Giáo án PPT Địa lí 6 chân trời Bài 19: Lớp đất và các nhân tố hình thành đất. Một số nhóm đất điển hình

CHƯƠNG 6: TRÁI ĐẤT VÀ SINH VẬT TRÊN TRÁI ĐẤT

BÀI 19: LỚP ĐẤT VÀ CÁC NHÂN TỐ HÌNH THÀNH ĐẤT

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

Câu ca dao mà chúng ta vừa phân tích cho thấy vai trò vô cùng quan trọng của đất đai. Trên thực tế, khoảng 3⁄4 điện tích bê mặt Trái đất là đại dương, phần còn lại là lục địa. Lớp đất trên Trái đất là môi trường sống của con người và các sinh vật sống. Vậy đất bao gồm những thành phần chính nào? Có những nhóm đất điển hình nào? Những nhân tố nào góp phần hình thành đất? Chúng ta cùng đi tìm câu trả lời trong bài học ngày hôm nay - Bài 19: Lớp đất và các nhân tố hình thành đất. Một số nhóm đất điển hình. 

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

1. Lớp đất và các thành phần chính của đất và tầng đất

+ Lớp đất là gì?

+ Độ phì là gì?

+ Độ phì phụ thuộc vào yếu tố nào?

+ Cho biết các thành phần chính của đất?

+ Thành phần nào chiếm tỉ lệ lớn nhất, bao gồm những gì?

+ Thành phần nào quan trọng nhất, bao gồm những gì?

+ Có mấy tầng đất chính? 

+ Em hãy nối ý ở cột A với ý ở cột B, sao cho phù hợp về đặc điểm của các tầng đất:

Ghi nhớ:

a. Lớp đất

- Lớp đất là lớp vật chất mỏng, tơi xốp bao phủ trên bề mặt các lục địa và đảo, được đặc trưng bởi độ phì.

- Độ phì là khả năng cung cấp nước, nhiệt, khí và các chất dinh dưỡng giúp cho thực vật sinh trưởng và phát triển. Mỗi loại đất khác nhau được đặc trưng bởi độ phì tương ứng. Độ phì cao thì đất tốt, thực vật phát triển nhanh chóng, thuận lợi và ngược lại.

- Độ phì cao hay thấp tuỳ thuộc vào nhiều điều kiện, nhưng vai trò của con người trong việc canh tác là quan trọng nhất. Trong sản xuất nông nghiệp, con người đã có nhiều biện pháp làm tăng độ phì của đất.

b. Các thành phần chính của đất 

- Các thành phần chính của đất: chất vô cơ, chất hữu cơ, nước, không khí. 

- Thành phần chất vô cơ chiếm tỉ lệ nhiều nhất, bao gồm các hạt cát, hạt sét.

- Thành phần chất hữu cơ là quan trọng nhất, bao gồm xác động vật, thực vật được phân hủy.

c. Tầng đất

- Có 4 tầng đất chính: Tầng hữu cơ, tầng đất mặt, tầng tích tụ, tầng đất mẹ. 

- Kết quả Phiếu học tập số 1: 

1-d, 2-c, 3-a, 4-b.

2. Các nhân tố hình thành đất

+ Quá trình hình thành của đất chịu ảnh hưởng của những nhân tố nào? (HS hoàn thành câu trả lời vào bảng theo mẫu sau):

+ Em hãy cho biết những ảnh hưởng của con người đến đất theo hướng tích cực và tiêu cực

Ghi nhớ:

Kết quả Phiếu học tập số 2:

- Những ảnh hưởng của con người đến đất theo hướng tích cực và tiêu cực:

+ Hướng tích cực: Khai thác, chăm bón, cày cấy đào xới cho đất tơi xốp. 

+ Hướng tiêu cực:Lạm dụng nguồn tài nguyên đất và tác động xấu đến đất như sử dụng phân bón hóa học, thuốc bảo vệ thực vật đã gây ra tình trạng ô nhiễm môi trường. Chặt phá rừng làm mất đi lớp phủ thực vật cung cấp chất dinh dưỡng cho đất, làm rửa trôi, xói mòn đất.,...

3. Một số nhóm đất điển hình trên thế giới

+ Kể tên một số nhóm đất điển hình trên thế giới.

+ Kể tên các nhóm đất điển hình ở lục địa Á-Âu và lục địa Phi. 

Ghi nhớ:

- Một số nhóm đất điển hình trên thế giới: đất Pốt-dôn, đất đen thảo nguyên ôn đới, đất đỏ vàng nhiệt đới, đất xám hoang mạc và bán hoang mạc, đất khác. 

- Các nhóm đất điển hình ở:

+ Lục địa Á-Âu: đất pốt-dôn (Châu Âu), đất vàng (Châu Á).

+ Lục địa Phi: đất xám hoang mạc và bán hoang mạc.

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

- GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi 2 SHS phần Luyện tập trang 181: Nhân tố đóng vai trò quan trọng trong quá trình hình thành đất? Giải thích vì sao em chọn nhân tố đó. 

D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

- GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi phần Vận dụng SHS trang 181: Dựa vào nội dung đã học và những hiểu biết của em, hãy sưu tầm những thông tin liên quan đến những nhóm đất chính của Việt Nam.

--------------------------------------

--------------------- Còn tiếp ----------------------