Giáo án và PPT Địa lí 8 cánh diều Bài 7: Thuỷ văn Việt Nam

BÀI 7: THUỶ VĂN VIỆT NAM

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời:

Trình bày đặc điểm của mạng lưới sông ngòi ở nước ta?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

I. ĐẶC ĐIỂM MẠNG LƯỚI SÔNG VÀ CHẾ ĐỘ NƯỚC SÔNG

Hoạt động 1. Đặc điểm mạng lưới sông

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu: Chế độ nước sông có những đặc điểm gì?

Sản phẩm dự kiến:

- Việt Nam có mạng lưới sông dày đặc, với 2 360 con sông có chiều dài từ 10 km trở lên. Phần lớn các sông của nước ta nhỏ, ngắn và dốc do lãnh thổ hẹp ngang, địa hình dốc. 

- Sông có hai hướng chính là tây bắc - đông nam và vòng cung, phù hợp với hướng nghiêng địa hình và hướng của các dãy núi. 

- Chế độ nước sông có hai mùa là mùa lũ và mùa cạn. 

+ Mùa lũ tương ứng với mùa mưa, thường kéo dài khoảng 4.5 tháng, chiếm khoảng 70 – 80 % lượng nước cả năm. 

+ Mùa cạn tương ứng với mùa khô, dài khoảng 7 – 8 tháng, tuy nhiên chỉ chiếm khoảng 20 – 30 % lượng nước cả năm.

- Sông có lượng phù sa lớn, tổng lượng phù sa khoảng 200 triệu tấn năm. 

Hoạt động 2. Chế độ nước

GV đưa ra câu hỏi: Phân tích chế độ nước của các hệ thống sông: Sông Hồng, sông Thu Bồn, sông Cửu Long.

 Sản phẩm dự kiến:

- Hệ thống sông Hồng:

+ Chảy theo hướng tây bắc – đông nam. 

+ Sông Hồng có nhiều chi lưu kết nối với hệ thống sông Thái Bình trước khi đổ ra biển. 

+ Sông có chế độ dòng chảy khá đơn giản với mùa lũ dài khoảng 5 tháng, tập trung tới 75 – 80 % tổng lượng nước cả năm. Do mùa lũ xảy ra đồng thời giữa sông chính và các phụ lưu nên lũ thường lên nhanh.

- Hệ thống sông Thu Bồn 

+ Toàn bộ hệ thống sông có hơn 80 phụ lưu chảy theo các hướng khác nhau, nhưng đoạn dòng chảy chính ở hạ lưu khi đổ ra biển có hướng tây - đông. 

+ Mùa lũ thường kéo dài khoảng 3 tháng vào thu đông nhưng tập trung khoảng 65 % tổng lượng nước cả năm. Do độ dốc địa hình lớn, hình dạng sông và chế độ mưa phân mùa mạnh mẽ nên sông thường xảy ra lũ lớn, lũ lên nhanh và rút nhanh

- Hệ thống sông Cửu Long:

 + Hệ thống sông Mê Công có rất nhiều phụ lưu. Khi chảy về lãnh thổ Việt Nam, sông chia thành hai nhánh chính. là sông Tiền và sông Hậu. 

+ Hệ thống sông Cửu Long có chế độ nước đơn giản và khá điều hoà với mùa lũ dài khoảng 5 tháng, tập trung tới 75 – 80 % tổng lượng nước cả năm.

……………..

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học,GV yêu cầu HS luyện tập làm bài:

Câu 1: Đặc điểm nào sau đây không đúng về sông ngòi nước ta

• A. Sông có nhiều giá trị: thủy lợi, khai thác thủy sản, phát triển thủy điện, du lịch..
• B. Sông ngòi phân bố không đều trên khắp lãnh thổ
• C. Một số sông đóng băng vào mùa đông
• D. Sông ngòi có chế độ nước phân thành mùa lũ và mùa cạn

Câu 2: Nước ta có nhiều sông suối, phần lớn là:

• A. Sông nhỏ, ngắn, dốc.
• B. Sông dài, nhiều phù sa bồi đắp.
• C. Thuộc loại trung bình, mạng lưới sông dày đặc.
• D. Sông bắt nguồn từ trong nước

Câu 3: Phần lớn sông ngòi nước ta chảy theo hướng nào?

• A. Tây bắc - đông nam.
• B. Vòng cung.
• C. Hướng tây - đông.
• D. Tây bắc - đông nam và vòng cung

Câu 4:  Mạng lưới sông ngòi nước ta có đặc điểm:

•    A. Mạng lưới sông ngòi thưa thớt.
•    B. Mạng lưới sông ngòi nước ta dày đặc, chủ yếu là các sông lớn.
•    C. Mạng lưới sông ngòi thưa thớt, phân bố rông khắp.
•    D. Mạng lưới sông ngòi dày đặc, phân bố rộng khắp.

Câu 5: Có bao nhiêu con sông có chiều dài từ 10km đổ lên?

• A. 2630
• B. 2330
• C. 2360
• D. 2260

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Trình bày một số đặc điểm của hồ, đầm ở nước ta?

Câu 2: Vai trò của hồ, đầm đối với sản xuất ở nước ta?