Giáo án điện tử chuyên đề Mĩ thuật 12 kết nối Bài 1: Tìm hiểu tranh bố cục hình, khối cơ bản

CHÀO ĐÓN CÁC BẠN ĐẾN VỚI TIẾT HỌC MÔN MĨ THUẬT

CHUYÊN ĐỀ 3: THỰC HÀNH VẼ TRANH BỐ CỤC 3

BÀI 1:

TÌM HIỂU TRANH BỐ CỤC HÌNH, KHỐI CƠ BẢN

I

NỘI DUNG BÀI HỌC

Quan sát và nhận thức

Luyện tập và sáng tạo

Phân tích và đánh giá

Vận dụng

I

QUAN SÁT VÀ NHẬN THỨC

Gợi ý:

• Em hãy liệt kê những dạng hình, khối cơ bản có sẵn ở các vật thể trong tự nhiên.
• Em nhận xét gì về hình, khối trong tự nhiên và hình, khối thể hiện trong tác phẩm mĩ thuật?
• HS cả lớp chia thành 6 nhóm.
• Thảo luận, tìm hiểu về các hình, khối cơ bản trong tự nhiên.

Khi mô phỏng một vật trong thực tế, hoạ sĩ sẽ phân tích và quy thành các hình, khối cơ bản để giúp cho việc dựng hình được đúng cấu trúc.

Ví dụ: Cơ thể người có thể quy từng bộ phận thành dạng hình, khối cơ bản như:

Đầu, mặt: Hình tròn và khối cầu

Thân người: Hình chữ nhật và khối hộp

Chân, tay: Khối trụ

Hình, khối trong tự nhiên

Hình

• Tròn:
• Vuông:
• Tam giác:
• …

Dạng

Không xác định

Có quy tắc đối xứng

• Cánh hoa:
• Cành lá:
• …

Không có quy tắc

• Dãy núi:
• Con sông:
• …
• Tính đối xứng trong tự nhiên không thể hiện một cách tuyệt đối nên không bị cứng nhắc mà mềm mại tự nhiên, thường có những đường cong.
• Khi nghệ sĩ thể hiện các hình, khối trong tác phẩm, tạo hình của nó trở nên cân xứng một cách tuyệt đối hoặc tương đối, khái quát và đơn giản hơn.

1. Tìm hiểu các hình và khối cơ bản

HS thảo luận theo nhóm, đọc thông tin SGK tr.51, 52 và trả lời câu hỏi.

Nhóm 1, 2: Tìm hiểu khái niệm, đặc điểm của hình vuông và khối lập phương.

Toà nhà

Robert Smithson, Góc gương với san hô

Nhóm 3, 4: Tìm hiểu khái niệm, đặc điểm hình tròn và khối cầu.

Trái Đất

Constantin Brâncuși, Nàng thơ đang ngủ

Nhóm 5, 6: Tìm hiểu khái niệm, đặc điểm hình tam giác và khối tam giác.

Dãy núi

Constantin Brâncuși, Ba chú chim cánh cụt

a. Hình vuông và khối lập phương

• Hình vuông là một hình được bao bởi 4 cạnh bằng nhau và có 4 góc vuông.
• Khối lập phương là sự xoay chiều của hình vuông, có 6 mặt, chiếm một thể tích nhất định trong không gian 3 chiều.
• Hình vuông và khối lập phương đều mang giá trị cho tính ổn định, bền vững khiến ta liên tưởng đến những toà nhà vững chắc.

b. Hình tròn và khối cầu

• Hình tròn là một mặt phẳng được khép kín bởi một vòng tròn đồng tâm.
• Khối cầu là sự xoay chiều của hình tròn chiếm một thể tích nhất định trong không gian 3 chiều.
• Hình tròn và khối cầu tượng trưng cho sự chuyển động.

c. Hình tam giác và khối tam giác:

• Hình tam giác là hình được tạo nên bởi ba cạnh và có nhiều dạng.
• Khối tam giác là sự xoay chiều của hình tam giác có các cạnh chung một đỉnh.
• Hình, khối tam giác tạo nên cảm giác cân bằng, vững chãi và có tính chất phát triển.

