HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN - HỌC SINH

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS thảo luận theo nhóm 4HS, quan sát một số hình ảnh trang trí hoa văn trên gối, gạch đất nung thời Lý – Trần, tem, khăn tay, hộp, túi xách, gạch hoa,…Sách CĐHT tr.28, 29 và cho biết: Em hãy nêu vai trò của nghệ thuật trang trí.

- GV cho HS quan sát thêm một số SPMT trang trí hoa văn:

- GV hướng dẫn HS đọc mục Ghi nhớ SGK tr.29 để định hướng kiến thức cho HS.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS thảo luận theo nhóm, quan sát các hình ảnh trong SGK tr.28, 29 và SPMT do GV chuẩn bị.

- GV hướng dẫn HS quan sát, thảo luận nội dung trang trí và nghệ thuật trang trí liên quan đến chủ đề SGK tr.28, 29.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện các nhóm trả lời về vai trò của nghệ thuật trang trí trong cuộc sống.

- GV mời nhóm khác nhận xét, bổ sung.

- HS đọc phần Ghi nhớ về nghệ thuật trang trí.

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức, chuyển sang nội dung mới.

1. Tìm hiểu về nghệ thuật trang trí

- Vai trò của nghệ thuật trang trí:

+ Giúp cho đời sống và xã hội ngày càng đẹp, hoàn thiện, sinh động hơn.

+ Nâng cao giá trị thẩm mĩ và kinh tế cho đồ vật.

- Nghệ thuật trang trí luôn phát triển đồng hành với sự phát triển của xã hội qua từng thời kì và ở mỗi giai đoạn đều có những nét đặc trưng, phản ánh quan niệm thẩm mĩ, phong tục, tín ngưỡng, truyền thống dân tộc,…được thể hiện qua các công trình nghệ thuật công cộng, thiết kế sách báo, đồ dùng hằng ngày như chén, lọ, bàn ghế, trang phục,…

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN - HỌC SINH

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS quan sát hình ảnh về màu tương phản, vòng màu, màu nóng, màu lạnh SGK tr.30 và cho biết: Thế nào là màu cơ bản, màu tương phản, màu nóng và màu lạnh.

- GV hướng dẫn HS đọc mục Ghi nhớ SGK tr.31 về màu sắc để định hướng kiến thức cho HS.

- GV hướng dẫn HS quan sát hình ảnh độ đậm – nhạt của màu, trang trí hình vuông SGK tr.30, 31 và cho biết: Sắc độ và hòa sắc trong thực hành trang trí là gì?

- GV hướng dẫn HS đọc mục Ghi nhớ SGK tr.31 về hòa sắc để định hướng kiến thức cho HS.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS quan sát các hình ảnh SGK tr.30, 31.

- HS thảo luận nội dung liên quan đến màu sắc, hòa sắc trong SGK tr.30, 31.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện HS trả lời về màu sắc và hòa sắc.

- GV mời HS khác nhận xét, bổ sung.

- HS đọc phần Ghi nhớ SGK tr.31.

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức, chuyển sang nội dung mới.

2. Tìm hiểu về màu sắc và hòa sắc

Tìm hiểu về màu sắc

- Màu cơ bản: còn gọi là màu gốc. Từ màu gốc có thể pha ra các màu khác nhau.

- Màu tương phản: là những màu đặt cạnh nhau có tính chất khác biệt, làm nổi bật nhau.

- Màu nóng: là những màu có sắc đỏ, cam, vàng.

- Màu lạnh: là những màu có sắc xanh, tím.

- Màu sắc là các mảng màu khác nhau trong thiên nhiên hoặc màu bản thân của từng vật thể. Dưới tác động của ánh sáng, màu sắc có nhiều sắc độ phong phú mà họa sĩ phải quan sát và khám phá.

Tìm hiểu về hòa sắc

- Sắc độ: còn gọi là độ đậm – nhạt của màu sắc. Mỗi màu có thể phát ra nhiều độ đậm – nhạt khác nhau, từ đậm nhất đến nhạt nhất, sao cho hài hòa.

