Giáo án PowerPoint Công dân 6 Cánh diều Bài 11: Quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân

TRẢ LỜI NHANH

Em biết những quyền và nghĩa vụ cơ bản nào của em và của mọi người xung quanh?

BÀI 11: QUYỀN VÀ NGHĨA VỤ CƠ BẢN CỦA CÔNG DÂN

NỘI DUNG BÀI HỌC

1. Tìm hiểu quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân
2. Quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân theo Hiến pháp 2013
3. Cách thức thực hiện quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân

HOẠT ĐỘNG 1:

TÌM HIỂU QUYỀN VÀ NGHĨA VỤ CƠ BẢN CỦA CÔNG DÂN

Quan sát hình ảnh, đọc thông tin và trả lời câu hỏi

- Mọi người có quyền bất khả xâm phạm về đời sông riêng tư, bí mật cả nhân và bí mật gia đình.

- Mọi người có quyền bí mật thư tín, điện thoại, điện tín và các hình thức trao đổi thông tin riêng tư khác. Không ai được bóc mở, kiếm soát, thu giữ trái luật thư tin, điện thoại. điện tín và các hình thức trao đổi thông tin riêng tư của người khác.

- Công dân có quyền và nghĩa vụ học tập.

1. a) Hình ảnh và thông tin trên đây thê hiện những quyền và nghĩa vụ cơ bản nào của công dân?

Hình ảnh và thông tin trên đây thể hiện quyền: quyền bắt khả xâm phạm về đời sông riêng tứ, bí mật cả nhân và bí mật gia đình. Mọi người có quyền bí mật thư tín, điện thoại, điện tín. Có quyền và nghĩa vụ học tập.

1. b) Em hiểu thế nào là quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân?

Quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân là các quyền và nghĩa vụ chủ yếu, gắn bó mật thiết với đời sống của mỗi công dân, được ghi nhận trong Hiến pháp; quy định mối quan hệ cơ bản nhất giữa Nhà nước và công dân. Quyền công dân không tách rời nghĩa vụ của công dân.

KẾT LUẬN

Quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân là các quyền và nghĩa vụ chủ yếu, gắn bó mật thiết với đời sống của mỗi công dân được ghi nhận trong Hiến pháp; quy định trong mối quan hệ cơ bản nhất giữa Nhà nước và công dân.

Quyền công dân không tách rời với nghĩa vụ của công dân.

HOẠT ĐỘNG 2:

QUYỀN VÀ NGHĨA VỤ CƠ BẢN CỦA CÔNG DÂN THEO HIẾN PHÁP 2013

THẢO LUẬN NHÓM

- Thời gian: 5 phút

- Nhiệm vụ: Đọc các điều khoản của Hiến pháp về quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân; trả lời câu hỏi: “Công dân có những quyền và nghĩa vụ cơ bản nào theo Hiến pháp năm 2013?”

Các điều khoản của Hiến pháp năm 2013 (SGK/24,25) từ điều 20 đến điều 47.

VD: Điều 20, có nghĩa là:

• Không ai được xâm phạm đến thân thể người khác, trừ trường hợp được pháp luật cho phép
• Không ai được làm tổn hại đến sức khỏe người khác; không ai được nói xấu, xúc phạm, bôi nhọ danh dự của người khác.

Điều 24, có nghĩa là: công dân có quyền tự do thể hiện quan điểm, quyết định của mình theo tôn giáo này hay tôn giáo khác, không ai được ép buộc hoặc cản trở.

HOẠT ĐỘNG 3: CÁCH THỨC THỰC HIỆN QUYỀN VÀ NGHĨA VỤ CƠ BẢN CỦA CÔNG DÂN

THẢO LUẬN NHÓM

• ThờI gian:
• - Nhiệm vụ: thảo luận nhóm về 4 tình huống trong SGK và trả lời câu hỏi

Tình huống 1

1. Thực hiện quyền tự do ngôn luận của công dân, một só trường trung học cơ sở tô chức lấy ý kiến đóng gớp của giáo viên và học sinh vào việc xây dựng trường lớp. Nhiều bạn học sinh băn khoăn, không biết học sinh có quyền tự do ngôn luận hay không? Vì thế, sự tham gia của các bạn cũng khác nhau.

