Giáo án điện tử chuyên đề Lịch sử 11 kết nối CĐ 3: Danh nhân trong lịch sử Việt Nam (P2)

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI BUỔI HỌC NGÀY HÔM NAY! 

CHUYÊN ĐỀ 3: 

DANH NHÂN  

TRONG LỊCH SỬ VIỆT NAM 

NỘI DUNG BÀI HỌC 

III 

MỘT SỐ DOANH NHÂN QUÂN SỰ VIỆT NAM 

1. Trần Quốc Tuấn

Khai thác hình 8 – 9, Tư liệu 3 – 4, thông tin mục III.1 SGK tr.44 – 46 và trả lời câu hỏi: 

• Trình bày thân thế, sự nghiệp của Trần Quốc Tuấn.
• Nêu đánh giá của em về vai trò của ông đối với lịch sử dân tộc.

Hình 8. Tượng đài Quốc công tiết chế Trần Quốc Tuấn (Nam Định) 

Hình 9. Hào khí Đông A (Tranh sơn mài của Nguyễn Trường Linh) 

Tư liệu 3. Năm 1285, khi quân Nguyên tiến đánh vào kinh thành Thăng Long, vua Trần lo ngại hỏi Trần Quốc Tuấn, ông khảng khái thưa: “Nếu bệ hạ muốn hàng, trước hết xin hãy chém đầu thần…”  

(Ngô Sỹ Liên, Đại Việt sử ký toàn thư, Tập II, Sđd, tr.767) 

Tư liệu 4. Khi Trần Quốc Tuấn ốm, vua tới nhà thăm và hỏi: “Nếu có điều chẳng may, mà giặc phương Bắc lại sang xâm lược thì kế sách như thế nào?”. Trần Quốc Tuấn trả lời: “…Vừa rồi Toa Đô, Ô Mã Nhi bốn mặt bao vây. Vì vua tôi đồng tâm, anh em hòa mục, cả nước góp sức, giặc phải bị bắt. Vả lại, khoan thư sức dân để làm kế sâu rễ bền gốc, đó là thượng sách giữ nước vậy”. 

(Ngô Sỹ Liên, Đại Việt sử ký toàn thư, Tập II, Sđd, tr.79) 

Thân thế 

ü? – 1300, là con của Án Sinh Vương Trần Liễu, cháu của vua Trần Thái Tông.  

üSinh tại thôn Tức Mặc, xã Mỹ Lộc, Thiên Trường (Nam Định ngày nay). 

üÔng sớm bộc lộ là người thông minh, xuất chúng, ham đọc sách, luyện tập võ nghệ. 

Trần Quốc Tuấn 

Sự nghiệp, đóng góp 

Với vai trò là danh tướng:  

- Cuộc kháng chiến chống quân Nguyên (1285 và 1287 – 1288): 

+ Thống lĩnh đại quân, trực tiếp đốc thúc, chỉ huy chuẩn bị cho kháng chiến.  

+ Giao nhiệm vụ cho các tướng trấn giữ các khu vực trong yếu.  

+ Định ra kế sách cho toàn bộ cuộc chiến. 

- Chú ý tới việc đoàn kết nội bộ, xây dựng đại đoàn kết toàn dân tộc.   

Với vai trò nhà lí luận quân sự:  

- Biên soạn bộ sách Binh thư yếu lược, Vạn Kiếp tông bí truyền thư, đúc kết các kế sách, binh pháp đánh trận cho quân đội. 

Em hãy kể tên các địa phương có xây dựng đền thờ hoặc tổ chức lễ hội tôn vinh Trần Quốc Tuấn mà em biết. 

Tượng đồng Trần Hưng Đạo tại đền Kiếp Bạc 

Tượng thờ Đức Thánh Trần trong 

đền Ngọc Sơn (TP. Hà Nội) 

Đền thờ Đức Thánh Trần Hưng Đạo ở Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh 

Đền Trần, phường Lộc Vượng, thành phố Nam Định, tỉnh Nam Định 

Lễ giỗ Đức Thánh Trần Hưng Đạo  

(Vũng Tàu) 

Lễ khai hội Đền Thượng  

(Lào Cai) 

TRẦN QUỐC TUẤN 

• Là một trong những vị tướng vĩ đại nhất trong lịch sử nhân loại, luôn tỏ rõ tinh thần yêu nước, căm thù giặc, bản lĩnh kiên cường, ý chí quyết chiến, tin tưởng vào sức mạng của dân tộc.
• Trần Quốc Tuấn là nhà quân sự kiệt xuất của dân tộc, đã thống lĩnh quân đội nhà Trần giành thắng lợi vẻ vang trong các cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông – Nguyên.
• Nhân dân tôn vinh ông là Đức Thánh Trần và lập đền thờ ở nhiều nơi.

