Giáo án Đạo đức 5 cánh diều Bài 4: Em biết vượt qua khó khăn

HOẠT ĐỘNG CỦA GV

HOẠT ĐỘNG CỦA HS

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế tích cực, hứng thú học tập cho HS và kết nối với bài học mới. 

b. Cách tiến hành

GV tổ chức cho HS quan sát bức ảnh con đường đến trường mùa mưa lũ của các bạn ở miền núi.

- GV mời 2 – 3 HS chia sẻ suy nghĩ về bức tranh. Các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có). 

- GV dẫn dắt HS vào bài học: Con đường đến trường mùa mưa lũ của các bạn ở miền núi rất khó khăn, bất tiện nhưng các bạn vẫn nỗ lực đến trường để học tập. Mặc dù vậy các em đã vượt qua khó khăn trong học tập và cuộc sống. Chúng ta cùng vào bài học “Em vượt qua khó khăn trong học tập và cuộc sống” để tìm hiểu sâu hơn nhé. 

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Quan sát tranh và trả lời câu hỏi

a. Mục tiêu: HS nhận biết được những cách vượt qua khó khăn trong các tình huống cụ thể. 

b. Cách tiến hành

- GV yêu cầu HS quan sát tranh minh họa SGK tr.21.

- GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi: Các bạn trong tranh trên đã biết vượt qua khó khăn trong học tập và cuộc sống như thế nào?

- GV hướng dẫn HS làm việc nhóm (4 – 6 HS / nhóm) để thảo luận, trao đổi, thống nhất câu trả lời theo mẫu sau:

- GV mời đại diện 3 – 4 HS trả lời câu hỏi. Các HS khác lắng nghe, nhận xét, nêu ý kiến (nếu có). 

- GV nhận xét, đánh giá và đưa ra đáp án tham khảo: 

- GV liên hệ, vận dụng, yêu cầu HS trả lời câu hỏi: Em hãy kể thêm một số khó khăn trong học tập hoặc cuộc sống và cách vượt qua khó khăn đó. 

- GV mời HS giơ tay phát biểu. HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có). 

- GV nhận xét và chốt đáp án: 

+ Tự ôn tập và nhờ thầy cô, bạn bè hướng dẫn khi bị quên kiến thức cũ. 

+ Nhờ bạn bè giảng giải lại bài khi bị ốm không đi học được.

+ Tìm cách liên hệ với người lớn, công an khi bản thân gặp nguy hiểm.

+ Cố gắng vận động thân thể nhẹ nhàng và ăn uống điều độ khi cơ thể bị mệt mỏi, ốm đau.

+ …

Cô giáo giúp đỡ học sinh

Cậu bé Nguyễn Hiền vì nhà nghèo không được đi học nên cậu phải trốn ở ngoài cửa lớp  

nghe giảng nhờ

Nhờ bạn giảng lại bài

Tổng đài bảo vệ trẻ em 111

- GV mở rộng cho HS xem video bài hát “Vì tôi còn sống”: 

https://www.youtube.com/watch?v=Of-UkRiRWeo

- GV tổ chức cho HS làm việc nhóm đôi và yêu cầu trả lời câu hỏi:

+ Bài hát muốn truyền tải thông điệp gì?

+ Em có cảm nhận gì khi nghe bài hát? 

- GV mời đại diện 1 – 2 HS trình bày. HS khác lắng nghe, nhận xét và bổ sung ý kiến (nếu có). 

- GV nhận xét, chốt đáp án:

+ Với giai điệu bắt tai cùng ca từ ý nghĩa, bài hát truyền cho người nghe nguồn cảm hứng mới giữa cuộc sống thường nhật cùng bao khó khăn, vất vả. Những câu hát nhẹ nhàng như đưa người thưởng thức về chốn bình yên giữa dòng chảy xô bồ của cuộc đời, để thấy thanh thản với những gì bản thân có ở hiện tại.

+ Bài hát khiến bản thân mỗi chúng ta cảm thấy bình yên, vui vẻ, thêm yêu cuộc sống và tiếp động lực để em sẵn sàng vượt qua khó khăn.

Hoạt động 2: Đọc câu chuyện và trả lời câu hỏi

a. Mục tiêu: HS kể được cách vượt qua khó khăn của các tấm gương xung quanh mình. 

b. Cách tiến hành

- GV mời lần lượt 2 HS đọc to Câu chuyện 1 và Câu chuyện 2 trước lớp. HS khác lắng nghe, đọc thầm theo để nắm nội dung câu chuyện. 

 - GV chia lớp ra thành 4 nhóm và giao nhiệm vụ cụ thể cho từng nhóm:

+ Nhóm 1, 2: 

Đọc câu chuyện 1 và trả lời câu hỏi: Anh Níc Vu-gic đã vượt qua những khó khăn của bản thân như thế nào?

+ Nhóm 3, 4: Đọc câu chuyện 2 và trả lời câu hỏi: Thầy Nguyễn Ngọc Ký đã vượt qua những khó khăn của bản thân như thế nào?

