Giáo án điện tử chuyên đề Mĩ thuật 12 kết nối Bài 1: Tìm hiểu trang trí đường diềm

CHÀO CẢ LỚP! CHÀO MỪNG CÁC BẠN ĐẾN VỚI BÀI HỌC MỚI!

CHUYÊN ĐỀ 2: THỰC HÀNH VẼ TRANG TRÍ 3

BÀI 1: TÌM HIỂU TRANG TRÍ ĐƯỜNG DIỀM

NỘI DUNG BÀI HỌC

QUAN SÁT VÀ NHẬN THỨC

LUYỆN TẬP VÀ SÁNG TẠO

PHÂN TÍCH VÀ ĐÁNH GIÁ

VẬN DỤNG

1. Tìm hiểu một số hình thức trang trí đường diềm

QUAN SÁT VÀ NHẬN THỨC

Trang trí đường diềm có vai trò như thế nào trong cuộc sống?

Đường diềm được ứng dụng nhiều trong cuộc sống

Diềm mái trong kiến trúc

Diềm trang trí bằng hoa văn

Đường diềm được ứng dụng nhiều trong cuộc sống

Diềm trang trí trang phục

Diềm trang trí đồ dùng

Đọc thông tin SGK tr.29 – tr.32 và trả lời câu hỏi

THẢO LUẬN NHÓM

1

Tìm hiểu hình thức trang trí ở hình 1, 2.

2

Tìm hiểu hình thức trang trí ở hình 4, 7.

3

Tìm hiểu hình thức trang trí ở hình 5.

4

Tìm hiểu hình thức trang trí ở hình 3, 6.

Trang trí hoa văn hình

quả trám trên gùi, dân tộc Bahnar, chất liệu mây tre

Chạm khắc hoa văn hình kỉ hà trang trí trên cây nêu, dân tộc Co, Quảng Ngãi, chất liệu gỗ

Trang trí họa tiết động vật trên cổng thành Babylon (thuộc nền văn minh Lưỡng Hà), chất liệu gốm

Trang trí đường diềm bằng hoa văn hình cánh sen trên bệ đá kê chân cột, thời Lý

Trang trí đường diềm hình chim lạc, hươu, nai, người nhảy múa, đánh trống,… trên mặt trống đồng Đông Sơn

Trang trí đường diềm bằng hoa văn hình hoa lá trên thảm

Trang trí đường diềm bằng hoa văn hình hoa dây, hoa sen trên bia Văn Miếu, Hà Nội

Trang trí đường diềm bằng hoa văn kỉ hà trên trang phục phụ nữ Tây Nguyên

Trang trí đường diềm trên bìa sách

Trang trí đường diềm trên khăn

Các hình thức trang trí

Hình 1 + 2

Mô típ hoa văn trên vật dụng của các dân tộc nhìn chung khá phức tạp và tỉ mỉ có chung nhiều yếu tố trang trí như: hình ngôi sao, móc câu, chữ thập, hình vuông, hình thoi, đường thẳng, đường dích dắc….

Quan sát một số mô típ hoa văn của các dân tộc

Quan sát một số mô típ hoa văn của các dân tộc

Hoa văn trên trang phục phụ nữ Dao đỏ

Mô típ ngôi sao tám cánh xuất hiện trên nhiều trang trí của các dân tộc

Hoa văn trên chiếc gùi của người Xơ Đăng

Hoa văn trên chiếc gùi của người Cơ Tu

Các hình thức trang trí

Hình 4 + 7

• Là những tác phẩm điêu khắc trong kiến trúc thời Lý.
• Họa tiết chính của hai hiện vật là cánh sen, hoa sen kết hợp hoa dây.
• Đặc điểm chung của trang trí thời này sử dụng đường cong, nét uốn lượn mềm mại, uyển chuyển nhịp nhàng, hầu như không sử dụng đường thẳng, nét thẳng.