2. Võ Nguyên Giáp

ØMời các em xem video tóm tắt về chiến dịch Điện Biên Phủ năm 1954: 

Khai thác Hình 10 – 11, mục Em có biết, thông tin mục III.2 SGK tr.46, 47 và trả lời câu hỏi: Trình bày thân thế, sự nghiệp của Võ Nguyên Giáp. 

Hình 10.  

Đại tướng Võ Nguyên Giáp 

Hình 11. Bộ chỉ huy Chiến dịch Điện Biên Phủ bàn kế hoạch tác chiến dưới sự chỉ đạo của Đại tướng Võ Nguyên Giáp 

Thân thế 

üSinh tại làng An Xá, tổng Đại Phong Lộc (nay là xã Lộc Thủy, huyện Lệ Thủy, tỉnh Quảng Bình).  

üÔng sinh ra trong một gia đình nhà nho có truyền thống yêu nước.  

üÔng tích cực tham gia phong trào yêu nước chống Pháp từ khi còn là học sinh. 

Võ Nguyên Giáp  

(1911 – 2013) 

Sự nghiệp, công lao 

Tổ chức xây dựng lực lượng quân đội tinh nhuệ, chính quy, nền quốc phòng vững mạnh 

Đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp xây dựng, bảo vệ đất nước 

Trực tiếp chỉ huy nhiều trận đánh, chiến dịch quan trọng, mang tính lịch sử quyết định 

• Chiến dịch Điện Biên Phủ 1954,
• Tổng tiến công mùa xuân 1975
• Có nhiều đóng góp cho sự phát triển của khoa học quân sự Việt Nam.
• Các công trình lịch sử và lí luận quân sự đã tổng kết và phát triển những nội dung cơ bản về đường lối chiến tranh nhân dân: Chiến tranh giải phóng dân tộc và chiến tranh bảo vệ Tổ quốc, Từ nhân dân mà ra, Điện Biên Phủ - điểm hẹn lịch sử, Tổng hành dinh trong mùa xuân đại thắng,…

Thảo luận nhóm: Khai thác tư liệu 5, 6 và thực hiện yêu cầu: Nêu đánh giá của em về vai trò của Đại tướng Võ Nguyên Giáp đối với lịch sử dân tộc.   

Tư liệu 5. “Ông Giáp đã tỏ rõ những đức tính xuất chúng trong tất cả mọi lĩnh vực lớn nhất của chiến tranh. Về chiến lược, ông đã có một tầm quan sát sâu sắc các sự kiện và khoanh vùng những vấn đề chủ yếu; ông đã làm lung lay đối phương bằng việc sử dụng sáng suốt những lực lượng từ nhiều điểm…Về chiến thuật, ông Giáp là bậc thầy trong nghệ thuật chiến tranh du kích; về mặt này, ông là người chỉ huy vĩ đại nhất của mọi thời đại.” 

(P.Mác-đô-nan, Tướng giáp qua hai cuộc chiến tranh Đông Dương, Nguyễn Viết Quyền, Nguyễn Đình Cao Dịch, 

NXB Quân đội Nhân dân, 2004, tr.308) 

Tư liệu 6. Khi chỉ huy chiến dịch Điện Biên Phủ, Đại tướng Võ nguyên giáp đã nói về quyết định khó nhất trong cuộc đời cầm quân của mình như sau: “Tôi nhận thấy phải cho các đơn vị rút khỏi trận địa để nghiên cứu một cách đánh khác dù bộ đội có thắc mắc. Phải chuyển từ phương án đánh nhanh thắng nhanh sang phương án đánh chắc thắng chắc”. 

(Theo Đại tướng Võ Nguyên Giáp, Điện Biên Phủ - điểm hẹn lịch sử in trong Tổng tập hồi kí,  

NXB Quân đội nhân dân, 2006, tr.925) 

Đại tướng Võ Nguyên Giáp là vị tướng tài năng, xuất chúng được thế giới công nhận. 

TƯ LIỆU: 

...