch, bảo tàng,…

2. Thông sử

THẢO LUẬN NHÓM

--------------- Còn tiếp ---------------