Quan sát một số tác phẩm kiến trúc thời Lý

Quan sát một số tác phẩm kiến trúc thời Lý

Hình tượng đầu phụng, gốm kiến trúc thời Lý, được sử dụng trang trí trên nóc mái cung điện, khai quật ở Di tích Hoàng thành Thăng Long

Quan sát một số tác phẩm kiến trúc thời Lý

Quan sát một số tác phẩm kiến trúc thời Lý

Gạch mang hoa văn lá đề và hình tượng rồng lượn đặc trưng của triều Lý

Nét sắc sảo, chi tiết của hoa văn lá đề trên diềm mái gốm kiến trúc thời Lý

Các hình thức trang trí

Hình 5

• Họa tiết hoa văn trên mặt trống đồng vô cùng đa dạng như những ngôi sao 12 – 14 cánh, chim, thú, các biểu tượng nhạc cụ, các loại trang phục cổ xưa, nhà sàn dân tộc…
• Những họa tiết trên mặt trống đồng không chỉ là hình ảnh trang trí mà còn có ý nghĩa sâu sắc về văn hóa và truyền thống.

Quan sát các hoạ tiết trang trí trống đồng

Quan sát các hoạ tiết trang trí trống đồng

Quan sát các hoạ tiết trang trí trống đồng

Quan sát các hoạ tiết trang trí trống đồng

Các hình thức trang trí

Hình 3 + 6

• Cổng thành babylon có trang trí hai cánh cổng là các biểu tượng rồng, bò rừng, sư tử… tượng trưng cho quyền lực của đế chế Nebuchadnezzar.
• Đường diềm xung quanh là họa tiết hoa cúc, hình chữ nhật và họa tiết hoa văn cách điệu cầu kì tạo nên sự bí hiểm.

Quan sát các hoạ tiết trang trí cổng thành Babylon

Quan sát các hoạ tiết trang trí cổng thành Babylon

Quan sát các hoạ tiết trang trí cổng thành Babylon

Quan sát các hoạ tiết trang trí cổng thành Babylon

Bò rừng từ cổng Ishtar

Cổng lớn Ishtar

Hình thức trang trí đường diềm được dùng phổ biến trong đời sông nhằm làm tăng vẻ dẹp trên vải, trang phục, phụ kiện (khăn quàng cổ, tay áo, cạp váy, túi xách…) trên đồ gia dụng (ấm, chén, bát, đĩa, tách…) trong kiến trúc (bia đá, chân cột, gạch lát sàn….), trên ấn phẩm (sách, báo, giấy khen) trên đá, gỗ và các vật liệu khác.

2. Tìm hiểu đặc điểm đường diềm

QUAN SÁT VÀ NHẬN THỨC

Quan sát hình ảnh SGK tr.33 – tr.34 và thực hiện nhiệm vụ

THẢO LUẬN NHÓM

1

Đường diềm có đặc điểm như thế nào?

2

Hãy kể tên những vị trí trong các công trình kiến trúc sử dụng đường diềm phát triển theo phương thẳng đứng để trang trí.

3

Hãy kể tên những đồ vật sử dụng đường diềm trang trí phát triển theo phương ngang.

4

Hãy kể tên những đồ vật sử dụng đường diềm trang trí phát triển theo đường cong, lượn.

Đường diềm là hình thức trang trí kéo dài, trên đó các họa tiết được sắp xếp lặp đi lặp lại đều đặn và liên tục, giới hạn trong hai đường song song (thẳng, cong hoặc tròn).

Đường diềm kéo dài theo phương thẳng đứng được áp dụng trên các xà, cột, trong các công trình kiến trúc.

Đường diềm kéo dài theo phương ngang được áp dụng để trang trí khá phổ biến trên các chân tường, viền áo, váy khăn, thảm…

Đường diềm theo đường cong, lượn được áp dụng để trang trí trong các hình tròn, elip, đường cong…

Đường diềm là hình thức trang trí, sắp xếp, bố trí họa tiết theo một số nguyên tắc trang trí cơ bản để tạo thành dải, liên tục, lặp đi lặp lại và được giới hạn bởi hai đường song song (thẳng hoặc cong), họa tiết, đường nét, mảng hình, màu sắc… hài hòa và đẹp mặt.

1. Các bước xây dựng bài trang trí đường diềm ở dạng đen trắng

LUYỆN TẬP VÀ SÁNG TẠO

1

• Xây dựng ý tưởng.
• Xác định dạng bố cục văn bản.

2

• Lựa chọn họa tiết.
• Sắp xếp họa tiết.
• Thể hiện đậm nhạt, đảm bảo yếu tố chính phụ.

Quan sát một số hình minh hoạ

Quan sát một số hình minh hoạ

2. Tham khảo các bước xây dựng phác thảo đen trắng trang trí đường diềm

--------------- Còn tiếp ---------------