Giáo án điện tử mĩ thuật 10 kết nối bài 2: Tranh in bản dập

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI BÀI HỌC HÔM NAY

BÀI 2: TRANH IN BẢN DẬP

NỘI DUNG BÀI HỌC

1. KHÁM PHÁ
2. NHẬN BIẾT
3. THẢO LUẬN
4. VẬN DỤNG
5. KHÁM PHÁ

Nhiệm vụ 1

Quan sát hình ảnh và trình bày hiểu biết của em về bản dập?

• Nêu khái niệm về bản dập.
• Điểm khác biệt của bản dập và tranh in bản dập
• Bản dập là bản in lại những nét chính của một bản chạm khắc về bố cục, hình vẽ, độ nông sâu.... bằng cách đặt một tờ giấy mỏng (giấy dó, giấy bản, giấy xuyến) lên trên bề mặt của một bản chạm khắc đá, gỗ hay đồng rồi dùng màu xoa và dập lên mặt giấ
• Các hoạ sĩ, nhà nghiên cứu, nhà khảo cổ thực hiện bản dập để ghi lại văn tự (thác bản), hoa văn hay hình trang trí khắc trên mặt trống đồng, bia đá, trên các đồ thờ, công trình kiến trúc cổ

THẢO LUẬN NHÓM

Chia lớp thành 6 nhóm, tìm hiểu thông tin kết hợp quan sát hình ảnh SGK tr.16-18 và thực hiện nhiệm vụ học tập:

Nhóm 1, 2: Tìm hiểu về kĩ thuật đập màu

Nhóm 3, 4: Tìm hiểu về kĩ thuật chà xát

Nhóm 5, 6: Tìm hiểu về phối hợp một số kĩ thuật khác

Kĩ thuật đập màu

• Là phương pháp dùng giấy dó, giấy bản hoặc một số loại giấy khác có tính chất mềm, dai và thấm mực đặt lên bề mặt bản khắc (đá, gỗ, kim loại,...), dùng màu bột hoặc mực dập (đập màu) lên trên mặt giấy.
• Thực hiện được với những hình khắc chìm và chạm nổi thấp.
• Bản dập theo kĩ thuật đập màu phản ánh được chính xác hiện trạng bề mặt hình trang trí nhưng vẫn tạo được sự mềm mại giữa các khối nổi và chìm

Kĩ thuật chà xát

• Là một kĩ thuật tạo ra hình bằng cách đặt tờ giấy lên trên bề mặt một vật có hình hoặc ganh nhám như vân gỗ hay vải toan, chà bút chì, màu sáp, phần màu.... tới khi bề mặt của vật bên dưới hiện rõ trên giấy

Phối hợp kĩ thuật khác

• Trong quá trình thực hiện ghi chép hoạ tiết, tuỳ thuộc điều kiện có thể dùng kết hợp các kĩ thuật dập nổi, dập chìm, chà xát,... để ghi chép hoạ tiết.

2. NHẬN BIẾT

Nhiệm vụ 1: Quan sát hình và trình bày những hiểu biết về đặc trưng ngôn ngữ tạo hình của tranh in bản dập thể hiện ở:

• Hình
• Không gian
• Chất liệu – kĩ thuật thể hiện

Tạo hình

Có tính cách điệu cao.

Không gian:

Có tính ước lệ

Chất liệu:

Đem đến những chất cảm giác khác nhau, tuỳ thuộc vào kĩ thuật bản dập muốn thể hiện.

Kết luận:

• Là cách gọi chung các loại tranh được sáng tạo từ phương pháp đập màu, chà xát thủ công từ một khuôn in có hình ảnh, hoạ tiết, độ nhám hoặc vân gỗ, đá, cao su, kim loại.... lên bề mặt giấy.
• Là hình thức tạo hình ảnh một cách gián tiếp, không như vẽ trực tiếp ở hội hoạ.
• Có thể sử dụng một hoặc nhiều cách in để tạo nên, hình nhằm tạo một hiệu quả hấp dẫn về mặt thị giác.

Nhiệm vụ 2: Một số kĩ thuật thực hiện với chất liệu in

Em hãy quan sát kĩ thuật in, trình chiếu hình mẫu từ thiên nhiên cuộc sống, các dụng cụ thực hành và phân tích:

• Lên ý tưởng về nội dung, bố cục cần thể hiện.
• Xây dựng tạo hình chủ thể cần thể hiện.
• Cách thức thực hiện.

Yêu cầu: Hãy vẽ phác thảo hình cần thể hiện trên ra giấy, chú ý đến các đặc điểm về ngôn ngữ tạo hình của tranh in bản dập

Một số kĩ thuật thực hiện với chất liệu in

Lựa chọn hình mẫu thực hiện

• Sử dụng hình mẫu khai thác từ thiên nhiên: lá cây, thân cây,...
• Sử dụng hình mẫu có sẵn trong cuộc sống: lưới, vải....

Dụng cụ

• Bút chì, màu sáp, giấy vẽ, giấy vẽ, xơ mướp, con lăn,…

Cách thực hiện

+ Chọn hình mẫu có khối nổi hoặc chìm để in.

+ Đặt giấy lên trên hình cần in.

+ Dùng bút chì hoặc màu sáp chà xát nhẹ trên mặt giấy để làm hiện rõ hoạ tiết của vật thể.

+ Vệt chì hoặc màu in sẽ hằn trên bề mặt giấy in