KẾT LUẬN

• Một vật trong thực tế, khi được mô phỏng lại sẽ được hoạ sĩ phân tích thành các hình, khối cơ bản. Việc này giúp cho quá trình dựng hình hoặc phác thảo bố cục được khoa học và đúng cấu trúc.
• Ví dụ: cơ thể người có thể quy từng bộ phận thành dạng hình, khối cơ bản như:
• Đầu và mặt quy về hình tròn và khối cầu
• Thân người quy về hình chữ nhật và khối hộp
• Chân, tay quy về khối trụ,…

2. Hình, khối và các yếu tố tạo hình khác

HS cả lớp chia thành 5 nhóm, quan sát Hình ảnh SGK tr.52 và thảo luận theo nội dung:

Cây đỏ, sơn dầu, 1908 - 1910

Phong cách tạo hình trong các tác phẩm của hoạ sĩ Piet Mondrian được thể hiện như thế nào ở tác phẩm Cây đỏ?

Nhóm 1

2. Hình, khối và các yếu tố tạo hình khác

HS cả lớp chia thành 5 nhóm, quan sát Hình ảnh SGK tr.52 và thảo luận theo nội dung:

Cây xám, sơn dầu, 1911

Phong cách tạo hình trong các tác phẩm của hoạ sĩ Piet Mondrian được thể hiện như thế nào ở tác phẩm Cây xám?

Nhóm 2

2. Hình, khối và các yếu tố tạo hình khác

HS cả lớp chia thành 5 nhóm, quan sát Hình ảnh SGK tr.52 và thảo luận theo nội dung:

Sáng tác II, sơn dầu, 1912

Phong cách tạo hình trong các tác phẩm của hoạ sĩ Piet Mondrian được thể hiện như thế nào ở tác phẩm Sáng tác II?

Nhóm 3

2. Hình, khối và các yếu tố tạo hình khác

HS cả lớp chia thành 5 nhóm, quan sát Hình ảnh SGK tr.52 và thảo luận theo nội dung:

Thành phần số 11, sơn dầu, 1913

Phong cách tạo hình trong các tác phẩm của hoạ sĩ Piet Mondrian được thể hiện như thế nào ở tác phẩm Sáng tác II?

Nhóm 4

2. Hình, khối và các yếu tố tạo hình khác

HS cả lớp chia thành 5 nhóm, quan sát Hình ảnh SGK tr.52 và thảo luận theo nội dung:

Bố cục với mặt phẳng lớn màu xanh lam, đỏ, đen, vàng và xám, sơn dầu, 1921

Phong cách tạo hình trong các tác phẩm của hoạ sĩ Piet Mondrian được thể hiện như thế nào ở tác phẩm Sáng tác II?

Nhóm 5

a. Tác phẩm “Cây đỏ”

Mondrian chịu ảnh hưởng sâu sắc từ trường phái Ấn tượng.

Đường nét mang tính chất tự nhiên.

Có xu hướng quan tâm nhiều đến màu sắc.

b. Tác phẩm “Cây xám”

Hoạ sĩ bị cuốn hút theo xu hướng của trường phái Lập thể.

Chỉ có sắc đen và trắng, thân và cành được kết cấu bởi những đường cong đổi chiều liên tục.

Không dùng hình trụ hay khối lập phương để kiến tạo không gian.

c. Tác phẩm “Sáng tác II”

Vẫn là những nét cong để tạo nên các đường liên kết.

Các nét ngắn đối ứng thành các mắt xích.

Tính nhịp điệu và không gian của tác phẩm.

Sự thể hiện đã giản lược.

d. Tác phẩm “Thành phần số 11”

Nét thẳng ngắn được hoạ sĩ sử dụng triệt để với mật độ dày đặc.

Phải tiếp cận với nhiều biến thể của nó.

Mối quan hệ giữa chiều ngang và chiều dọc của cây.

e. Tác phẩm “Bố cục với mặt phẳng lớn màu xanh lam, đỏ, đen, vàng và xám”

Hoạ sĩ thiên về xu hướng trừu tượng hình học

Có sự thay đổi và đơn giản hoá một cách triệt để.

KẾT LUẬN

Cấu trúc của một vật thể tự nhiên đều có thể được quy về những hình, khối cơ bản.

3. Hình, khối cơ bản trong các tác phẩm mĩ thuật

Pablo Picasso, Xưởng vẽ, sơn dầu.

Sonia Delaunay, Nhịp điệu màu sắc, sơn dầu

Wassily Kandinsky, Sự đền bù không ổn định, sơn dầu

--------------------------------------

--------------------- Còn tiếp ----------------------