Giáo án Đạo đức 5 cánh diều Bài 2: Em tôn trọng sự khác biệt

HOẠT ĐỘNG CỦA GV

HOẠT ĐỘNG CỦA HS

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế tích cực, hứng thú học tập cho HS và kết nối với bài học mới. 

b. Cách tiến hành

- GV chuẩn bị một số phiếu ghi thông tin (khoảng 4 phiếu), mỗi phiếu ghi tên 1 HS trong lớp.

- GV chọn một số HS có những điểm khác biệt đặc trưng so với các bạn khác về đặc điểm ngoại hình, giới tính, hoàn cảnh, dân tộc,...

- GV mời 2 HS tham gia (1 nam, 1 nữ), mỗi em bốc 1 phiếu và mô tả đặc điểm của bạn có tên trong phiếu.

- GV mời các bạn còn lại đoán tên của “người bí ẩn” trong phiếu.

- GV nêu câu hỏi cho cả lớp: Vì sao các em tìm được người bí ẩn trong trò chơi này?

- GV mời đại diện 2 – 3 HS trả lời. Các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có). 

- GV tổ chức cho HS liên hệ với bản thân và nêu những điểm khác biệt của mình trước lớp. 

- GV gợi ý cho HS liên hệ bản thân:

+ Giới thiệu đặc điểm khác biệt của bản thân: chiều cao, cân nặng, giới tính, màu da, màu tóc, sở thích, thói quen,...

+ Cảm nhận khi có những đặc điểm khác biệt đó:

• Bản thân như có thêm một màu sắc mới, không trùng lặp với mọi người.

• Tạo nên sự chú ý cho mọi người, dễ dàng thu hút ánh nhìn và mang lại cho bản thân cảm giác tự tin, không mặc cảm. 

- GV dẫn dắt HS vào bài học: Mỗi chúng ta đều có sự khác biệt với mọi người xung quanh, chúng ta cần biết cách chấp nhận sự khác biệt của nhau để hợp tác, giảm sự bất hòa trong giao tiếp. Đồng thời, khi hiểu rõ sự khác biệt và chấp nhận sự khác biệt của người khác, chúng ta biết yêu thương, tôn trọng lẫn nhau, nuôi dưỡng những mối quan hệ đẹp ở lớp, trường, gia đình, hàng xóm láng giềng,...Chúng ta cùng vào bài học “Em tôn trọng sự khác biệt của người khác”.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Quan sát tranh và thực hiện yêu cầu

a. Mục tiêu: HS kể được một số biểu hiện tôn trọng sự khác biệt (về đặc điểm cá nhân, giới tỉnh, hoàn cảnh, dân tộc) của người khác

b. Cách tiến hành

- GV yêu cầu HS quan sát tranh minh họa SGK tr.12.

- GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

+ Bạn nào trong tranh thể hiện tôn trọng sự khác biệt?

+ Em hãy nêu biểu hiện sự tôn trọng sự khác biệt trong các tranh trên.  

- GV hướng dẫn HS làm việc nhóm 4 – 6 HS để thảo luận, trao đổi, thống nhất câu trả lời theo mẫu sau:

- GV mời đại diện 3 – 4 HS trả lời câu hỏi. Các HS khác lắng nghe, nhận xét, nêu ý kiến (nếu có). 

- GV nhận xét, đánh giá và đưa ra đáp án tham khảo: 

- GV yêu cầu HS: Em hãy kể thêm một số biểu hiện thể hiện sự tôn trọng sự khác biệt với mọi người xung quanh. 

- GV mời HS giơ tay phát biểu. HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có). 

- GV nhận xét và chốt đáp án: 

+ Hòa đồng, thân thiện với mọi người xung quanh. 

+ Lắng nghe, thấu hiểu về mặt cảm xúc của người xung quanh.,

+ Thể hiện sự nhiệt tình và hỗ trợ mọi người khi cần.

+ Chủ động mời mọi người tham gia các hoạt động có tính gắn kết, chia sẻ. 

+ Không có thái độ miệt thị, cô lập, đánh giá chủ quan về những điểm khác biệt của mọi người. 

+ Không có lời nói xúc phạm, thiếu tôn trọng về điểm khác biệt của mọi người....

Tôn trọng sự khác biệt về ngoại hình, đặc điểm

Không cô lập, miệt thị đặc điểm riêng

Tôn trọng về các đặc điểm về giới tính 

Tôn trọng và giúp đỡ những người có hoàn cảnh sống khác nhau

- GV cho HS xem đoạn video về sự tôn trọng sự khác biệt của người khác.

https://youtu.be/XXv006Pxrck 

- GV tổ chức cho HS làm việc nhóm và yêu cầu trả lời câu hỏi:

+ Bạn nhỏ trong câu chuyện có thái độ như thế nào đối với em bé ngoại quốc?

+ Bạn nhỏ đã có những lời nói, hành vi gì?

+ Bạn nhỏ đã nhận ra điều gì sau câu chuyện? 

- GV mời đại diện 1 – 2 HS trình bày. HS khác lắng nghe, nhận xét và bổ sung ý kiến (nếu có). 

- GV nhận xét, chốt đáp án:

+ Bạn nhỏ có thái độ xa lánh, không thân thiện với em bé ngoại quốc vì em bé ngoại quốc có những đặc điểm khác biệt về ngoại hình, ngôn ngữ, phong tục với bạn.

