Bài 10: QUÁ TRÌNH NỘI SINH VÀ NGOẠI SINH. CÁC DẠNG ĐỊA HÌNH CHÍNH. KHOÁNG SẢN.

KHỞI ĐỘNG

Ai hiểu biết?

HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

1. Quá trình nội sinh và ngoại sinh

THẢO LUẬN NHÓM

Nhóm 1,2:

- Nội lực là gì?

- Tác động như thế nào ?

- Kết quả tác động của Nội lực làm cho bề mặt Trái đất như thế nào?

Nhóm 3,4:

- Ngoại lực là gì?

- Tác động của ngoại lực gồm mấy quá trình ? Ví dụ ?

- Kết quả tác động của Ngoại lực làm cho bề mặt Trái Đất như thế nào?

Kết quả vận động theo phương ngang

Hiện tượng uốn nếp

Ở Việt Nam: Do tác động của nội lực, trong vận động Tân kiến tạo dãy núi Hoàng Liên Sơn (phía Tây Bắc nước ta) được nâng lên, còn thềm lục địa phía Nam thì bị hạ xuống.

Tác dụng của nước làm bào mòn đất đá

Nội sinh và ngoại sinh có mối quan hệ như thế nào ?

Nội sinh và ngoại sinh là hai quá trình đối nghịch nhau nhưng xảy ra đồng thời và tạo nên địa hình bề mặt Trái Đất. Có  nơi cao, nơi thấp, nơi bằng phẳng, nơi gồ ghề.

Em chưa biết?

2. Các dạng địa hình chính

Dựa vào hiểu biết của mình, em hãy kể tên một số dạng địa hình trên bề mặt Trái Đất?

THẢO LUẬN NHÓM

Chia lớp thành 4 nhóm thảo luận theo kĩ thuật mảnh ghép trong 8 phút

Vòng 1: nhóm chuyên gia

Nhóm 1: tìm hiểu địa hình núi

Nhóm 2: tìm hiểu địa hình đồng bằng

Nhóm 3: tìm hiểu địa hình đồi

Nhóm 4: tìm hiểu địa hình cao nguyên

Vòng 2: nhóm mảnh ghép

Các nhóm di chuyển theo sơ đồ và hoàn thiện bảng sau:

Vẽ một ngọn núi theo tưởng tượng của em. Địa hình núi có đặc điểm gì nổi bật?

Khái niệm: Núi là một dạng địa hình nhô cao rõ rệt trên mặt đất, độ cao thường trên 500m so với mực nước biển.

Vẽ một ngọn núi theo tưởng tượng của em. Địa hình núi có đặc điểm gì nổi bật?

         Phân loại: 3 loại

+ Núi thấp: từ 500m đến dưới 1.000m

+ Núi TB: từ 1.000m đến dưới 2.000m

+ Núi cao: từ trên 2.000m

Quan sát hình và cho biết núi gồm những bộ phận nào ?

Thung lũng: Nơi diễn ra quá trình tích tụ sản phẩm xâm thực được vận chuyển từ sườn núi xuống.

Chân núi: Nơi tiếp xúc giữa núi với vùng đất xung quanh. Nếu sườn càng dốc thì đường chân núi càng rõ.

Căn cứ nào để phân loại núi ngoài độ cao của núi?

Trăng bao nhiêu tuổi trăng già

Núi bao nhiêu tuổi gọi là núi non.

Trăng bao nhiêu tuổi trăng tròn

Núi bao nhiêu tuổi núi còn trơ trơ”

Dựa vào đặc điểm hình thái bên ngoài để phân biệt núi già và núi trẻ

Em có biết!

Cao 8.848m

Ngày 22/5/2008, Bùi Văn Ngợi – người Việt đầu tiên chinh phục thành công đỉnh Everest.

Đồng bằng

+ Đồng bằng bồi tụ: hình thành do phù sa sông hoặc biển. 

+ Đồng bằng mài mòn: hình thành do băng hà.

Địa hình Cac-xtơ

+ Là dạng địa hình độc đáo được hình thành do các loại đá bị hòa tan trong nước tự nhiên như đá vôi và một số đá dễ hòa tan khác.

+ Có giá trị du lịch

Việt Nam địa hình cac-xtơ phổ biến với khoảng 50.000 km² , chiếm 1/6 diện tích của cả nước.

7 Cái nhất của Động Phong Nha

1. Hang nước dài nhất (Hang Vòm-28km)
   2. Cửa hang cao và rộng nhất
   3. Bãi cát và đá rộng đẹp nhất
   4. Hồ ngầm đẹp nhất
   5. Thạch nhũ tráng lệ và kỳ ảo nhất
   6. Dòng sông ngầm dài nhất Việt Nam (13.969 m)
   7. Hang khô rộng và đẹp nhất.

3. Khoáng sản
4. Quan sát hình bên và cho biết các loại khoáng sản gì?
5. Kể tên một số vật dụng trong cuộc sống hằng ngày được làm từ khoáng sản mà em biết?

Khái niệm

          Khoáng sản là những tích tụ tự nhiên của khoáng vật và đá có ích được con người khai thác và sử dụng.

Trữ lượng khoáng sản đủ lớn

Chất lượng phù hợp để sử dụng

=> Mỏ khoáng sản

Phân loại

- Dựa vào trạng thái vật lí: rắn, lỏng, khí

- Dựa vào tính chất và công dụng

Trữ lượng khoáng sản đủ lớn

Chất lượng phù hợp để sử dụng

=> Mỏ khoáng sản

Em có biết!

Việt Nam có tài nguyên khoáng sản khá đa dạng và phong phú

Trên 5000 mỏ, điểm quặng của 60 loại khoáng sản khác nhau

Tài nguyên khoáng sản không tái tạo và trữ lượng hạn chế

Cần tiết kiệm, hợp lí, tránh lãng phí tài nguyên.

LUYỆN TẬP

Nối các ô với nhau sao cho phù hợp

QUÁ TRÌNH NỘI SINH

• Xảy ra bên ngoài Trái đất
• Làm di chuyển các mảng kiến tạo
• Có xu hướng san bằng, phá vỡ các dạng địa hình ban đầu, tạo ra các địa hình mới
• Xảy ra trong lòng Trái Đất
• Có xu hướng làm cho bề mặt Trái Đất bằng phẳng hơn
• Nén ép các lớp đất đá, làm chúng bị uốn nếp, đứt gãy

Hoàn thành sơ đồ tư duy về khoáng sản

VẬN DỤNG

+ Cho các ngọn núi với các độ cao khác nhau

+ Xếp vào các nhóm cho đúng

Tìm hiểu thông tin về hiện trạng khai thác một số loại khoáng sản mà em biết.

Nơi em sinh sống thuộc sang địa hình nào? Dạng địa hình đó phù hợp với những hoạt động kinh tế nào?

HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ

1. Hoàn thành bài tập vận dụng
2. Chuẩn bị nội dung bài học theo hướng dẫn của GV
3. Đọc trước nội dung bài 11