Giáo án điện tử chuyên đề Lịch sử 10 chân trời CĐ 3 P2: Nhà nước Việt Nam từ năm 1945 đến nay; P3 Một số bản Hiến pháp ...

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI BÀI GIẢNG HÔM NAY!

NHÀ NƯỚC VÀ PHÁP LUẬT

VIỆT NAM TRONG LỊCH SỬ

CHUYÊN ĐỀ 3

NỘI DUNG BÀI HỌC

Nhà nước và pháp luật Việt Nam trước năm 1858

I

Nhà nước Việt Nam từ năm 1945 đến nay

II

Một số bản hiến pháp Việt Nam từ năm 1946 đến nay

III

02

NHÀ NƯỚC VIỆT NAM TỪ NĂM 1945 ĐẾN NAY

Khai thác hình 3.10 và 3.15 để tìm hiểu bối cảnh lịch sử và ý nghĩa sự ra đời của Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà và Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Bối cảnh lịch sử có ảnh hưởng như thế nào đến thực hiện vai trò của nhà nước qua hai giai đoạn phát triển ?

Nhóm 1

Hình 3.10. Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn Độc lập tại quảng trường Ba Đình (Hà Nội), ngày 2 – 9 – 1945

Hình 3.15. Khai mạc kì họp thứ nhất, Quốc hội khoá VI

Lập bảng so sánh để hiểu rõ vai trò chủ yếu của Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà có gì khác với nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam? Vì sao có sự khác biệt đó?

Nhóm 2

Khai thác hình 3.12, 3.13, 3.14 để đánh giá việc mở rộng quan hệ ngoại giao, tranh thủ sự đồng tình và ủng hộ của nhân dân thế giới của nhà nước Việt Nam có tác động như thế nào đến sự phát triển của công cuộc kháng chiến chống ngoại xâm và xây dựng phát triển đất nước của nhân dân Việt Nam ?

Nhóm 3

Hình 3.12. Nhân dân Mát-xcơ-va (Liên Xô) mit tinh ủng hộ Việt Nam

Hình 3.13. Nhân dân Mỹ phản đối chiến tranh phá hoại của Mỹ ra miền Bắc Việt Nam

Hình 3.14. Đoàn đại biểu chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hoà kí Hiệp định Pa-ri, ngày 27 – 1 – 1973

Khai thác các hình 3.16, 3.17 để nhận định những thành tựu nổi bật của công cuộc Đổi mới dưới vai trò điều hành, quản lí của Nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã tác động thế nào đến quá trình hội nhập quốc tế của Việt Nam ?

Nhóm 4

Hình 3.16. Cánh đồng mẫu lớn ở huyện Đồng Dân, tỉnh Bạc Liêu

Hình 3.17. Một góc cảng Sài Gòn thời kì hội nhập

Đều ra đời sau quá trình lâu dài đấu tranh giải phóng dân tộc và tiến tới xây dựng nhà nước dân chủ.

• Giành được độc lập dân tộc từ tay quân phiệt Nhật, mở ra kỉ nguyên độc lập tự do.
• Pháp và Mỹ không công nhận nên nhân dân Việt Nam phải bước vào 2 cuộc kháng chiến suốt 30 năm để giải phóng đất nước, bảo vệ nền độc lập, thống nhất của dân tộc.
• Hoàn thành thống nhất đất nước về mặt nhà nước, đưa cả nước xây dựng chủ nghĩa xã hội.
• Tạo điều kiện cho cả dân tộc bước vào thời kì xây dựng Tổ quốc xã hội chủ nghĩa, đổi mới toàn diện để mạnh mẽ hội nhập quốc tế.

Nhóm 1

Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà

Nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam

Thực hiện vai trò chủ yếu quan trọng nhất:

• Lãnh đạo nhân dân tiến hành thắng lợi hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và chống Mỹ cứu nước.

Thực hiện vai trò chủ yếu quan trọng nhất:

• Lãnh đạo thành công công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc.
• Tiến hành Đổi mới đất nước, chủ động hội nhập quốc tế.

Do bối cảnh ra đời

Nhóm 2

Mở rộng quan hệ ngoại giao

Tranh thủ ủng hộ quốc tế

Khẳng định tính chính nghĩa của 2 cuộc kháng chiến chống Pháp và Mỹ

• Phong trào phản chiến của nhân dân các nước xã hội chủ nghĩa.
• Các lực lượng dân chủ hoà bình tiến bộ trên thế giới.
• Nhân dân Pháp, Mỹ.
• Pháp phải ký Hiệp định Giơ-ne-vơ (1954).
• Mỹ phải ký Hiệp định Pa-ri (1973) chấm dứt chiến tranh xâm lược Việt Nam.

Nhóm 3

Thành tựu đổi mới của Việt Nam

Hình thành nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, chính trị ổn định.

Kinh tế đối ngoại phát triển (xuất khẩu lúa gạo, dầu thô, thuỷ hải sản, may mặc, thủ công mỹ nghệ…)

Đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân được nâng cao.

• Gia nhập ASEAN, APEC, WTO, kí EVFTA, IPA.
• Có tiếng nói quan trọng trên trường quốc tế

Nhóm 4

1. Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa

a) Sự ra đời của Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa

1

Tháng 8/1945

Cách mạng tháng Tám thành công.