+ Bạn nhỏ có những lời nói thiếu tôn trọng đối với sự khác biệt của em bé ngoại quốc: “Trông nó thật kì quái” và hành động đẩy ngã em bé.

+ Bạn nhỏ đã nhận ra bản thân cần tôn trọng những điểm khác biệt của người xung quanh, cần có thái độ, hành vi và lời nói phù hợp với mọi người.

Hoạt động 2: Đọc câu chuyện và trả lời câu hỏi

a. Mục tiêu: HS biết được vì sao phải  tôn trọng sự khác biệt của người khác. 

b. Cách tiến hành

- GV yêu cầu HS đọc câu chuyện “Màu của cầu vồng” SGK tr.13 rồi thảo luận theo nhóm đôi.

- GV mời 1 HS đọc to câu chuyện trước lớp. HS khác lắng nghe, đọc thầm theo để nắm nội dung câu chuyện.

- GV nêu câu hỏi thảo luận nhóm đôi:

+ Các màu sắc tranh luận với nhau về vấn đề gì? 

+ Theo em, vì sao phải tôn trọng sự khác biệt? 

- GV mời đại diện 1 – 2 nhóm trình bày kết quả thảo luận. Các HS khác lắng nghe, nhận xét, nêu ý kiến bổ sung (nếu có). 

- GV nhận xét, đánh giá và khen ngợi HS.

- GV ghi nhận đáp án hợp lí:

+ Các màu sắc tranh cãi nhau về vấn đề màu sắc nào là quan trọng nhất và mỗi màu sắc lại đưa ra một lí do để thuyết phục cho quan điểm của mình. 

• Màu xanh lá – màu nổi bật nhất trên Trái đất.

• Màu xanh da trời – bầu trời và đại dương đề là màu xanh da trời. 

• Màu vàng – Mặt Trời, Mặt Trăng và ngôi sao có thể chiếu sáng màu vàng. 

• Màu da cam – có lợi cho sức khỏe. 

=> Nhưng khi chúng kết hợp lại trở thành màu sắc của cầu vồng – một thứ kì diệu hơn phiên bản trước đó của các màu sắc. 

+ Lí do phải tôn trọng sự khác biệt:

• Bất cứ ai cũng có những đặc điểm khác biệt với người khác (có thể mở rộng: ngay cả anh chị em sinh đôi cũng khác nhau về tính cách, sở thích,...) nên cần có thái độ tôn trọng sự khác biệt để giao tiếp hiệu quả, tránh xảy ra mâu thuẫn, nhất là các thái độ phân biệt đối xử, kì thị,... - đây là các thái độ tiêu cực làm cho người cùng học tập, cùng làm việc không vui vẻ và hạnh phúc.

• Tôn trọng sự khác biệt cũng là cơ hội để học hỏi những điểm mạnh, điểm tốt của người khác, giúp bản thân tiến bộ và hoàn thiện hơn.

• Tôn trọng sự khác biệt của người khác giúp mỗi người biết cảm thông, chia sẻ và giúp đỡ nhau.

• Tôn trọng sự khác biệt của người khác giúp tăng cường tinh thần hợp tác, đoàn kết và giúp cho xã hội cùng phát triển.

• Tôn trọng sự khác biệt của người khác cũng là cách tôn trọng những điểm khác biệt của bản thân. 

- GV cho HS xem video ca khúc “Điều tuyệt vời vời” 

https://youtu.be/IJheEMB7dJU 

- GV đặt câu hỏi cho HS:

+ Bài hát gửi gắm thông điệp gì?

+ Em cảm thấy thế nào sau khi nghe ca khúc?

- GV mời 1 – 2 HS trả lời câu hỏi. HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có). 

- GV nhận xét, đánh giá và chốt đáp án:

+ Bài hát truyền động lực về một tinh thần sống lạc quan, chân thành và yêu đời đồng thời thể hiện sự tôn trọng những điều khác biệt của bản thân qua câu hát “Vì bạn là một người khác biệt, bạn là duy nhất”.

+ Bài hát giúp người nghe cảm thấy thoải mái, phấn chấn, yêu đời và tự tin vào bản thân hơn. 

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

a. Mục tiêu: Giúp HS thể hiện được bằng lời nói, hành động và thái độ tôn trọng sự khác biệt của người khác.

b. Cách tiến hành

- HS giữ trật tự. 

- HS mô tả. 

- HS trả lời. 

- HS lắng nghe. 

- HS trả lời. 

- HS trình bày. 

- HS lắng nghe, tham khảo. 

- HS lắng nghe, tiếp thu, chuẩn bị vào bài mới.

- HS quan sát. 

- HS lắng nghe GV nêu câu hỏi.

- HS lắng nghe, thực hiện. 

- HS trả lời. 

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS lắng nghe GV nêu câu hỏi. 

- HS trả lời. 

- HS lắng nghe, tiếp thu. 

- HS xem video. 

- HS làm việc nhóm. 

- HS trả lời. 

- HS lắng nghe, tiếp thu. 

- HS làm việc nhóm đôi, 

- HS đọc chuyện trước lớp. 

- HS lắng nghe câu hỏi. 

- HS phát biểu. 

- HS lắng nghe, tiếp thu. 

- HS xem video. 

- HS lắng nghe câu hỏi. 

- HS trả lời. 

- HS lắng nghe, tiếp thu.