Nhóm học sinh thứ nhất tích cực tham gia đóng góp ý kiến với trường vẻ những nội dung liên quan đến học tập của học sinh.

Nhóm học sinh thứ hai thì cho rằng đây là quyền của các thầy cô giáo, không phải của mình, nên không tham gia.

1. a) Em hãy nhận xét việc thực hiện quyền tự do ngôn luận của học sinh trong trường hợp này.
2. b) Theo em, trong trường hợp này học sinh có thể phát biểu ở đâu và phát biểu như thế nào?

TÌNH HUỐNG 2

2. Nhà ở mặt đường, nên chị Điệp muốn mở cửa hàng bán quạt điện. Chị đã làm thủ tục hồ sơ và được cơ quan đăng kí kinh doanh của huyện cáp Giấy chứng nhận đăng kí kinh doanh. Kẻ từ khi mở cửa hàng kinh doanh, chị Điệp luôn khai báo và nộp thuế đây đủ cho Nhà nước.

Em hãy cho biết ý kiến của mình về việc thực hiện quyên tự do kinh doanh và nghĩa vụ đóng thuế của chị Điệp.

Tình huống 3

3. Nhà máy X chuẩn bị đi vào hoạt động sản xuất nước giải khát. Mọi việc đã được lên kế hoạch cụ thể. Tuy vậy, vấn đề gây tranh luận nhiêu nhất trong Ban lãnh đạo nhà máy là việc xử lí nước thải từ hoạt động sản xuất. Có hai ý kiến:

- Ý kiến thứ nhất cho rằng, cần phải xây dựng hệ thống xử lí nước thải để bảo vệ môi trường xung quanh nhà máy.

- Ý kiến thứ hai thì cho rằng, công việc này rất tốn kém, nên có thẻ xả nước thải xuống dòng sông bên cạnh nhà máy.

Theo em, ý kiến nào trên đây là thực hiện đúng quyền và nghĩa vụ bảo vệ môi trường?

Tình huống 3

3. Nhà máy X chuẩn bị đi vào hoạt động sản xuất nước giải khát. Mọi việc đã được lên kế hoạch cụ thể. Tuy vậy, vấn đề gây tranh luận nhiêu nhất trong Ban lãnh đạo nhà máy là việc xử lí nước thải từ hoạt động sản xuất. Có hai ý kiến:

- Ý kiến thứ nhất cho rằng, cần phải xây dựng hệ thống xử lí nước thải để bảo vệ môi trường xung quanh nhà máy.

- Ý kiến thứ hai thì cho rằng, công việc này rất tốn kém, nên có thẻ xả nước thải xuống dòng sông bên cạnh nhà máy.

Theo em, ý kiến nào trên đây là thực hiện đúng quyền và nghĩa vụ bảo vệ môi trường?

Tình huống 4

4. T và D có mâu thuẫn cá nhân với nhau từ mấy tháng nay mà vấn chưa giải quyết được D. T quyết tâm hạ uy tín, danh dự của D bằng cách tung tín xấu về D trong trường học. T nói với các bạn trong lớp rằng D học kém, nhưng hay nhìn bài của bạn khác nên được điểm cao. D ấm ức và xâu hổ vì bị vu oan, nói xấu, nhưng không biết phải làm gì?
5. a) Em đồng tình hay phản đối việc làm của T? Vì sao?
6. b) Trong trường hợp này, D có thể làm gì để bảo vệ quyền của mình?

Tình huống 1

Nhóm thứ nhất: thực hiện tốt quyền tự do ngôn luận của công dân, HS vì đã tích cực tham gia đóng góp ý kiến về những nội dung liên quan đến học tập của HS

Nhóm thứ 2: chưa thực hiện quyền tự do ngôn luận của HS, vì đã hiểu không đúng về quyền tự do ngôn luận công dân. Đây là quyền của mọi công dân, tùy theo lứa tuổi, vị trí công tác mà có sự tham gia khác nhau.

