Giáo án chuyên đề Mĩ thuật 12 kết nối Bài 1: Tìm hiểu trang trí đường diềm

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập 

- GV chia HS cả lớp thành 4 nhóm.

- GV đặt câu hỏi thảo luận: “Trang trí đường diềm có vai trò như thế nào trong cuộc sống”

- GV yêu cầu HS thảo luận theo nhóm, đọc thông tin SGK tr.29 – tr.32 và trả lời câu hỏi:  

+ Nhóm 1: Tìm hiểu hình thức trang trí ở hình 1, 2.

+ Nhóm 2: Tìm hiểu hình thức trang trí ở hình 4,7.

+ Nhóm 3: Tìm hiểu hình thức trang trí ở hình 5. 

+ Nhóm 4: Tìm hiểu hình thức trang trí ở hình 3,6.

- GV gợi ý HS thực hiện nhận xét Vai trò của trang trí đường diềm trong đời sống xã hội. 

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS tìm hiểu về hình thức trang trí đường diềm. 

- GV quan sát việc tham gia hoạt động học tập trên lớp của HS:

+ Sự tham gia của mỗi thành viên trong nhóm.

+ Sự tích cực, đặt câu hỏi và trả lời của các thành viên trong nhóm.

- GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện 1 – 2 HS trình bày về hình thức trang trí đường diềm.

- GV mời đại diện 1 – 2 HS trình bày nhận xét về Hình ảnh SGK tr.29 – tr.32.

- GV yêu cầu HS lắng nghe, nhận xét, nêu ý kiến bổ sung hoặc đặt câu hỏi (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm học tập

- GV nhận xét, đánh giá và kết luận về hình thức trang trí đường diềm: Hình thức trang trsi đường diềm được dùng phổ biến trong đời sông nhằm làm tăng vẻ dẹp trên vải, trang phục, phụ kiện (khăn quàng cổ, tay áo, cạp váy, túi xách…) trên đồ gia dụng (ấm, chén, bát, đĩa, tách…) trong kiến trúc (bia đá, chân cột, gạch lát sàn….), trên ấn phẩm (sách, báo, giấy khen) trên đá, gỗ và các vật liệu khác. 

- GV chuyển sang nội dung mới.

1. Tìm hiểu một số hình thức trang trí đường diềm.

- Đường diềm được ứng dụng nhiều nhất trong cuộc sống như: các công trình kiến trúc, trên các đồ vật trong gia đình, trang phục… làm cho cuộc sống thêm đẹp và sinh sống.

- Hình thức trang trí ở hình 1,2: Mô típ hoa văn trên vật dụng của các dân tộc nhìn chung khá phức tạp và tỉ mỉ có chung nhiều yếu tố trang trí như: hình ngôi sao, móc câu, chữ thập, hình vuông, hình thoi, đường thẳng, đường dích dắc….

- Hình 4 và hình 7 là những tác phẩm điêu khắc trong kiến trúc thời Lý. Họa tiết chính của hai hiện vật là cánh sen, hoa sen kết hợp hoa dây. Đặc điểm chung của trang trí thời này sử dụng đường cong, nét uốn lượn mềm mại, uyển chuyển nhịp nhàng, hầu như không sử dụng đường thẳng, nét thẳng.

- Hình 5 với họa tiết hoa văn trên mặt trống đồng vô cùng đa dạng như những ngôi sao 12 – 14 cánh, chim, thú, các biểu tượng nhạc cụ, các loại trang phục cổ xưa, nhà sàn dân tộc… Những họa tiết trên mặt trống đồng không chỉ là hình ảnh trang trí mà còn có ý nghĩa sâu sắc về văn hóa và truyền thống. 

- Hình thức trang trí ở hình 3,6 là cổng thành babylon có trang trí hai cánh cổng là các biểu tượng rồng, bò rừng, sư tử… tượng trưng cho quyền lực của đế chế Nebuchadnezzar. Đường diềm xung quanh là họa tiết hoa cúc, hình chữ nhật và họa tiết hoa văn cách điệu cầu kì tạo nên sự bí hiểm.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập 

- GV chia HS cả lớp thành 4 nhóm.

- GV yêu cầu HS thảo luận theo nhóm, quan sát Hình ảnh SGK tr.33 – tr.34 và thảo luận theo nội dung:

+ Nhóm 1: Đường diềm có đặc điểm như thế nào? 

+ Nhóm 2: Hãy kể tên những vị trí trong các công trình kiến trúc sử dụng đường diềm phát triển theo phương thẳng đứng để trang trí.

+ Nhóm 3: Hãy kể tên những đồ vật sử dụng đường diềm trang trí  phát triển theo phương ngang.

+ Nhóm 4: Hãy kể tên những đồ vật sử dụng đường diềm trang trí phát triển theo đường cong, lượn

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS tìm hiểu về đặc điểm đường diềm.

- GV quan sát việc tham gia hoạt động học tập trên lớp của HS:

+ Sự tham gia của mỗi thành viên trong nhóm.

+ Sự tích cực, đặt câu hỏi và trả lời của các thành viên trong nhóm.

- GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện 1 – 2 HS trình bày về đặc điểm đường diềm.

- GV yêu cầu HS lắng nghe, nhận xét, nêu ý kiến bổ sung hoặc đặt câu hỏi (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm học tập

- GV nhận xét, đánh giá và kết luận về đặc điểm đường diềm: Đường diềm là hình thức trang trí, sắp xếp, bố trí họa tiết theo một số nguyên tắc trang trí cơ bản để tạo thành dải, liên tục, lặp đi lặp lại và được giới hạn bởi hai đường song song (thẳng hoặc cong), họa tiết, đường nét, mảng hình, màu sắc… hài hòa và đẹp mặt.

- GV chuyển sang nội dung mới.

2. Tìm hiểu đặc điểm đường diềm

- Đường diềm là hình thức trang trí kéo dài, trên đó các họa tiết được sắp xếp lặp đi lặp lại đều đặn và liên tục, giới hạn trong hai đường song song (thẳng, cong hoặc tròn). 

- Đường diềm kéo dài theo phương thẳng đứng được áp dụng trên các xà, cột, trong các công trình kiến trúc. 

- Đường diềm kéo dài theo phương ngang được áp dụng để trang trí khá phổ biến trên các chân tường, viền áo, váy khăn, thảm…

- Đường diềm theo đường cong, lượn được áp dụng để trang trí trong các hình tròn, elip, đường cong…