- Hòa sắc trong trang trí thực hành: là sự sắp xếp các mảng màu cạnh nhau nhằm đạt được một tổng hòa chung, thống nhất và hài hòa về sắc độ.

- Hòa sắc là sự sắp xếp tương quan giữa các màu trong một không gian nhất định nhằm đạt được quan hệ hài hòa về màu sắc.

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN - HỌC SINH

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV chia lớp thành 4 nhóm, yêu cầu HS thực hiện nhiệm vụ sau:

+ Nhóm 1: Tìm hiểu bố cục trong trang trí theo nguyên lí đăng đối và đối xứng.

+ Nhóm 2: Tìm hiểu bố cục trong trang trí theo nguyên lí hàng lối/nhắc lại.

+ Nhóm 3: Tìm hiểu bố cục trong trang trí theo nguyên lí xen kẽ.

+ Nhóm 4: Tìm hiểu bố cục trong trang trí theo nguyên lí tự do.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS quan sát các hình ảnh trong SGK tr.32, 33.

- HS thảo luận theo nhóm về kiến thức trang trí, một số nguyên lí trong trang trí đã được học ở cấp học trước.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện các nhóm trình bày một số nguyên lí cơ bản trong trang trí hình vuông: nguyên lí đăng đối, đối xứng, nhắc lại, xen kẽ, tự do.

- GV mời nhóm khác nhận xét, bổ sung.

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức, chuyển sang nội dung mới.

3. Bố cục trang trí

- Bố cục theo nguyên lí đăng đối và đối xứng:

+ Là dạng bố cục sắp xếp họa tiết, yếu tố tạo hình đối xứng qua trục ngang, trục dọc hoặc đường chéo.

+ Đăng đối và đối xứng cơ bản giống nhau về cách phân chia họa tiết.

- Bố cục theo nguyên lí hàng lối/nhắc lại:

+ Là dạng bố cục sắp xếp các họa tiết trong một hình (một nhóm hình) nhắc lại, trang trí cùng chiều hoặc ngược chiều, có hình dạng, màu sắc, khoảng cách giống nhau.

+ Họa tiết trong bố cục hàng lối đảm bảo tính liên tục theo một trật tự, có thể mở ra nhiều hướng.

- Bố cục theo nguyên lí xen kẽ:

+ Là dạng bố cục sử dụng một họa tiết sắp xếp xen kẽ với một (hoặc một nhóm) hoạ tiết khác, giúp bố cục thêm phong phú, sinh động.

- Bố cục tự do:

+ Là dạng bố cục sắp xếp hình, mảng chính, phụ, hoa văn, màu sắc không giống nhau; không tuân theo các nguyên tắc đối xứng, hàng lối, nhưng có mối liên hệ với nhau.

+ Hình chính thường có tỉ lệ rõ ràng, có màu sắc chủ đạo. Hình phụ bổ trợ, làm nổi bật hình chính và tạo cảm giác hài hòa.

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN - HỌC SINH

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV hướng dẫn HS quan sát họa tiết trang trí trên trống đồng Đông Sơn, họa tiết thời Lý – Trần, họa tiết thời Hậu Lê, họa tiết hoa sen và họa tiết hoa phượng SGK tr.34, 35 và cho biết: Em hãy cho biết họa tiết và sự cách điệu được thể hiện trong những SPMT này.

- GV hướng dẫn HS đọc mục Ghi nhớ SGK tr.35 để định hướng kiến thức.

Bước 2 : HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS quan sát các hình ảnh trong SGK tr.34, 35.

- HS thảo luận về họa tiết, cách điệu và ứng dụng kiến thức trong trang trí.

- GV hướng dẫn HS quan sát, nêu những hiểu biết cá nhân về nội dung liên quan đến bài học trong SGK tr.34, 35.

Bước 3 : Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện HS trả lời về họa tiết, cách điệu và vai trò của họa tiết trong trang trí.

- GV mời HS khác nhận xét, bổ sung.

- HS đọc mục Ghi nhớ SGK tr.35 để định hướng kiến thức.