- GV trình chiếu thêm video cho HS quan sát: Thầy giáo Nguyễn Ngọc Ký - Biểu tượng tinh thần hiếu học.

https://www.youtube.com/watch?v=335FLxTzOhU

- GV mời đại diện 2 nhóm trình bày kết quả thảo luận. 2 nhóm còn lại lắng nghe, nhận xét, nêu ý kiến bổ sung (nếu có). 

- GV nhận xét, đánh giá và khen ngợi HS.

- GV ghi nhận đáp án hợp lí:

+ Anh Níc Vu-gic tuy không có tứ chi mà chỉ có một bàn chân với hai ngón chân nhỉ nhưng anh đã vượt qua khó khăn bằng cách đã chấp nhận chung sống với sự thiếu sót trên cơ thể mình, anh học cách dùng chân và một cái cán để viết chữ, đánh bàn phím máy tính, tự sinh hoạt cá nhân, chăm sóc bản thân.

+ Thầy giáo Nguyễn Ngọc Ký đã kiên trì tập viết bằng chân qua nhiều năm tháng, chịu đựng sự đau đớn để vượt qua khó khăn khi bị liệt cả hai tay từ nhỏ. 

- GV tiếp tục yêu cầu 4 nhóm thảo luận và trả lời câu hỏi: Nêu suy nghĩ của em về những tấm gương vượt khó kể trên.

- GV mời đại diện các nhóm trả lời. HS khác lắng nghe và nêu câu hỏi (nếu có).

- GV nhận xét và chốt đáp án:

+ Em thấy vô cùng xúc động và thương cảm khi thấy những hoàn cảnh khó khăn của anh Níc Vu-gic và thầy Nguyễn Ngọc Ký.

+ Tuy nhiên, trên hết, em thấy vô cùng ngưỡng mộ hai tấm gương trên khi đã vượt lên nghịch cảnh, kiên trì và trở thành những người đáng ngưỡng mộ để em học tập và noi theo.

- GV mở rộng kiến thức, cho HS xem video.

Video: Câu chuyện hai hạt lúa.

https://www.youtube.com/watch?v=jgL02Qeg_4c

- GV đặt câu hỏi cho HS:

+ Em hãy nêu tâm trạng của hai hạt lúa vào ngày ông chủ gieo mạ?

+ Tại sao sau một thời gian nằm trong góc kho lúa, hạt lúa thứ nhất lại bị héo khô?

+ Hình ảnh hạt lúa thứ hai nát tan trong đất nhưng từ thân nó lại mọc lên những hạt lúa vàng óng, trĩu hạt đã gợi cho em những suy nghĩ gì?

- GV mời 1 – 2 HS trả lời câu hỏi. HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

- GV nhận xét, đánh giá và chốt đáp án:

+ Tâm trạng:

• Hạt lúa thứ nhất hông muốn nát tan trong đất, nó muốn giữ lại tất cả các chất dinh dưỡng bên trong lớp vỏ và tìm một góc khuất trong kho lúa để trú ngụ.

• Hạt lúa thứ hai rất vui vẻ, nó háo hức muốn trải nghiệm cuộc sống mới và tạo ra thật nhiều hạt lúa mới góp ích cho đời.

+ Vì hạt lúa thứ nhất không nhận được nước và ánh sáng, chất dinh dưỡng trong lớp vỏ cũng đã cạn sạch.

+ Chúng ta cần phải dấn thân, chấp nhận gian khó, thử thách, trải nghiệm những điều mới mẻ và cống hiến hết mình để đem lại những giá trị tốt đẹp cho cuộc sống. 

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Nhiệm vụ 1. Trả lời câu hỏi trắc nghiệm 

a. Mục tiêu: HS củng cố kiến thức đã học trong bài.

b. Cách tiến hành: 

- GV cho HS làm việc cá nhân để trả lời các câu hỏi trắc nghiệm sau:

…………………

- HS quan sát. 

- HS trả lời.

- HS lắng nghe, tiếp thu, chuẩn bị vào bài mới.

- HS quan sát. 

- HS lắng nghe GV nêu câu hỏi.

- HS lắng nghe, thực hiện.

- HS trả lời.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS lắng nghe GV nêu câu hỏi. 

- HS trả lời.

- HS lắng nghe, tiếp thu. 

- HS lắng nghe bài hát.

- HS làm việc nhóm và suy nghĩ câu trả lời. 

- HS trả lời.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS đọc chuyện trước lớp.  

- HS làm việc nhóm.

- HS xem video mở rộng.

- HS phát biểu. 

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS lắng nghe câu hỏi và thảo luận nhóm.

- HS phát biểu ý kiến.  

- HS lắng nghe và tiếp thu.

- HS xem video.

- HS lắng nghe câu hỏi.

- HS trả lời.

- HS lắng nghe, tiếp thu. 

- HS lắng nghe GV nêu câu hỏi. 

..........................