Xóa bỏ chế độ phong kiến, thiết lập nền dân chủ cộng hòa.

Bối cảnh ra đời

2

Ngày 2/9/1945

Tại Quảng trường Ba Đình, Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn độc lập.

Khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà.

3

Ngày 6/1/1946

Bầu ra bộ máy Nhà nước nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà.

Ý nghĩa lịch sử

Là thành quả của quá trình đấu tranh giành độc lập dân tộc, chấm dứt ách đô hộ của Pháp và Nhật, mở ra kỉ nguyên mới.

Cổ vũ phong trào đấu tranh vì độc lập dân tộc và dân chủ của các dân tộc ở châu Á, châu Phi và khu vực Mỹ La-tinh.

Đặc điểm và tính chất

Theo chế độ dân chủ.

Là nhà nước kiểu mới, của dân, do dân và vì dân, do nhân dân bầu ra, đại diện cho ý chí và quyền lợi của nhân dân.

Vai trò của Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa trong sự nghiệp kháng chiến chống ngoại xâm, xây dựng đất nước (1945 – 1976)

Tổ chức, lãnh đạo thắng lợi hai cuộc kháng chiến chống Pháp và Mỹ, cứu nước.

Mở rộng ngoại giao, tranh thủ ủng hộ của các lực lượng dân chủ, tiến bộ và nhân dân thế giới, nâng cao vị thế trên trường quốc tế.

Chăm lo phát triển đời sống nhân dân, xây dựng hậu phương kháng chiến và xây dựng cơ sở vật chất, kĩ thuật cho CNXH.

2. Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam từ năm 1976 đến nay

a) Sự ra đời của Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam

Bối cảnh ra đời

Sau chiến thắng lịch sử 30/4/1975, hai miền Nam – Bắc tồn tại hai hình thức tổ chức nhà nước khác nhau.

Tại kì họp đầu tiên, Quốc hội khóa VI đã quyết định đổi tên nước thành Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

Hoàn thành thống nhất đất nước về mặt nhà nước.

Đáp ứng yêu cầu tất yếu khách quan của sự phát triển cách mạng Việt Nam.

Tạo nên những điều kiện chính trị cơ bản để phát huy sức mạnh toàn diện của đất nước.

Tập trung xây dựng và bảo vệ Tổ quốc thống nhất, mở ra khả năng phát triển quan hệ với các nước trên thế giới.

Ý nghĩa lịch sử

b) Vai trò của Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam

Trong công cuộc đổi mới đất nước:

Tổ chức, quản lí điều hành đất nước xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng XHCN.

Đổi mới cơ chế quản lí trong các ngành kinh tế thuộc tất cả các thành phần kinh tế; bước đầu đẩy mạnh CNH – HĐH đất nước.

Thực hiện chính sách để nông dân chủ động phát triển sản xuất, ứng dụng tiến bộ KHCN và chủ động tham gia vào thị trường.

Trong hội nhập quốc tế:

• Thực hiện đường lối đối ngoại rộng mở
• Thúc đẩy quan hệ kinh tế, thương mại, đầu tư, thiết lập đối tác chiến lược toàn diện với nhiều quốc gia chủ chốt trên thế giới.

03

MỘT SỐ BẢN HIẾN PHÁP VIỆT NAM TỪ NĂM 1946 ĐẾN NAY

Chuẩn bị nội dung thuyết trình trước các vấn đề sau:

Nhóm 1: Từ mục “Em có biết” trang 56 và nội dung phần III.1 trang 57 hãy khái quát khái niệm “hiến pháp” là gì? Bối cảnh ra đời của các bản hiến pháp từ năm 1946 đến nay có những điểm chung nào? Các bản hiến pháp đó có những đặc điểm chung gì?

Chuẩn bị nội dung thuyết trình trước các vấn đề sau:

Nhóm 2: So sánh nội dung và ý nghĩa lịch sử của các bản Hiến pháp năm 1946, năm 1992 và năm 2013. Mỗi bản Hiến pháp đã thể hiện nhiệm vụ cơ bản nào trong từng giai đoạn phát triển của Việt Nam?

Hình 3.18. Trang bìa và Lời nói đầu Hiến pháp năm 1946

Hình 3.19. Trang bìa Hiến pháp năm 1992

Hình 3.20. Trang bìa Hiến pháp năm 2013

Chuẩn bị nội dung thuyết trình trước các vấn đề sau:

Nhóm 3: Em hãy chứng minh: Hiến pháp năm 2013 là cơ sở chính trị - pháp lí quan trọng đảm bảo thắng lợi công cuộc Đổi mới đất nước và hội nhập quốc tế của Việt Nam.

Nhóm 1

(Em có biết - Sách chuyên đề trang 56)

• Hiến pháp là văn kiện chính trị - pháp lí đặc biệt quan trọng, là nhân tố bảo đảm sự ổn định chính trị, xã hội và chủ quyền của quốc gia, thể hiện bản chất dân chủ, tiến bộ của nhà nước và chế độ.
• Là đạo luật cơ bản (luật gốc) của nhà nước, hiến pháp có hiệu lực pháp lí cao nhất trong hệ thống pháp luật.

Nhóm 1

--------------- Còn tiếp ---------------