Bước 4 : Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức, chuyển sang nội dung mới.

4. Họa tiết trang trí

- Họa tiết:

+ Hình vẽ cách điệu từ hoa, lá, người, động vật, hình thể.

+ Có đường nét dứt khoát, cụ thể và được sáng tạo theo lối vẽ đặc trưng, đơn giản hóa của trang trí.

- Cách điệu:

+ Chắt lọc đường nét, hình thể đặc trưng nhất của đối tượng có thật.

+ Được chỉnh sửa, thêm bớt chi tiết, màu sắc và cường điệu hóa để đạt đến mức tượng trưng.

à Họa tiết trang trí (mô típ trang trí) là:

+ Hình vẽ đã được sáng tạo trên cơ sở mẫu thực tế trong thiên nhiên dưới dạng đơn giản hoặc cách điệu hóa.

+ Phản ánh được những nét đặc trưng của sự vật, đối tượng mẫu.

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN - HỌC SINH

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV cho HS tham khảo một số SPMT:

- GV hướng dẫn HS lựa chọn mẫu: Lá cây, bông hoa,…có hình đơn giản.

- GV hướng dẫn, kết hợp thị phạm để HS quan sát và biết các bước thực hiện.

Bước 2 : HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS quan sát các hình ảnh trong SGK tr.35.

- HS quan sát GV hướng dẫn, thị phạm để biết các bước thực hiện.

Bước 3 : Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- HS nắm được các bước ghi chép mẫu đơn giản từ thiên nhiên.

Bước 4 : Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức, chuyển sang nội dung mới.

1. Vẽ sao chép hình thiên nhiên

- Bước 1: Vẽ phác các vật thể.

- Bước 2: Thể hiện nhịp điệu và sự tương phản của các đường, hình dạng, tông màu, màu sắc, hoa văn, bố cục và hình thức của nó.

- Bước 3: Tẩy các đường nét không cần thiết.

- Bước 4: Vẽ chi tiết các đường nét.

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN - HỌC SINH

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV cho HS tham khảo một số SPMT vẽ cách điệu họa tiết.

- GV hướng dẫn, thị phạm cho HS các bước thực hành.

- GV yêu cầu HS làm bài thực hành: Thực hành vẽ họa tiết trang trí.

- GV lưu ý HS:

+ Vẽ hoạ tiết từ mẫu thật ngoài thiên nhiên.

+ Chất liệu: giấy, chì, màu nước, màu bột, màu acrylic,…

+ Khuôn khổ: tự chọn.

Bước 2 : HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS quan sát các hình SGK tr.36, 37.

- HS lắng nghe, quan sát GV hướng dẫn, thị phạm các bước thực hiện.

Bước 3 : Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- HS nắm được các bước tìm nét đặc trưng một mẫu đơn giản từ thiên nhiên.

- HS thực hành vẽ họa tiết trang trí.

Bước 4 : Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức, chuyển sang nội dung mới.

2. Vẽ cách điệu họa tiết

- Bước 1: phác khung tổng thể.

- Bước 2: giản lược mảng hình và chia lại bố cục hình.

- Bước 3: cách điệu mảng, nét.

- Bước 4: phối màu.

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN - HỌC SINH

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV lựa chọn SPMT của HS đã thực hiện để trưng bày theo hình thức nhóm.

- GV hướng dẫn HS thảo luận theo nội dung:

+ Em lựa chọn mẫu nào để thực hiện? Vì sao?

+ Hình dáng và đặc trưng mẫu em đã chọn để thực hiện là gì?

+ Thứ tự các bước vẽ cách điệu.

+ Hình thức cách điệu.

+ Phương pháp phối màu.

Bước 2 : HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS thảo luận theo gợi ý SGK tr.37.

Bước 3 : Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện HS trình bày cảm nhận, phân tích được SPMT của cá nhân và các bạn.

- GV mời HS khác nhận xét, bổ sung.

Bước 4 : Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức.

Phân tích và đánh giá

HS thảo luận theo gợi ý của GV.