Tình huống 2

Chị Điệp đã thực hiện tốt quyền tự do kinh doang của công dân, theo Điều 33 và Điều 47 Hiến pháp:

+ Nộp thuế theo đúng quy định của pháp luật.

+ Làm thủ tục đăng kí kinh doanh quạt điện và mở cửa hàng khi được cấp giấy chứng nhận đăng kí kinh doanh.

Tình huống 3:

Ý kiến thứ nhất đúng về quyền và nghĩa vụ bảo vệ môi trường vì đã thực hiện đúng quy định về bảo vệ môi trường của cơ sở sản xuất kinh doanh, dịch vụ

Tình huống 4:

+ Phản đối việc làm của T, vì đã nói xấu, xúc phạm danh dự, uy tín của D

+ D có thể nói với T về sự việc này, yêu cầu T xin lỗi, dừng việc tuyên truyền, nói xấu và minh oan cho D trước các bạn.

LUYỆN TẬP

1. Nghệ sĩ V bị một Facebooker dùng lời lẽ xúc phạm danh dự trên trang Facebook của mình. Điêu này đã mang đền sự phiên toái, thậm chí thiệt hại cho nghệ sĩ V, làm ảnh hưởng đến danh dự, uy tin của Nghệ sĩ V.

Trong trường hợp này, Nghệ sĩ V cần làm gì đễ bảo vệ danh dự, nhân phẩm của mình?

2. Trường Trung học cơ sở N phát động phong trào vệ sinh bảo vệ môi trường trong trường học và khu vực xung quanh vào một buổi sáng chủ nhật. Đa số các bạn học sinh lớp 6C hào hứng tham gia. Thế nhưng, các bạn N, T và H không muốn tham gia hoạt động này, vì cho rằng công việc ấy không phải là công việc của học sinh lớp 6.
3. a) Em có nhận xét gì về suy nghĩ và biểu hiện của ba bạn trên?
4. b) Theo em, học sinh trung học cơ sở có phải thực hiện nghĩa vụ bảo vệ môi trường hay không?

Tình huống 1

Trong trường hợp này nghệ sĩ V hãy lập biên bản ra toà án để thực hiện quyền và bảo vệ danh dự và nhân phẩm của mình.

Tình huống 2

1. a) Suy nghĩ của 3 bạn trên là sai lệch. Vì các bạn có quyền và nghĩa vụ học tập. Đồng nghĩa với điều đó là các bạn phải tham gia các hoạt động của trường lớp.
2. b) Học sinh trung học cơ sở có phải thực hiện nghĩa vụ bảo vệ môi trường.
3. Biểu hiện nào đưới đây là thực hiện đúng quyền và nghĩa vụ học tập của công dân?
4. Vân tích cực học trên lớp và làm đầy đủ bài tập ở nhà.
5. Hưng chăm học các môn yêu thích, còn các môn khác chỉ học đối phó.
6. Lâm chỉ học được vào buổi tối, còn buổi chiều thì làm việc nhà giúp bố mẹ.
7. Hà học giỏi nhưng không muốn tham gia các hoạt động học tập trong nhà trường.
8. Hân học giới nhưng thỉnh thoảng lại vì phạm nội quy trường học.
9. Minh luôn giúp đỡ bạn bè trong học tập.

=> Đáp án A, G

4. Theo em, quyền và nghĩa vụ nào là qian trọng nhất đối với học sinh? Vì sao?

VẬN DỤNG

1. Sưu tập tranh về quyền cơ bản của công dân và làm báo cáo
2. Tự nhận xét đánh gia về quyền cơ bản của mình.

HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ

Hoàn thành bài tập phần vận dụng

Đọc lại bài cũ

Chuẩn bị bài 12: Quyền trẻ em